|
Hai yêu cầu khó khả thi với CTCK
Nhập lệnh sai, tư vấn cho khách hàng không chính xác, đưa ra giá bảo lãnh phát hành không phù hợp dẫn đến đợt phát hành không thành công, không chuyển được lệnh vì đường truyền trục trặc. . . đều là những nghiệp vụ thuộc diện CTCK phải mua bảo hiểm. Từ ngày 20/9/2010, CTCK sẽ bị phạt từ 50 đến 70 triệu đồng nếu không mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp và không trích lập đầy đủ quỹ bảo vệ NĐT theo quy định tại Điều 18 Nghị định 85/2010/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và TTCK vừa được ban hành thay thế Nghị định 36/2007/NĐ-CP. Tuy nhiên, hầu hết CTCK đều cho rằng, hai yêu cầu này rất khó thực thi.
Cung – cầu chưa gặp nhau
Với yêu Cầu CTCK phải mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán tại công ty (bồi thường thiệt hại cho bên thứ 3), công ty bảo hiểm sẽ là nơi chi trả những khoản thiệt hại do sơ sót của CTCK.
Hiện tại, một số DN bảo hiểm lớn như Bảo Việt, Bảo hiểm Dầu khí đã triển khai bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho CTCK. Tuy nhiên, CTCK và DN bảo hiểm chưa “gặp nhau” trong việc triển khai sản phẩm này.
“Phần lớn các sản phẩm bảo hiểm, nhất là với những sản phẩm đặc thù như bảo hiểm trong lĩnh vực chứng khoán, các DN thường mang từ nước ngoài vào. Trong khi đó, TTCK Việt Nam vẫn sơ khai nên các sản phẩm này không áp dụng được. Các chuyên gia tính phí thường là ở nước ngoài và đánh giá thị trường Việt Nam rất rủi ro, nên đưa ra mức phí bảo hiểm cao, không phù hợp với quy mô và tài chính của CTCK trong nước”, giám đốc một CTCK cho biết.
Phía DN bảo hiểm trong nước cũng không mấy mặn mà với sản phẩm này, bởi rủi ro cao. Trong khi đó, đưa ra một mức phí phù hợp với điều kiện Việt Nam là điều không đơn giản khi cơ sở dữ liệu để tính toán mức độ rủi ro đối với mỗi nghiệp vụ tại CTCK hiện rất thiếu thốn.
Trong khi các DN bảo hiểm trong nước triển khai dè dặt thì một số hãng bảo hiểm nước ngoài cũng mới nghĩ đến việc cung cấp bảo hiểm nghiệp vụ cho CTCK. Công ty TNHH Môi giới bảo hiểm Jandine Lloyd Thompson (GLT) là một trong những DN triển khai môi giới dịch vụ bảo hiểm rủi ro trong lĩnh vực chứng khoán tại nhiều thị trường trên thế giới.
Đại diện DN này cho biết, sản phẩm bảo hiểm trong lĩnh vực chứng khoán trên thế giới có cấu trúc rất phức tạp, nhiều tầng nấc bảo vệ các chủ thể tham gia. Để triển khai các sản phẩm đó đòi hỏi thị trường phát triển ở một trình độ cao.
Tại thị trường Việt Nam, tới đây, GLT sẽ triển khai môi giới một số sản phẩm bảo hiểm đơn giản, thuần túy bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp CTCK. Tuy nhiên, trước khi triển khai vẫn cần làm việc cụ thể với UBCK. Chẳng hạn, cần cách thống nhất cách hiểu về các nghiệp vụ, lĩnh vực phải mua bảo hiểm, phạm vi, điều kiện bảo hiểm...
Trên thị trường Việt Nam, hiện Hãng AON làm môi giới các sản phẩm bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp chứng khoán cho nhiều hãng bảo hiểm như Liberty, ACE, Chartis. Mua sản phẩm này, khi xảy ra rủi ro CTCK sẽ được bồi thường số tiền phải trả cho khách hàng cũng như những chi phí giải quyết khiếu nại giữa CTCK và NĐT.
Không giống như những sản phẩm bảo hiểm khác, bảo hiểm nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán không có mức phí cố định. Phí cao hay thấp phụ thuộc vào quy mô vốn, quy mô về nhân sự, hạn mức trách nhiệm (giới hạn bồi thường khi xảy ra thiệt hại) của mỗi công ty.
Nếu hạn mức trách nhiệm dao động từ 1 đến 5 triệu USD/năm thì mức phí dao động trong khoảng vài chục ngàn USD/năm.
Theo Công ty Môi giới bảo hiểm AON Việt Nam, bảo hiểm nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán hiện là một trong rất nhiều sản phẩm bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp mà Công ty đang triển khai. Đối với chứng khoán là khá mới mẻ nên mới có ít DN quan tâm.
“Hiện một số CTCK hiểu rằng, theo quy định của pháp luật, nếu không mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp thì phải lập quỹ bảo vệ NĐT. Do mua bảo hiểm có chi phí lớn nên các công ty đều lựa chọn cách lập quỹ, vì nếu không phải chi trả cho NĐT thì khoản tiền đó vẫn là tài sản của công ty” một nhân viên của AON nói.
CTCK lúng túng trước 2 yêu cầu của Nghị định mới
Thời gian gần đây, UBCK liên tiếp ra các quyết định xử phạt CTCK liên quan đến hoạt động nghiệp vụ. Tuy nhiên, chưa có vụ việc nào buộc CTCK phải bồi thường cho NĐT do lỗi CTCK gây ra.
Trên thực tế, cùng với sự phát triển của thị trường đã xảy ra không ít vụ tranh chấp giữa khách hàng và CTCK. Vì nhiều lý do tế nhị, phần lớn những vụ này được CTCK xử lý hậu trường thông qua đàm phán và tự rút tiền ra trả nếu CTCK .
Với quy định xử phạt khá nghiêm khắc nếu không mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp theo Nghị định 85, các CTCK liệu có tuân thủ?
Bà Bùi Thị Minh Tâm, Phó tổng giám đốc CTCK Sài Gòn - Hà Nội cho biết, Công ty muốn mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp, vì chứng khoán là lĩnh vực rủi ro và không phải lúc nào cũng kiểm soát được hoạt động của nhân viên. Nhưng hiện tại vẫn chưa có quy định về việc mua bảo hiểm có được tính là chi phí hợp lý để khấu trừ thuế hay không.
Đối với việc lập quỹ bảo vệ NĐT cũng chưa có hướng dẫn quỹ này được trích lập như thế nào. trích trên doanh thu hay lợi nhuận..
Ông Huỳnh Anh Tuấn, Tổng giám đốc CTCK SJC cho rằng, việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp là cần thiết, bởi sai sót của các nhân viên là khó tránh khỏi, thường là không cố ý nếu thị trường quá nóng. Tuy nhiên, mức phí ra sao, điều kiện bảo hiểm thế nào thì hiện nay trên thị trường chưa có nhiều sản phẩm cho các CTCK lựa chọn. Liên quan đến việc lập quỹ bảo vệ NĐT, ông Tuấn đặt vấn đề “thế nào là bảo vệ NĐT”? Cần phải xem xét trách nhiệm bảo vệ NĐT là thuộc cơ quan quản lý hay của các CTCK. Chính vì chưa rõ những điểm này nên cũng thật khó để CTCK thực thi nghĩa vụ lập ra quỹ bảo vệ NĐT.
Trên thực tế, Nghị định 36/2007/NĐ- CP ban hành cách đây gần 4 năm đã quy định các CTCK sẽ bị phạt nếu không mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán tại công ty; không trích lập đầy đủ quỹ bảo vệ NĐT để bồi thường thiệt hại cho NĐT do sự cố kỹ thuật và sơ suất của nhân viên gây ra. Nhưng đến nay, theo ghi nhận của ĐTCK, chưa có CTCK nào thực hiện được 2 yêu cầu này.
Thanh Đoàn
ĐẦU TƯ CHỨNG KHOÁN
|
