|
Thiếu tiền? Cổ phiếu hóa cuộc đời mình rồi bán nó!
Vào một đêm mùa đông năm 2008, khi đang suy nghĩ về những lựa chọn trong cuộc sống của mình, Mike Merrill, cư dân khu Coldfoot, tiểu bang Alaska, Mỹ, chợt nảy ý tưởng: Điều gì sẽ xảy ra nếu tôi để người khác kiểm soát cuộc sống của mình?
Biểu đồ giá CP Merrill từ ngày 26-1-2008 đến 1-8-2022.
|
Những vấn đề riêng đưa ra công khai
Điều đầu tiên Merrill phải làm là xác định giá trị của mình như một con người. “Vào thời điểm đó, tôi có công việc trong ngày. Vì vậy, tôi đã tính toán giá trị của mình dựa trên thời gian rảnh (đêm và cuối tuần) và tôi tính rằng thời gian đó, trong suốt phần đời còn lại của mình, có lẽ khoảng 100.000USD” - anh nói và quyết định chia mình thành 100.000 cổ phiếu (CP), với giá 1USD/CP. Sau đó, giống như một công ty thực sự, anh đặt ra mục tiêu “kích thích nhu cầu”.
Ngày 26-1-2008, Merrill phát hành CP lần đầu ra công chúng. Và trong 10 ngày đầu tiên, 12 người bạn của anh đã mua 929 CP. Mặc dù vẫn giữ 99,1% cổ phần của mình, nhưng Merrill đã không bỏ phiếu cho CP của chính mình nắm giữ, mà nhường 100% quyền quyết định cho các nhà đầu tư mới. Anh đã xây dựng trang web KmikeyM.com, nơi mọi người có thể bỏ phiếu “Có” hoặc “Không” cho các quyết định lớn của anh và các dự án anh nên theo đuổi.
Lúc đầu, những mục Merrill đưa ra để bỏ phiếu rất tầm thường, chẳng hạn việc liệu anh ta có nên đầu tư 79,63USD vào doanh nghiệp chăn nuôi gà Rwandan (được chấp thuận), hay để ria mép vào mùa đông (bị từ chối). Nhưng chỉ trong thời gian rất ngắn, các vấn đề bỏ phiếu về cuộc đời anh đã đa dạng hơn.
Merrill lên kế hoạch chuyển đến sống với người bạn gái sau 5 năm hẹn hò. Khi các cổ đông biết được việc này, họ đã rất tức giận. Anh kể: "Tôi nhận được email từ những người nói rằng họ phải có tiếng nói trong những điều như vậy, bởi nó sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của tôi. Tôi xem đó có lẽ là điểm hợp lý. Và từ đó, tôi cũng để họ bình chọn những điều trong cuộc sống riêng tư của mình”.
Merrill ngồi thiền giữa đường để quảng cáo bản thân.
|
Đầu tiên là vấn đề: Liệu Merrill có nên thắt ống dẫn tinh hay không, một thủ thuật có thể khiến anh ta vĩnh viễn không thể có con. Bởi trong mắt các cổ đông, việc anh có con là “gánh nặng kinh tế bổ sung”. Quyết định này đã bị từ chối với 55% bỏ phiếu "Không". Trong những tháng tiếp theo, Merrill đưa ra nhiều lựa chọn chính về lối sống để bỏ phiếu: Có áp dụng lịch trình ngủ nhiều lần trong ngày hay không (được chấp thuận), trở thành đảng viên Cộng hòa có đăng ký (được chấp thuận), hoặc chuyển sang chế độ ăn chay (được chấp thuận).
Thu hút truyền thông
Năm 2009, câu chuyện của Merrill xuất hiện trên Hacker News (một hội đồng thảo luận nổi tiếng do công nghệ tăng tốc Y Combinator điều hành), và ngay lập tức nó lọt vào tầm ngắm của giám đốc kỹ thuật phần mềm 40 tuổi đến từ San Francisco tên là Gordon Shephard. Người này bị hấp dẫn đến mức đã mua trị giá 6.400USD CP Merrill từ các nhà đầu tư khác, khiến giá CP tăng lên 11,75USD.
Lúc này Merrill quyết định “mở thêm lòng”, cho phép các nhà đầu tư của mình tham gia nhiều tình tiết của cuộc đời anh. Trong một thư ngỏ có tiêu đề “Quyền kiểm soát của cổ đông đối với các mối quan hệ lãng mạn”, Merrill đã hỏi các nhà đầu tư của mình có muốn kiểm soát hoàn toàn quá trình hẹn hò của anh không. Nó đã được tán thành nhiệt tình, với 86% phiếu bầu.
Năm 2012, khi mối quan hệ với bạn gái tan vỡ, Merrill phải lòng một trợ lý 28 tuổi tên Marijke Dixon. Sau khi đảm bảo được sự chấp thuận của các cổ đông, anh đã đề nghị với cô một “hợp đồng quan hệ” 3 tháng. Chiêu trò này nhanh chóng thu hút sự chú ý của báo chí. Năm 2013, câu chuyện của Merrill đã xuất hiện trên Wired, The Atlantic và Today Show, thu hút làn sóng lớn các nhà đầu tư mới. Trong khoảng 1 tháng, số cổ đông của Merrill tăng gấp 4 lần, từ 120 lên hơn 500. Chỉ trong 1 đêm, giá CP của anh đã tăng vọt lên 18USD, mang lại cho anh vốn hóa thị trường 1,2 triệu USD.
Những điều kỳ lạ
Đột nhiên, những người hoàn toàn xa lạ tranh giành quyền kiểm soát cuộc sống của Merrill. Sự tràn ngập của các cổ đông mới đã thay đổi đáng kể cách Merrill nghĩ về thử nghiệm của mình. Merrill kể: “Ban đầu, mọi người muốn đầu tư vào Mike Merrill. Sau đó, mọi người trở nên quan tâm đến khái niệm và sự mới lạ hơn là cuộc sống của tôi. Đó là một cảm giác kỳ lạ, xa lạ, nhưng cũng rất thú vị”.
Với sự kết hợp giữa người lạ và bạn bè (các nhà đầu tư ban đầu), Merrill nhận ra rằng anh phải giảm các "giao dịch nội gián": Bạn bè anh - những người anh thường xuyên gặp gỡ hàng ngày - biết nhiều về cuộc sống của anh hơn các nhà đầu tư khác. Để bù đắp, anh bắt đầu đăng tải công khai nhiều thông tin về cuộc sống của mình. Theo Merrill, những người lạ đã trở thành nhà đầu tư tốt: “Tôi thấy họ khách quan hơn. Khi mọi người biết quá rõ về bạn, họ sẽ bỏ phiếu cho những gì họ nghĩ rằng bạn muốn, đó không nhất thiết là những gì bạn quan tâm nhất”.
Các cổ đông thường xuyên và nhất trí bỏ phiếu cho Merrill chấp nhận rủi ro, chẳng hạn như rời bỏ công việc bàn giấy trong 10 năm, sắp xếp lại tài chính và chuyển đến căn nhà nhỏ hơn. Nhìn chung, họ có xu hướng nói “Có” hơn là “Không”. Trong tổng số 134 vấn đề bỏ phiếu cho đến năm 2017, 93 vấn đề (69%) đã được thông qua và chỉ có 41 (31%) bị từ chối. “Họ thúc đẩy tôi làm những việc mà có lẽ tôi sẽ không làm. Và thông thường, nó sẽ có kết quả tốt nhất" - Merrill nói.
Giá trị thị trường của Merrill
Giống như các thị trường, giá CP của Merrill phụ thuộc vào nhu cầu, dao động mạnh trong các đợt chào bán công khai. Giá CP có lúc lên đến 18USD, nhưng trong những năm gần đây, sự chú ý đã giảm. Đối với các nhà đầu tư của anh, nhiều người trong số họ đã từng mua với mức 1USD/CP, nên chắc chắn đã kiếm được kha khá lợi nhuận. Hiện giá mỗi CP của Merrill 6,89USD, tức Merrill được định giá khoảng nửa triệu USD.
Tuy nhiên, Merrill đã không thu được lợi nhuận từ nỗ lực của mình. Trong suốt quá trình thử nghiệm kéo dài mấy chục năm, anh đã giữ số tiền từ việc bán CP của mình trong tài khoản ngân hàng mà không đụng đến. Ngày nay, anh vẫn đăng các quyết định trong đời để các cổ đông biểu quyết, mặc dù sức hút đã giảm dần.
Kiều Tiên
SGĐTTC
|
