Vì sao giá gạo xuất khẩu Việt Nam vẫn thấp nhất thế giới?

Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), DN XK gạo Việt Nam đang có nhiều cơ hội về giá cũng như thị trường, bởi 2 nước xuất khẩu lớn là Thái Lan và Ấn Độ vẫn chưa bán gạo ra.

Nghịch lý ở chỗ "làm chủ" thị trường gạo, nhưng hiện giá gạo của ta vẫn thấp nhất thế giới...

Nghịch lý

Theo Hiệp hội Lương thực VN (VFA), tính đến hết tháng 7.2009, VN đã ký xuất khẩu 5,294 triệu tấn (trong đó 4,108 triệu tấn đã được giao cho khách hàng), tăng gần 1 triệu tấn so với cả năm 2008. Từ nay đến cuối năm, còn khoảng 2 triệu tấn vụ hè thu để xuất khẩu.

Hiện nay, giá gạo xuất khẩu Việt Nam dao động trên dưới 400USD/tấn tùy từng loại. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Thọ Trí - Phó Chủ tịch VFA: "Giá như vậy là đang nhích lên chứ không xuống, song nếu không tính Myanmar thì giá gạo của Việt Nam đang được XK với mức giá thấp nhất trên thị trường thế giới!".

Nghịch lý ở chỗ, Việt Nam được xem là đang tác động lớn đến thị trường gạo, không chỉ bởi Việt Nam XK lượng gạo lớn thứ hai thế giới, mà còn do  Ấn Độ vẫn chưa bán ra 2 triệu tấn gạo như dự kiến. Thái Lan - nước xuất khẩu lớn nhất - vẫn chưa bán ra số lượng lớn gạo tồn kho vì chính phủ nước này vẫn muốn giữ giá gạo Thái ở mức cao. Từ nay đến cuối năm, khả năng Thái Lan sẽ bán ra, nhưng gạo Thái và gạo Việt khác nhau (gạo Thái chất lượng cao), giá gạo Thái lại cao hơn giá gạo của Việt Nam khoảng 160USD/tấn.

Tức là từ nay đến cuối năm, DN Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội về giá và lượng gạo XK, nhưng giá vẫn bị "đứng chót" thế giới. Điều này sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới nguồn thu cũng như thu nhập của nông dân.

"Con sâu làm rầu nồi canh"

Theo VFA, giá sàn gạo xuất khẩu 5% tấm do VFA đề ra là 400USD/tấn, thế nhưng vẫn có nhiều DN chào bán với giá 380USD/tấn, thậm chí còn thấp hơn. Để có được giá này, DN lợi dụng lúc lúa ngoại tràn ngập, lúa nội ứ hự vì mưa bão, nên mua kiểu ép giá nông dân; có những DN mới bán gạo, muốn hạ chút giá để gây dựng "mối"...; hoặc DN không có kho bãi chứa gạo, nhà máy, khi có "mối" hoặc có người nhà Việt kiều về muốn kiếm gạo xuất bán, bèn đổ đi "mua giùm" để "đánh nhanh rút gọn".

Theo quy định, DN ký hợp đồng với giá thấp hơn giá sàn thì sẽ không được đăng ký hợp đồng XK. Nhưng theo VFA, DN phá giá vẫn xuất được bởi có nhiều cách lách như vẫn mở L/C, báo cáo VFA đúng giá, nhưng đến ngày giao hàng họ bí mật điều chỉnh L/C. Muốn phát hiện có thể ra ngân hàng kiểm tra được, nhưng rất khó bởi ngân hàng có nguyên tắc bảo vệ bí mật của khách hàng.

Hậu quả việc bán phá giá, điển hình nhất là hợp đồng tập trung 700.000 tấn gạo với Philippines. Philippines cho DN sang Việt Nam trực tiếp mua gạo nhằm nắm bắt sát khung giá trước khi đặt bút ký, "gặp" nhiều DN cố tình bán thấp hơn giá sàn hướng dẫn, dẫn tới việc đàm phán gặp nhiều khó khăn!

Phía Philippines luôn thắc mắc tại sao DN nước họ sang Việt Nam mua gạo trực tiếp thì giá lại rẻ hơn so với giá đàm phán hợp đồng tập trung. "Nếu có đàm phán thành công thì lô gạo 700.000 tấn tới đây, giá sẽ thấp hơn nhiều so với những lô ký hồi đầu năm với Philippines" - một thành viên VFA nhận định.

Ngô Sơn

Lao Động

>   Thanh Bình "bắt tay" Hoàng Anh cùng đầu tư dự án (21/08/2009)

>   "Nóng" về đất nông nghiệp (21/08/2009)

>   Vietnam Airlines mở đường bay Hà Nội-Fukuoka (21/08/2009)

>   VNA cho rằng việc thu hồi đất chưa đúng trình tự (21/08/2009)

>   Thắng nhờ thế mạnh sản phẩm (21/08/2009)

>   Bỏ ngỏ an toàn vệ sinh kho lạnh (21/08/2009)

>   Cải tiến giá để thu hút vốn ngoại vào ngành điện (21/08/2009)

>   Thêm mạng, giá cước giảm đến đâu? (21/08/2009)

>   Giao thông “hành” du lịch! (21/08/2009)

>   Sửa chữa lớn Nhà máy khí Dinh Cố : Không ảnh hưởng đến thị trường gas (21/08/2009)