Hai năm thí điểm bảo hiểm nông nghiệp: Gỡ khó không phải dễ
Thống kê của cơ quan chức năng, sau 2 năm thực hiện thí điểm, bảo hiểm nông nghiệp (BHNN) đã triển khai ở hầu hết các tỉnh, thành phố với khoảng hơn 234.000 hộ dân tham gia. Tuy nhiên, tại Hội nghị Đánh giá thí điểm BHNN do Bộ Tài chính phối hợp với Bộ NN&PTNT tổ chức ngày 9-5, nhiều ý kiến cho rằng, cả người nông dân và DN đều chưa mặn mà.
Các bên đều không mặn mà
Tính đến 30-4, mặc dù việc thí điểm BHNN đã triển khai ở tất cả các tỉnh, TP trong cả nước, nhưng mới chỉ có chừng 234 nghìn hộ dân tham gia ký hợp đồng bảo hiểm (trong đó 80% hộ nghèo). Tổng giá trị bảo hiểm cây trồng, vật nuôi, thủy sản là 5,4 nghìn tỷ đồng, phí bảo hiểm là 303 tỷ đồng.
Cho dù sau một năm thực hiện thí điểm, các chính sách liên quan đến BHNN đã được sửa đổi nhưng người nông dân thờ ơ, còn các DN bảo hiểm cũng không mặn mà. Nguyên nhân của tình trạng này là do cơ chế chính sách về BHNN thiếu phù hợp với thực tế. Đơn cử như, theo các chuyên gia ngành nông nghiệp, một số loại bệnh dịch thường xảy ra ở các địa phương ảnh hưởng đến sản xuất như bệnh sâu đục thân, bệnh bạc lá, bệnh đạo ôn đối với cây lúa; bệnh tụ huyết trùng, sán lá gan, bệnh trướng hơi, viêm màng phổi đối với trâu, bò… nhưng lại chưa được quy định trong chính sách BHNN.
Ngoài ra, tính thiếu hợp lý còn thể hiện ở quy định BHNN chỉ bồi thường thiệt hại khi thiệt hại của một hộ nông dân làm giảm năng xuất của cả xã. Về quy định thiếu thực tế này, ông Nguyễn Phùng Hoan – Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Nam Định cho biết, trong cơn bão số 8 của năm 2012, rất nhiều hộ nông dân đã bị bão phá hủy tới 90% năng suất mà vẫn không được hưởng BHNN. Lý do là bởi, theo quy định, thiệt hại của một hộ nông dân phải làm giảm năng suất của cả xã mới được hưởng BHNN. Nếu làm theo quy định này, rất nhiều người tham gia BHNN bị thiệt. Đây là nguyên nhân khiến nhiều nông dân không mặn mà với BHNN.
Nhiều địa phương khác được chọn thí điểm BHNN cũng ở tình trạng tương tự. Tính đến 30-4, có 189.797 hộ tham gia BHNN đối với cây lúa ở 7 tỉnh được lựa chọn thí điểm nhưng chỉ có 6.522 hộ không thuộc đối tượng chính sách. Ở lĩnh vực vật nuôi, cùng thời điểm có 29.163 hộ tham gia BHNN cũng chỉ có 1.632 hộ không thuộc đối tượng chính sách. Như vậy, có thể thấy đối tượng không thuộc chính sách vẫn chỉ đếm… trên đầu ngón tay.
Không chỉ nông dân thờ ơ với loại hình này, mà phía DN bảo hiểm cũng không thiết tha. Theo nhận định của Tổng Công ty Tái bảo hiểm Quốc gia Việt Nam (Vinare) – một trong 3 DN bảo hiểm được tham gia triển khai dự án Thí điểm BHNN, thì công sức và chi phí bỏ ra nhiều song hiệu quả kinh tế thì không có, DN tham gia BH, chủ yếu xác định thua lỗ. Do đó, hầu hết các công ty bảo hiểm phi nhân thọ thường không mặn mà với loại hình bảo hiểm này.
Tâm lý thận trọng, e dè
Nhận định về những khó khăn tồn tại của chương trình BHNN, đại diện Cục trưởng Cục Quản lý giám sát bảo hiểm, cho rằng, BHNN là cơ chế mới, phức tạp, chưa có tiền lệ nên cơ chế chính sách ban hành chưa thực sự hoàn chỉnh, trong quá trình thực tiễn phải tiếp tục bổ sung, sửa đổi.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Thị Xuân Thu cũng thừa nhận, mặc dù các bộ, ngành đã có sự vào cuộc nhưng sau gần 2 năm triển khai thí điểm cho thấy BHNN còn gặp nhiều khó khăn và vướng mắc, các DN tham gia BHNN và nông dân vẫn luôn có tâm lý thận trọng, e dè vì họ chưa thấy được lợi ích từ bảo hiểm này.
Còn Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà thì cho rằng bản thân các DN bảo hiểm vẫnnh vào cuộc với tư thế "vừa làm vừa học”. Bởi vậy, giải pháp trong năm 2013, Thứ trưởng Hà cho hay, Bộ sẽ chỉ đạo các DN bảo hiểm trong việc xem xét bồi thường quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm theo đúng điều kiện, điều khoản của hợp đồng bảo hiểm đã giao kết, phù hợp với quy định của pháp luật”. Đồng thời sẽ mở rộng hơn đối tượng được bảo hiểm cho phù hợp với thực tiễn của từng vùng, từng địa phương.
Minh Phương
đại đoàn kết
|