|
Thuế TNCN với chứng khoán: Tiếp tục gây tranh cãi
Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) đối với chuyển nhượng chứng khoán một lần nữa trở thành chủ đề để các nhà quản lý, chuyên gia và thành viên thị trường phản biện tại hội thảo về chính sách thuế trên TTCK mới đây. Trong bối cảnh TTCK gặp nhiều khó khăn, sắc thuế này đang ngày trở thành gánh nặng tâm lý với không ít nhà đầu tư.
Phương án thuế 20% khó cho nhà đầu tư
Dù nhà đầu tư đang được miễn thuế TNCN với cổ tức và 50% thuế TNCN đối với chuyển nhượng chứng khoán đến hết năm nay, nhưng theo các chuyên gia, về lâu dài cần có sự thay đổi trong cách đánh thuế để hỗ trợ nhà đầu tư.
Theo tính toán, hiện nay gần như 100% nhà đầu tư trên TTCK chọn phương án chịu thuế TNCN 0,1% trên giá trị chuyển nhượng chứng khoán từng lần giao dịch.
|
Quan điểm về đánh thuế TNCN với chuyển nhượng chứng khoán cũng cần phải xem lại. Mô hình thuế với thị trường vốn của các nước có các cơ chế khác nhau. Một số nước không đánh thuế TNCN với chứng khoán mà đưa vào điều chỉnh bởi thuế lãi vốn, nghĩa là giá bán trừ đi giá mua và phần lãi sẽ phải chịu thuế. Cách này, theo tôi có vẻ hợp lý hơn với nhà đầu tư. Nếu nhà đầu tư mua CP với giá 50.000 đồng/CP và bán 40.000 đồng/CP mà vẫn phải nộp thuế, sẽ rất khó và cũng không thể gọi là thuế thu nhập được.
Ông Nguyễn Sơn, Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường - UBCKNN |
Phương án thuế 20% trên lợi nhuận hầu như không nhà đầu tư nào chọn do những rắc rối trong các thủ tục. Đó là nhà đầu tư phải thực hiện đăng ký thuế và có mã số thuế từ đầu năm, thực hiện chế độ kế toán hóa đơn chứng từ, xác định được thu nhập tính thuế từ việc chuyển nhượng chứng khoán theo quy định…
Mặt khác, phương án này còn khó khả thi do hiện nay người đầu tư không dùng phiếu lệnh mà thường dùng lệnh trực tuyến và điện thoại, nên không có chứng từ mua bán theo yêu cầu của cơ quan thuế. Giá đặt lệnh có thể khác giá khớp lệnh, cổ phiếu không có giao dịch thì không ai xác định giá.
Ông Lê Hồ Khôi, Chủ tịch HĐQT CTCK Tràng An (TAS), nhìn nhận: Nhà đầu tư chứng khoán hiện nay đang phải chịu nhiều thiệt thòi và tương lai còn nhiều thách thức, bởi tỷ lệ nhà đầu tư thành công trong hoạt động đầu tư và thu lợi vô cùng hiếm hoi.
Cùng với xu hướng giảm triền miên của chỉ số thị trường và sự khan hiếm của dòng tiền tham gia TTCK, tạo nên tính thanh khoản giảm kéo dài trong thời gian qua, dẫn đến hầu hết nhà đầu tư tham gia đầu tư chứng khoán đang chịu nhiều thua lỗ.
Theo các chuyên gia, thua lỗ như vậy nhưng mỗi lần chuyển nhượng, nhà đầu tư đều phải chịu thuế nên càng làm cho nhà đầu tư mệt mỏi hơn với chứng khoán. Đại diện Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính) cũng thừa nhận việc áp dụng thuế suất 0,1%/doanh thu tính thuế đang phát sinh vướng mắc đối với trường hợp chuyển nhượng bị lỗ nhưng vẫn phải nộp thuế thu nhập.
Để giải quyết tình trạng này, về lâu dài cũng cần quy định đơn giản thủ tục kê khai, nộp thuế thu nhập cá nhân để khuyến khích cá nhân kê khai, nộp thuế theo phương pháp áp dụng thuế suất 20%/thu nhập chịu thuế.
Cần có các mức thuế khác nhau
Theo nhiều chuyên gia, cần phải loại bỏ thuế TNCN đối với cổ tức, bởi đây là khoản được trả sau khi DN đã nộp thuế thu nhập DN. Việc loại bỏ sẽ khuyến khích đầu tư vốn trực tiếp vào sản xuất kinh doanh và đảm bảo bình đẳng thu nhập với lãi tiền gửi tiết kiệm tại các ngân hàng, tổ chức tín dụng hiện vẫn đang được miễn thuế.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Sơn cho rằng nên có cơ chế miễn, giảm thuế này tạm thời để khuyến khích thị trường phát triển. Bởi thực tế thuế với cổ tức đang được nhiều nước áp dụng và thậm chí cao hơn nhiều.
 |
|
Hiện nay mỗi lần chuyển nhượng chứng khoán, nhà đầu tư đều phải chịu thuế. |
Ở khía cạnh khác, theo ông Sơn, cần phải xây dựng các mức thuế suất khác nhau đối với chuyển nhượng chứng khoán. Ở một số TTCK trên thế giới có chính sách thuế để khuyến khích DN đưa chứng khoán vào giao dịch tại thị trường có tổ chức.
Chẳng hạn, Hàn Quốc trước đây có quy định: ở bảng giao dịch niêm yết cao cấp nhất, thuế suất 0,15%; ở bảng thấp hơn, thuế suất 0,3%; với các giao dịch chứng khoán trên thị trường tự do, áp dụng thuế suất 0,5%. Nếu ở Việt Nam áp dụng như vậy sẽ có tác dụng rất tốt trong việc hỗ trợ tạo hàng cho TTCK.
Quanh Minh
SÀI GÒN ĐẦU TƯ TÀI CHÍNH
|
