|
Dự báo trái chiều về xuất siêu
Năm 2014, VN được nhận định xuất siêu khoảng 1,5 tỉ USD. Dự báo năm 2015 VN sẽ lần đầu tiên nhập siêu trong vòng 4 năm qua với dự kiến khoảng 6 tỷ USD. Tuy nhiên, một vài tổ chức tài chính lại cho rằng VN sẽ vẫn xuất siêu trong năm 2015 khoảng 0,5 tỷ USD. Vậy, lý do tạo ra những dự đoán này như thế nào?
Biểu đồ XNK từ năm 2011 - 10/2014
|
Bộ Công Thương dự đoán, trong năm 2014 VN có thể xuất siêu vào khoảng 1,5 tỷ USD. So với các năm trước như 2013 suất siêu 300.000 USD và năm 2011 xuất siêu 749 triệu USD thì đây là con số đạt cao kỉ lục từ trước đến nay.
Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng chỉ tiêu xuất, nhập khẩu, đặc biệt là cán cân thương mại của năm 2015 để báo cáo Quốc hội thông qua, Bộ Công Thương lại nhận định năm 2015 có khả năng VN sẽ quay trở lại với mức nhập siêu 6 - 8 tỷ USD.
Trả lời những thắc mắc này, tại cuộc họp báo thường kỳ tháng 11 mới đây của Bộ Công Thương, ông Đỗ Thắng Hải - Thứ trưởng Bộ này đã đưa ra 6 lý do giải thích cho dự báo này.
Thứ nhất, năm 2015 sẽ mở ra nhiều cơ hội thuận lợi cho phát triển về xuất, nhập khẩu. Tuy nhiên trong giai đoạn đầu năm, xuất khẩu ở VN thường chưa có khả năng tăng cao về lượng do nguồn hàng trong nước chưa đáp ứng được cả về số lượng và chất lượng để thâm nhập vào các thị trường.
Thứ hai, trong thời gian qua, cán cân thương mại với xuất siêu chủ yếu từ các FDI, nhưng thời gian tới, việc xuất siêu từ khối này sẽ tăng trưởng chậm lại. Đơn cử như năm 2012, các DN FDI đã tăng kim ngạch xuất khẩu lên đến 31%. Tuy nhiên đến năm 2013, kim ngạch xuất khẩu của khối này chỉ tăng 22% và 10 tháng năm 2014 là 12%. Đây cũng là ngưỡng xuất khẩu khi các DN FDI đã đạt được công suất nhất định, đảm bảo được lợi nhuận đã đề ra. Nếu tiếp tục đà giảm này, trong năm 2015, nhiều khả năng tăng trưởng về xuất khẩu của các DN FDI sẽ còn chậm hơn nhiều so với những năm trước. Đáng chú ý, đối với mặt hàng điện thoại di động - sản phẩm xuất khẩu đến nay đã giảm xuống mức đáng kể.
Thứ ba, kinh tế thế giới năm 2015 được dự báo tăng trưởng tốt hơn, triển vọng thu hút đầu tư từ các hiệp định thương mại tự do sắp được kí kết. Nguồn lực đầu tư từ nước ngoài vào VN để đón bắt cơ hội từ các hiệp định sắp được kí kết sẽ gia tăng
Thứ tư, từ bất ổn chính trị trong quan hệ với Trung Quốc thời gian qua đã khiến việc VN phải mở rộng, đa dạng hóa thị trường nhập khẩu để không quá phụ thuộc vào một thị trường. Việc phải nhập khẩu ở nhiều quốc gia khác với chất lượng hàng hóa tốt hơn đồng nghĩa với giá thành cao hơn sẽ dẫn tới tổng kim ngạch nhập khẩu tăng.
Thứ năm, từ năm 2015, một số nhà máy nhiệt điện sẽ đi vào hoạt động, VN sẽ phải nhập khẩu than để phục vụ sản xuất cho các nhà máy này vì nguồn cung than trong nước chưa đáp ứng đủ.
Thứ sáu, cũng từ năm 2015 nhiều Hiệp định thương mại tự do giữa VN với các nước và khu vực có thể sẽ được ký kết, chẳng hạn FTA VN – EU, FTA VN – Hàn Quốc, Liên minh thuế hải quan, TPP… khi đó VN sẽ phải nhập khẩu nhiều máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất, đón bắt các cơ hội này.
|
Góc nhìn từ HSBC
Tuy nhiên, vẫn có những ý kiến trái chiều với dự báo nhập siêu tới 6 - 8 tỷ USD mà Bộ Công Thương đưa ra. Chẳng hạn, Ngân hàng HSBC cho rằng, VN sẽ xuất siêu khoảng 0,5 tỷ USD trong năm 2015. Ngân hàng này cho rằng điểm sáng trong nền kinh tế VN trong năm 2014 và 2015 là XK khả quan. "Kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, VN vẫn giữ vững tăng trưởng XK 2 con số. VN đang đi theo mô hình tăng trưởng theo định hướng xuất khẩu truyền thống. Các mặt hàng xuất khẩu ngày càng giảm phụ thuộc vào nguyên liệu thô. Các mặt hàng nông nghiệp ngày càng đa dạng được xem là cứu cánh của XK VN trong tương lai. Ngân hàng này dự báo, VN sẽ xuất siêu khoảng 1,8 tỷ USD trong năm 2014, và giảm mạnh trong năm 2015, nhưng vẫn đạt con số 0,5 tỷ USD”, HSBC cho biết.
|
Quốc Anh
dđdn
|
