|
“Phù phép” trên sàn chứng khoán
Các kiểu gian lận đang làm cho thị trường méo mó, nhiều nhà đầu tư ngao ngán, không muốn tham gia thị trường
Thị trường chứng khoán gần đây diễn biến phức tạp, hôm nay thị trường tăng mạnh nhưng ngay phiên sau, lại giảm rất nhanh. Nhiều nhà đầu tư đang ngày càng thất vọng với thị trường bởi mọi tính toán đều gần như trở nên vô nghĩa, đầu tư kiểu gì cũng thua... Đằng sau những diễn biến khó lường của thị trường có nhiều nguyên nhân, trong đó hành vi thao túng đang ngày càng phức tạp và tinh vi hơn.
Bùng phát tin đồn
Tin đồn không phải là chuyện mới với thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, trên thị trường chứng khoán gần đây đang rộ lên các loại tin đồn với mục đích làm giá. Chỉ riêng việc triển khai thực hiện Thông tư 13 của Ngân hàng Nhà nước (sẽ có hiệu lực từ ngày 1-10 tới) đã có nhiều tin đồn gây xáo trộn thị trường.
Chẳng hạn trong phiên giao dịch ngày 10-9, đầu phiên, VN-Index trên sàn TPHCM chỉ giảm nhẹ và sau đó gần như đi ngang. Nhưng gần cuối đợt giao dịch liên tục, thị trường đã bất ngờ giảm rất mạnh khiến những nhà đầu tư lỡ đặt lệnh mua trước đó không trở tay kịp. Khối lượng khớp lệnh liên tục tăng lên và khi đóng cửa, hàng loạt mã giảm sàn với khối lượng dư bán khổng lồ.
Ngay sau đó, giới đầu tư được biết nguyên nhân thị trường giảm mạnh là do tin đồn “Thông tư 13 không được chỉnh sửa nhiều như kỳ vọng của nhà đầu tư và công bố trước đó”...
Trước đó không lâu, thị trường cũng đã có một phiên nháo nhào bởi tin đồn. Đó là phiên giao dịch ngày 20-8. Trong phiên giao dịch này, gần suốt đợt 2 (đợt giao dịch liên tục), thị trường vẫn lình xình về cả khối lượng lẫn điểm số.
Thế nhưng, bất ngờ khi gần kết thúc đợt 2, lệnh mua ồ ạt được đổ vào thị trường với khối lượng rất lớn, các cổ phiếu đặt bán trước đó chưa khớp thì lập tức được “nuốt sạch”.
Nhà đầu tư nhỏ lẻ ngơ ngác hỏi nhau không biết điều gì đang xảy ra. Đó cũng là lúc trên nhiều sàn lan nhanh thông tin Ngân hàng Nhà nước giảm lãi suất cơ bản và giảm tỉ lệ dự trữ bắt buộc... Nhiều nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm đua nhau đặt lệnh gom mua. Kết quả là thị trường đã có một phiên bùng nổ về khối lượng ở những phút cuối và đương nhiên một lượng rất lớn cổ phiếu tương ứng đã thoát được khỏi thị trường ở mức giá cao...
|
Tiến sĩ Đinh Thế Hiển, Giám đốc Viện Nghiên cứu Kinh tế và Tin học ứng dụng:
Nhiều đất cho tin đồn
Bản thân thị trường còn quá ít thông tin, đặc biệt là thiếu những kênh phân tích thông tin chính thống, bài bản và tin cậy đã khiến cho nhà đầu tư trở nên thiếu, đói thông tin. Tin đồn cứ thế xuất hiện, lan tỏa nhanh. Hơn nữa, ngành chức năng còn quá nhẹ tay với những hình phạt khi phát hiện thao túng. Ngoài ra, thị trường chứng khoán VN mặc dù đã hơn 10 tuổi nhưng vẫn còn non trẻ, lại phát triển quá nhanh trong một thời gian ngắn gần đây nên chưa đủ “bản lĩnh” để đứng vững, vì vậy mà rất dễ bị tác động bởi tin đồn. Có lẽ thị trường sẽ phải “sống chung” với tin đồn đến khi nó hoàn thiện hơn; ít nhất là đến lúc nhà đầu tư chỉ còn quan tâm đến thông tin của công ty nào thông báo sớm nhất. Ngoài ra, bản thân thị trường VN cũng còn nhiều bất ổn (bất ổn từ chính sách, từ rủi ro của doanh nghiệp...) Đã đến lúc cần có diễn đàn chung cho thị trường chứng khoán. Tất cả thông tin được đưa lên một cách chính thức.
P.Đình | Tuy nhiên, đây là loại tin đồn không khó kiểm định nên sau khi sàn TPHCM đóng cửa, nhiều nhà đầu tư đã biết thông tin trên chỉ là “tin vịt”. Vào thời điểm đó, thị trường lình xình kéo dài nên có ai đó đã lục lại thông tin “giảm lãi suất cơ bản, giảm tỉ lệ dự trữ bắt buộc” được đăng tải trên báo chí từ một năm trước rồi phát tán trên các diễn đàn chứng khoán và từ đây lan nhanh ra các sàn giao dịch...
Ông Mac Cana, Công ty Chứng khoán TPHCM, cho rằng nhà đầu tư không còn lạ gì tin đồn trên thị trường chứng khoán VN. Tuy nhiên, nhiều trường hợp tin đồn vẫn gây tác động mạnh một phần là do nhiều tin đồn trước đó bị cơ quan chức năng bác bỏ nhưng thực tế sau đó lại đúng như vậy. Điều đó làm cho nhà đầu tư mất niềm tin nên hễ cứ nghe đồn là tin theo.
Đội lái... tung hoành
Lâu nay, trước giờ giao dịch, anh Phạm Đình Xuân, nhà ở quận Tân Bình - TPHCM, thường nhận được thông tin từ bạn bè và công ty chứng khoán nơi anh mở tài khoản với những “thông điệp” đại loại như: “Cổ phiếu K đang nằm trong tầm ngắm của “đội lái” lớn, khả năng sẽ lên 4X, canh mua khi về giá 32” hoặc “Cổ phiếu V sắp có tin tốt, nội bộ đã gom hàng, giá sẽ đẩy lên trong vài phiên tới”...
Nếu như tất cả những ai nhận được thông tin như anh Xuân lập tức mua vào cổ phiếu thì chắc chắn liền ngay sau đó giá cổ phiếu này sẽ tăng lên. Nhưng sau đó ai sẽ là người “chạy” sớm nếu đó là thông tin không chính xác?
Tất nhiên, không thể là nhà đầu tư nhỏ lẻ bởi họ muốn chạy cũng khó vì cổ phiếu họ mua theo nhiều khi chưa kịp về tài khoản. Kẻ trục lợi trong dạng thông tin này thường là các “đội lái” (từ để ám chỉ một nhóm nhà đầu tư tổ chức hoặc cá nhân thao túng giá cổ phiếu nào đó). Bằng thực lực tài chính của mình và các thông tin dạng “chim lợn” như trên, các “đội lái” có thể đẩy giá cổ phiếu nào đó đến một mức cao mà họ muốn...
Giám đốc môi giới một công ty chứng khoán thừa nhận rằng những “đội lái” chuyên nghiệp hiện nay không ít. Ngoài việc có nhiều tiền, họ còn phải xây dựng được một kịch bản hoàn chỉnh cho một cổ phiếu mà họ muốn “lái”.
Cụ thể, họ phải nắm được giá trị của loại cổ phiếu đó có tác động thế nào đến nhà đầu tư; những ai đang nắm cổ phiếu đó với khối lượng lớn; thực lực của công ty và quan trọng nhất chính là họ có quan hệ chặt chẽ với lãnh đạo công ty này. Khi có được đầy đủ các yếu tố nói trên, “đội lái” sẽ thực hiện một kịch bản đã vạch sẵn. Lợi nhuận của kiểu đầu tư này thường rất cao, có khi lên đến vài lần trên vốn...
Nhiều nhà đầu tư có kinh nghiệm trên thị trường cho biết: Những cổ phiếu bị lái đều có đặc điểm là giá sẽ rớt thê thảm sau khi thiết lập mức đỉnh của nó. Nói cách khác, sau khi “đội lái” đẩy giá đạt mục tiêu, họ bắt đầu bán dần cổ phiếu đang nắm giữ. Khi họ hoàn tất cũng là lúc giá cổ phiếu này liên tục chuỗi ngày giảm sàn (vì không còn lực đỡ).
Giám đốc một công ty chứng khoán nhận xét: Nếu “đội lái” chỉ dựa vào kẽ hở của pháp luật, dựa vào điểm yếu của chính thị trường để thực hiện hành vi trên thì ngành chức năng khó tìm được lỗi vi phạm. Bởi theo vị này, chính những cổ phiếu penny, có khối lượng lưu hành ít... đang là điểm ngắm của các “đội lái”.
Sơn Nhung
NGƯỜI LAO ĐỘNG
|
