Công ty chứng khoán: Bế tắc tự doanh (Kỳ 2)
Đầu tư giá trị và những rào cản
Sau khi thất bại với những cách đầu tư mang tính chất ăn xổi, nhiều CTCK đang rục rịch quay trở lại với cách đầu tư giá trị, dài hạn và căn cơ hơn. Nhưng từ kỳ vọng đến thực tế, từ dự định đến triển khai đã gặp không ít rào cản, cả chủ quan lẫn khách quan.
* KỲ 1: Mua dưới sàn, bán trên sàn
|
CTCK đang phải tái cấu trúc để đầu tư giá trị. |
Rào cản thị trường
Đầu tư giá trị là lựa chọn những CP có nền tảng cơ bản tốt, có tiềm năng trong dài hạn đang được thị trường định giá thấp để mua vào và nắm giữ trong dài hạn, nhưng đòi hỏi thời gian, công sức và trí tuệ rất nhiều. Nếu xét trên những tiêu chí này, tìm ra các thương vụ đầu tư giá trị của các CTCK trong những năm vừa qua chẳng khác nào “mò kim đáy bể”.
Nửa đầu tháng 7 vừa rồi, CP C. thuộc ngành BĐS đã tăng giá mạnh từ 3.0 lên 4.0, đây là một CP được đánh giá tốt vì có quỹ đất khá dồi dào và các chỉ số định giá cũng hấp dẫn. Bên cạnh đó một quỹ có thế mạnh trong đầu tư các doanh nghiệp (DN) trong ngành BĐS cũng sở hữu một khối lượng lớn CP C.
Sau khi tạo đỉnh 4.0, CP C. đã điều chỉnh giảm và quay trở lại vùng giá 2.8-3.0 vào giữa tháng 8. Có tin đồn một CTCK thuộc top 10 có thế mạnh trong mảng nghiên cứu và phân tích, đã tiến hành mua vào CP C. với giá 2.9, nhưng không lâu sau đó CP C. lại tiếp tục rớt mạnh xuống còn 2.3 nên CTCK đó bị lỗ nặng.
Sau đó CP C. có tăng lên được vài phiên nhưng cũng chỉ đến hơn 2.7 là dừng và hiện chỉ còn hơn 2.0. Như đã nói ở trên, nhìn chung CP C. là một mã được nhiều CTCK đánh giá cao, thậm chí còn có cả tin đồn về việc sẽ có một khoản lợi nhuận “khủng” trong năm 2011. Như vậy, CTCP đó đã phần nào chọn đúng mục tiêu nhưng lại không lường được diễn biến của thị trường chung không thuận lợi trong tháng 8 nên đã thua lỗ.
Rào cản DN
Thương vụ kể trên cũng là điển hình cho xu hướng đầu tư giá trị “nửa mùa” của các CTCK hiện nay. Theo đó, các CTCK chọn những DN “được được” rồi tiến hành mua CP, sau đó bắt tay với lãnh đạo DN để bàn cách công bố thông tin tốt, rồi đánh CP tăng mạnh, dụ NĐT vô rồi xả.
Khi được hỏi “giá trị” nằm ở chỗ nào, một người trong cuộc đã trả lời “giá trị” nằm ở chỗ DN cũng “được được” chứ không phải là DN không tên tuổi, nên NĐT cũng an tâm hơn. Tại sao các CTCK lại chỉ chọn DN “được được” mà không phải DN tốt? Lý do khá đơn giản, hiện tại các DN kinh doanh ổn định, có thương hiệu thường không muốn đánh bóng mình bằng việc tạo sóng CP.
Tổng giám đốc một công ty trong ngành thép chia sẻ, ông thường nhắc nhở nhân viên của mình nên tạo thói quen khi CP xuống nên mua một ít, CP lên lại thì bán ra, điều này giúp cho nhân viên có thêm chút ít thu nhập, còn CP của công ty cũng duy trì được sự ổn định.
Thành viên của một đội lái đã chia sẻ, DN càng làm ăn “lôm côm” bao nhiêu càng dễ mua CP và đẩy lên bấy nhiêu. Trường hợp khác, DN có nền tảng tốt, làm ăn tốt thật, nhưng lại ảo tưởng về tiềm năng của mình nên đưa ra các điều kiện hết sức oái ăm dành cho CTCK và hét giá CP quá cao.
Năm ngoái, tổng giám đốc của một DN sản xuất tôn đã tuyên bố với một số CTCK muốn mua CP trong đợt phát hành riêng lẻ rằng nếu có ý định mua dưới 6.0 thì đừng nói chuyện. Theo nhiều phương pháp định giá, 6.0 là mức giá quá cao, kể cả trong ngắn lẫn dài hạn.
Rào cản thời gian
Khi xác định đầu tư trung hạn hoặc dài hạn thì thời gian mua vào và nắm giữ CP sẽ phải hơn 1 năm. Nhưng khác với các quỹ đầu tư, CTCK là một DN nên cũng có năm tài chính của mình, và như vậy cũng phải chịu sức ép về lợi nhuận, cổ tức không nhỏ.
Đặt trường hợp CTCK A. đang nắm giữ CP X. được đánh giá rất tốt, có nền tảng kinh doanh ổn định, nhưng do thị trường chung không thuận lợi nên CP X. giảm giá, KQKD của CTCK A. cũng có thể bị ảnh hưởng. Lúc này lãnh đạo CTCK A. không thể đứng trước ĐHCĐ nói rằng “X. là CP tốt, chúng tôi chỉ “xui” vì thị trường không thuận lợi”.
Như vậy dưới áp lực chốt sổ, định giá lại danh mục đầu tư vào cuối năm, chiến thuật dài hạn rất dễ bị thay đổi thành ngắn hạn.
Hiện tại, một xu hướng đang được các CTCK nhắm tới là thành lập hẳn một công ty quản lý quỹ để có thời hạn, chiến lược đầu tư rõ ràng hơn. Nhưng cũng cần nói thêm hàng năm quỹ cũng tiến hành chốt NAV (giá trị tài sản ròng), nên nếu có thua lỗ CTCK cũng phải chịu ảnh hưởng, mà ở đây lại là ảnh hưởng kép.
Bởi vì đã lập ra công ty quản lý quỹ, ngoài chuyện quản lý tiền cho CTCK, còn có thêm việc huy động và quản lý tiền cho các NĐT khác nữa. Ở đây, nếu muốn giữ NAV của mình, các quỹ có thể dùng nhiều cách khác nhau để “bùa chú”, nhưng che mắt được các cổ đông là điều không đơn giản.
Chính vì vậy, khi quỹ hoạt động không thành công, CTCK vừa bị mất tiền, lại vừa mất tiếng. Thực tế cho thấy mô hình CTCK lập ra công ty quản lý quỹ không phải bây giờ mới được đề cập, nhưng cũng chỉ có rất ít CTCK thực hiện trong khi hiệu quả lại là một dấu hỏi lớn. Nói đi cũng phải nói lại, nhiều NĐT hiện thời bày tỏ quan điểm muốn CTCK đầu tư bài bản, nhưng lại đòi hỏi lợi nhuận phải cao trong tức khắc - đó là điều không tưởng.
Như vậy, các CTCK đang chuyển hướng từ đầu tư “chụp giật” sang giá trị sẽ phải tái cấu trúc rồi sau đó mới có thể chỉnh đốn chiến lược của mình, như vậy sẽ mất một khoảng thời gian không nhỏ. Hệ quả phải chịu là lợi nhuận thấp, CP có thể bị ghẻ lạnh, nhưng đó là điều CTCK phải chấp nhận để có thể làm mới mình.
Đại Ngàn - Phi Long
sài gòn giải phóng
|