|
Nhìn lại xuất khẩu thủy sản sang thị trường Nga
(Vietstock) - Thủy sản là một trong những mặt hàng xuất khẩu đứng đầu của Việt Nam. Tốc độ tăng trưởng hàng năm khá cao. Năm 2008, kim ngạch xuất khẩu thủy sản đạt 4.56 tỷ USD, tuy nhiên với tình trạng suy thoái kinh tế toàn cầu và giá cả hàng hóa giảm, xuất khẩu thủy sản đang phải đối mặt với nhiều khó khăn. Hơn nữa, trong 4 tháng đầu năm, Nga một thị trường khá lớn đối với xuất khẩu thủy sản Việt Nam đã đóng cửa, khiến cho xuất khẩu thủy sản càng thêm khó khăn.
Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam vào Nga bị dừng lại vào cuối năm 2008 khi Cục Vệ sinh an toàn thực phẩm của Nga có quyết định tạm ngừng nhập cá tra, basa của các doanh nghiệp Việt Nam kể từ ngày 20/12/2008. Lý do mà phía Nga đưa ra là do các sản phẩm cá tra và basa của Việt Nam không bảo đảm an toàn vệ sinh và bao bì sản phẩm không đảm bảo một số tiêu chuẩn kỹ thuật.
Năm 2008, xuất khẩu thủy sản vào Nga đạt 216.39 triệu USD đứng thứ 4 trong các thị trường xuất khẩu chỉ sau Nhật, Mỹ và Hàn Quốc. Xét về sản phẩm cá basa và cá tra, thị trường Nga chiếm đến 14.4% kim ngạch xuất khẩu chỉ sau EU là 39.2%. Việc cấm nhập khẩu một số mặt hàng thủy sản của Nga đã ảnh hưởng nặng nề đến nhiều doanh nghiệp của Việt Nam, trong đó có một số công ty đang niêm yết trên thị trường chứng khoán. Tuy nhiên đây cũng là một bài học đắt giá cho doanh nghiệp khi không coi trọng chất lượng hàng xuất khẩu vào Nga.
Sau thời gian gián đoạn, tháng 5/2009 thị trường Nga đã mở cửa trở lại. Theo danh sách của Hiệp hội xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) công bố có 39 doanh nghiệp được phép xuất khẩu vào Nga. Nhưng theo số liệu từ Cục Hải quan đến ngày 15/07, mới chỉ có 22 doanh nghiệp xuất khẩu vào Nga, trong số 606 doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản.
Xuất khẩu trong thủy sản tháng 6/2009 của Việt Nam, đạt 410 triệu USD, cao hơn 40 triệu USD so với tháng trước nhưng vẫn giảm 14% so với tháng 6/2008. Tính chung trong 7 tháng đầu năm kim ngạch xuất khẩu giảm 8.9%. Riêng xuất khẩu vào Nga tính đến ngày 15/07 mới chỉ đạt đạt 24 triệu USD, bằng 28% so với cùng kỳ năm trước do các doanh nghiệp Việt Nam mới chỉ chính thức trở lại thị trường này từ ngày 13/05/2009. Tính riêng trong tháng 6 kim ngạch xuất khẩu vào Nga đạt 11.26 triệu USD, thấp hơn mức 17.23 triệu USD cùng kỳ năm 2008.
Tính cho đến ngày 15/07, doanh nghiệp đứng đầu trong danh sách công ty có giá trị xuất khẩu vào Nga là Công ty CP Việt An với 3.68 triệu USD, tiếp theo là Công ty CP Hùng Vương với 2.8 triệu USD. Trong số các công ty xuất khẩu vào Nga có 2 công ty niêm yết trên sàn chứng khoán là công ty Công ty CP XNK Lâm thủy sản Bến Tre (mã cổ phiếu FBT) với giá trị xuất khẩu đạt 1.62 triệu USD và Công ty CP Vĩnh Hoàn (mã cổ phiếu VHC) với kim ngạch đạt 1.54 triệu USD.
Về sản phẩm xuất khẩu vào Nga, cá tra và basa vẫn là mặt hàng chủ yếu. Trong đó sản phẩm Filê đông lạnh đạt 19.75 triệu USD chiếm 82% tổng giá trị xuất khẩu. Các sản phẩm khác chế biến từ cá tra và basa là File tươi ướp lạnh và Filê khác cũng chiếm tỷ trọng cao so với mặt hàng thủy sản khác. Giá các sản phẩm xuất khẩu vào Nga có giá thường thấp hơn giá thị trường khác.
So sánh với các thị trường khác, do việc gián đoạn trong 4 tháng đầu năm nên kim ngạch xuất khẩu tính từ đầu năm đến ngày 15/07 vào Nga chỉ đứng thứ 21, kém xa vị trí thứ 4 năm 2008. Tuy nhiên, trong tháng 6/2009, kim ngạch xuất khẩu vào Nga đã vươn lên đứng thứ 9, trong đó sản phẩm Filê đông lạnh vào Nga đạt hạng 5 trong các thị trường xuất khẩu.
Hiện nay, kinh tế Nga mặc dù chịu ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu, đồng rúp mất giá nghiêm trọng, GDP quý 1 giảm 9.8%, lạm phát tính đến tháng 6/2009 lên tới 11.9%. Tuy vậy, Nga vẫn là một đối tác thương mại tiềm năng của Việt Nam, thị trường Nga tiếp tục hứa hẹn có những bước tăng trưởng cao, đặc biệt là đối với các mặt hàng thủy sản. Các doanh nghiệp trong ngành thủy sản có rất nhiều cơ hội để xuất khẩu vào thị trường này đặc biệt với các sản phẩm từ các tra và basa.
Hồ Bá Tình – Phòng nghiên cứu Vietstock
|
