|
Trung Quốc: Nỗi lo từ giảm phát và bong bóng tài sản
(Vietstock) - Nền kinh tế Trung Quốc đã dần phục hồi từ suy thoái thể hiện qua sự gia tăng tốc độ tăng trưởng GDP. Tuy nhiên, trong thời gian tới, nền kinh tế này sẽ đối mặt với hai rủi ro lớn. Đó là tình trạng giảm phát và sự xì hơi của bong bóng tài sản.
Chịu ảnh hưởng nặng từ cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu, kinh tế Trung Quốc đã ghi nhận mức tăng trưởng thấp nhất trong Quý 1/2009 (6.1%) sau một thời kỳ dài duy trì tốc độ tăng trưởng rất cao từ năm 2003. Đỉnh điểm tăng trưởng kinh tế Trung Quốc trong thời kỳ qua là năm 2007 với tốc độ tăng trưởng GDP ở mức 12.08%.
Thời gian gần đây, cùng với sự phục hồi chung của kinh tế toàn cầu, kinh tế Trung Quốc đã có những sự phục hồi đáng kể. Với mức tăng trưởng 7.9% trong Quý 2, Trung Quốc trở thành nước có tốc độ phục hồi ấn tượng nhất trên thế giới. Bên cạnh những dấu hiệu khả quan đó, Trung Quốc sẽ phải đối mặt với những rủi ro tiềm ẩn trong thời gian tới đó là: giảm phát và bong bóng tài sản xì hơi.
Mối đe dọa giảm phát
Giảm phát trở thành mối đe dọa lớn đối với kinh tế Trung Quốc. So với tình trạng lạm phát luôn duy trì ở mức cao trong những năm trước, sang năm 2009 đặc biệt từ Tháng 2 Trung Quốc bắt đầu xảy ra giảm phát.
Tình trạng giảm phát xảy ra với 3 nguyên nhân chính sau đây:
• Thứ nhất, sự sụt giảm giá hàng hóa trên thị trường thế giới. Khi suy thoái nổ ra, giá cả nhiều loại mặt hàng trong đó có dầu thô và các hàng hóa cơ bản khác đã sụt giảm đáng kể. Giá cả các loại hàng hóa ở Trung Quốc cũng chung tình cảnh đó.
• Thứ hai, với gói kích thích kinh tế của chính phủ Trung Quốc, nền kinh tế đã tránh được đà sụt giảm. Nhưng nó cũng kéo dài thêm tình hình dư thừa sản xuất khi nhu cầu các mặt hàng sản xuất lẫn tiêu dùng cả trong và ngoài nước đều sụt giảm.
• Thứ ba, mức đầu tư công – động lực chính của tăng trưởng kinh tế thời gian qua – đang giảm dần. Theo một báo cáo cho biết đầu tư của chính phủ có xu hướng giảm từ Quý 2. Theo đó, tốc độ đầu tư các dự án của chính phủ trong Tháng 7 đã giảm xuống mức 5.5%, thấp hơn 26.1 điểm phần trăm so với Tháng 6. Đầu tư của chính phủ giảm trong khi đầu tư của tư nhân không có dấu hiệu cải thiện (trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều bất ổn), thì nhu cầu hàng hóa sẽ tiếp tục sụt giảm.
Bong bóng tài sản sẽ sớm xì?
Một mối quan ngại lớn khác đối với nền kinh tế Trung Quốc lúc này chính là sự xì hơi của bong bóng tài sản trong thời gian tới.
Gói kích thích kinh tế trị giá gần 585 tỷ USD của chính phủ Trung Quốc và các biện pháp nới lỏng tiền tệ của Ngân hàng Trung ương (NHTƯ) Trung Quốc mang lại những tác động tích cực khi nền kinh tế đã lấy lại đà tăng trưởng mạnh. Nhưng, cùng với đó là tác động tiêu cực khi lực đầu cơ trên thị trường bất động sản và thị trường chứng khoán quá mạnh dẫn đến bong bóng tài sản ngày càng phình to.
Một lượng lớn tiền từ gói kích cầu đã chảy vào thị trường chứng khoán. Đây được xem là nguyên nhân của sự tăng nóng thị trường trong thời gian qua. Theo thống kê, thị trường chứng khoán Thượng Hải có sự tăng điểm rất “nóng” trong nửa đầu năm. Mặc dù trong tháng vừa rồi, chỉ số này đã giảm 14.5% so với tháng trước khi giới đầu tư bắt đầu lo ngại trước những động thái thắt chặt tín dụng. Nhưng tính tới ngày 25/08, chỉ số Shanghai Composite cũng tăng tới 60% so với cuối năm 2008. Làn sóng đầu cơ vẫn còn rất mạnh khi có hàng triệu tài khoản mới tham gia mỗi tuần. Họ kỳ vọng vào một mức sinh lời cao, đưa chỉ số Shanghai Composite lên các mức được cho là cao quá bất thường.
 |
Mặc dù chỉ số Shanghai Composite được cho là quá cao, song sự sụt giảm nhanh trong thời gian ngắn tới, ít nhất là đến năm 2010, sẽ khó xảy ra khi làn sóng đầu cơ vẫn còn rất mạnh bất chấp tin thắt chặt tín dụng của NHTƯ. Bên cạnh đó, để duy trì đà tăng trưởng GDP như hiện nay, nhiều khả năng chính phủ vẫn tiếp tục duy trì một chính sách tiền tệ được cho là tương đối dễ thở để tránh gây “sốc” cho nền kinh tế vốn đang chịu nhiều bất ổn từ nội tại cũng như từ nền kinh tế thế giới.
Cùng với thị trường chứng khoán, thị trường bất động sản cũng có sự khởi sắc vượt bật trong vài tháng qua. Bên cạnh sự đầu tư mạnh tay của chính phủ vào lĩnh vực này, giới đầu cơ cũng tìm kiếm cơ hội và cũng là một công cụ bảo hiểm trước kỳ vọng chính sách tiền tệ nới lỏng của NHTW sẽ gây ra lạm phát.
Thị trường bất động sản có quan hệ chặt chẽ với tình trạng nền kinh tế. Sự phát triển của thị trường này sẽ tác động tích cực đến toàn bộ nền kinh tế, và ngược lại. Hiện nay, chính phủ Trung Quốc đang đứng giữa hai chọn lựa khó khăn. Một là tiếp tục bơm tiền (một cách trực tiếp hay gián tiếp) cho thị trường này để phát triển kinh tế và tạo thêm nhiều công ăn việc làm. Nhưng như thế thì bong bóng bất động sản sẽ khó tránh khỏi. Điều này đe dọa tính an toàn tài sản của các công ty và đặc biệt là hệ thống ngân hàng – chủ thể cung vốn chủ yếu. Hai là thắt chặt nguồn vốn đổ vào thị trường này. Tuy nhiên, với việc xem mục tiêu hàng đầu trong giai đoạn này của chính phủ là “đảm bảo tăng trưởng kinh tế, khuyến khích tiêu dùng” thì khả năng chính phủ sẽ can thiệp mạnh tay vào thị trường bất động sản trong thời gian ngắn sắp tới là không lớn.
Ngoài ra, sự tăng trưởng của thị trường bất động sản mang lại nguồn thu quan trọng của các ngân hàng thương mại cũng như các chính quyền địa phương. Do đó, hai chủ thể này sẽ cố gắng để thị trường bất động sản tiếp tục tăng trưởng trong thời gian sắp tới.
Từ những phân tích trên, bong bóng tài sản ở Trung Quốc được dự báo tiếp tục phình to lên trong thời gian tới, ít nhất là đến năm 2010 trước khi có những điều chỉnh quan trọng trong chính sách vĩ mô của chính phủ Trung Quốc.
Cao Vệ
|
