Chối từ vì tương lai
Chính phủ vừa từ chối một dự án thép có tổng vốn đầu tư lên tới 7,9 tỉ USD. Thông tin này làm không ít người ngỡ ngàng. Dư luận càng chú ý hơn khi lý do từ chối không phải vì hiệu quả kinh tế mà vì môi trường.
Dự án thép bị từ chối là của Tập đoàn Posco (Hàn Quốc). Posco muốn triển khai một tổ hợp lớn, gồm: nhà máy thép, nhà máy nhiệt điện và cảng nước sâu, tại vịnh Vân Phong - Khánh Hòa.
Với giá trị và quy mô lớn như vậy, dự án khi đi vào hoạt động sẽ có những đóng góp đáng kể cho địa phương và cả nước, từ sản phẩm thép đến nguồn thu ngân sách và giải quyết lao động.
Tuy nhiên, do thuộc ngành công nghiệp nặng, dự án cũng sẽ tiêu tốn rất nhiều thứ, từ nguyên - nhiên liệu cho đến diện tích lớn đất đai. Điều quan trọng nhất là nguy cơ nghiêm trọng đối với môi trường. Đó chính là lý do quan trọng nhất để Thủ tướng Chính phủ khẳng định trước Quốc hội “Không hy sinh môi trường vì kinh tế” khi thông báo từ chối dự án.
Dự án thép bị từ chối, các nhà hoạt động môi trường và những người quan tâm tới vịnh Vân Phong thở phào nhẹ nhõm. Họ không còn phải lo ngay ngáy hiểm họa môi trường với một trong những khu du lịch sinh thái biển đẹp nhất nước ta và khu vực, nơi có những điều kiện lý tưởng để xây dựng thành một khu du lịch biển hấp dẫn du khách trong nước và quốc tế. Muốn xây dựng một khu vực tương tự nhân tạo, phải mất 30 tỉ USD.
Ô nhiễm môi trường và làm thế nào để bảo vệ môi trường đang trở thành vấn đề thời sự nóng hổi khắp toàn cầu. Tiêu chuẩn thân thiện với môi trường ngày càng trở nên quan trọng và chiếm phần đáng kể trong giá thành sản phẩm cũng như trong sản xuất. Áp lực hạ giá thành sản phẩm trong khi tiêu chuẩn môi trường nâng cao đã làm cho các nhà đầu tư tìm kiếm nơi có chi phí môi trường thấp.
Liệu cả ý thức và thực tiễn bảo vệ môi trường còn chưa được coi trọng đúng mức, thậm chí còn lỏng lẻo ở nước ta thời gian qua, có phải là nguyên nhân khiến dự án thép của Posco cùng 5 dự án thép khác trị giá từ vài tỉ đến cả chục tỉ USD, nối đuôi nhau vào VN thời gian qua? Ngoài ra, còn nhiều dự án có nguy cơ ô nhiễm cao, như: khai khoáng, hóa dầu..., cũng đã hoặc đang muốn vào nước ta.
Từ chối dự án thép gần 8 tỉ USD chính là sự chối từ vì tương lai. Từ tiền lệ tích cực này, cần cân nhắc kỹ lưỡng để có những quyết định chính xác vì tương lai, chứ không vì những con số tăng trưởng đẹp hiện tại.
PHẠM DƯƠNG
Người lao động
|