|
Thất thu 8 nghìn tỷ đồng vì thuốc lá lậu
Ông Vũ Văn Cường, Chủ tịch Hiệp hội thuốc lá Việt Nam kiêm Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty thuốc lá Việt Nam cho biết, nếu như năm 2013, chúng ta thất thu 6.500 tỷ thì năm 2014 dự báo sẽ mất tới 8.000 tỷ đồng vì thuốc lá lậu.
Buôn lậu thuốc lá đang trở thành quốc nạn
Theo Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, 9 tháng năm 2014, thuốc lá lậu tăng lên 30-40%. Năm 2013, thuốc lá nhập lậu gây thất thu ngân sách nhà nước 6.500 tỷ đồng, bằng 42% tổng đóng góp ngân sách nhà nước của toàn ngành thuốc lá. Dự kiến với tốc độ tăng trưởng như hiện nay thì năm 2014 ngân sách nhà nước có thể thất thu hơn 8.000 tỷ đồng. Hiện tại, Việt Nam là thị trường tiêu thụ thuốc lá lậu lớn thứ 2 trong số 11 quốc gia châu Á được khảo sát. Đáng báo động, hiện Việt Nam đang đứng thứ 4 về thất thu thuế thuốc lá (sau Australia, Malaysia, Hong Kong).
Nếu như trước đây thuốc lá lậu tập trung chủ yếu ở các tỉnh biên giới Tây Nam Bộ và TP.HCM thì giờ đây đã “phủ sóng toàn quốc”. Ông Nguyễn Trọng Tín, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương), cho biết, thuốc lá lậu ở miền Bắc chủ yếu được vận chuyển từ Phúc Kiến qua đường biển về Quảng Ninh, Hải Phòng. Còn ở miền Trung, Quảng Trị là địa bàn nóng nhất về thuốc lá lậu. Còn ở Tây Nam Bộ, thuốc lá lậu tập trung ở Long An, Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang và TP.HCM. Trong số đó, Long An là địa bàn nóng bỏng nhất vì có đường biên giới thuận lợi cho việc tập kết, tiêu thụ để chuyển hàng về TP.HCM.
Ở thời điểm vài năm trước đây, thuốc lá được nhập lậu vào Việt Nam chủ yếu là Jet, Hero với giá khá cao khoảng 15.000-16.000/bao thì hiện nay đã xuất hiện hàng trăm loại thuốc lá với khoảng giá rất phong phú từ 3.000 tới hàng chục nghìn đồng mỗi bao.
Ngoài những ảnh hưởng về mặt kinh tế, thuốc lá lậu cũng gây ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp tới công ăn việc làm của 5 triệu lao động, mất đi sản lượng nguyên liệu 18.000 tấn tương ứng với 10.000 ha trồng cây thuốc lá.
Ông Vũ Văn Cường cho biết nguyên nhân khiến khiến Việt Nam trở thành “vùng trũng” để thuốc lá lậu tuồn về đó chính là khoản lợi nhuận cao gấp 30 lần so với việc buôn bán thuốc lá sản xuất nội địa. Đơn cử, thuốc lá chịu thuế tiêu thụ đặc biệt là 65%, VAT 10% trong khi thuế nhập khẩu là 135%. Mức thuế này so với nhiều nước ở châu Âu là chưa cao, nhưng có độ chênh rất lớn so với những nước có chung đường biên giới với Việt Nam. Cụ thể, thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng thuốc lá tại Campuchia là 10%, tại Lào 35% và Trung Quốc là 40%. Thuế nhập khẩu tại Campuchia là 7%, tại Lào là 40% trong khi Trung Quốc chỉ áp thuế ở mức 25%.
Ông Nguyễn Văn Cường cho rằng, nếu thuế tiêu thụ đặc biệt của Việt Nam tăng cao, trong khi các nước có chung đường biên giới nước ta còn thấp sẽ gián tiếp làm tăng lợi nhuận của buôn lậu, tình trạng buôn lậu sẽ gia tăng làm thất thu ngân sách nhà nước và các mục tiêu đặt ra khi tăng thuế tiêu thụ đặc biệt khó đạt được.
Truy tố nếu buôn lậu trên 500 bao
Theo báo cáo của các Chi cục Quản lý thị trường, đợt kiểm tra cao điểm từ ngày 1/4 đến ngày 30/6, lực lượng Quản lý thị trường cả nước kiểm tra 6.264 vụ, xử lý 3.492 vụ, thu giữ 581.412 bao thuốc lá các loại, xử phạt vi phạm hành chính hơn 8, 4 tỷ đồng.
Ông Vũ Văn Cường cho biết, Nghị định 76 quy định sẽ truy cứu hình sự nếu buôn bán, tàng trữ, vận chuyển trên 1.500 bao thuốc lá. Tuy nhiên, các đối tượng buôn lậu thường lách luật bằng cách xé lẻ lô thuốc ra. Vì vậy, Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam kiến nghị sửa đổi theo hướng truy cứu trách nhiệm hình sự với hành vi buôn lậu 500 bao thuốc lá trở lên.
Ngoài ra để tránh triệt để tình trạng buôn lậu thuốc lá, cần kiểm soát chặt chẽ việc nhập lậu tại các cửa khẩu, khu vực biên giới, đường mòn, lối mở. Bên cạnh đó, Hiệp hội cũng kiến nghị nâng mức hỗ trợ từ 1.100 đồng/bao lên mức 3.500 đồng cho mỗi bao thuốc lá lậu bị bắt giữ, tiêu hủy. Cùng với đó là việc thực hiện nghiêm túc Chỉ thị 30 của Chính phủ về việc địa phương nào để xảy ra buôn lậu thì lãnh đạo nơi đó phải chịu trách nhiệm.
|
Theo phân tích của Viện Kinh tế Kỹ thuật Thuốc lá thì thuốc lá lậu tiềm ẩn nhưng nguy cơ về chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, ảnh hưởng tới sức khỏe người tiêu dùng do không kiểm soát được chất lượng.
Qua phân tích, hàm lượng Nicotin trong khói của một điếu thuốc lá: Mẫu Jet đã vượt ngưỡng cho phép 49,2%; Mẫu Hero đã vượt ngưỡng cho phép 45,7%. Hàm lượng Tar trong khói của một điếu thuốc lá: Mẫu Jet đã vượt ngưỡng cho phép 12,2% ; Mẫu Hero đã vượt ngưỡng cho phép 11,8%.
Bên cạnh đó, cả hai mẫu Jet và Hero đều có hàm lượng CO trong khói nằm ở ngưỡng khá cao so các sản thuốc lá điếu trên thế giới… Nhiều thành phần nghiên cứu khác của hai loại thuốc trên đều có hàm lượng các chất độc hại cao hơn mức thông thường, vượt ngưỡng cho phép của Bộ Y tế Việt Nam
|
Vũ Anh
vnmedia
|
