|
Quy định kinh doanh vàng: Minh bạch hay “bóp nghẹt” ?
Ngày 27/8/2009, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có cuộc họp để thông qua Dự thảo Thông tư Quy định về việc kinh doanh vàng trên tài khoản ở trong nước. Nhiều ý kiến cho rằng với một số quy định còn bất cập, nếu được thông qua, Dự thảo sẽ không tạo được động lực phát triển với một trong những kênh dẫn vốn rất quan trọng của nền kinh tế, đồng thời cũng không tạo được tính minh bạch của hoạt động kinh doanh vàng trên tài khoản trong nước.
Theo Hiệp hội kinh doanh vàng VN: Ngay từ dự thảo Thông tư với tiêu đề “Quy định về việc kinh doanh vàng trên tài khoản ở trong nước” là chưa phù hợp với chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 6511/VPCP-KTTH ngày 1/10/2008 về tăng cường quản lý hoạt động của sàn giao dịch vàng. Đồng thời cũng chưa phù hợp với Quyết định số 28/QĐ-NHNN ngày 6/1/2009 về việc thành lập tổ công tác liên ngành nghiên cứu về sàn giao dịch vàng. Theo đó, Tổ công tác có nhiệm vụ nghiên cứu xây dựng mô hình và quy chế quản lý, vận hành sàn giao dịch vàng.
Lấn sân ?
Trên thực tế, hoạt động của sàn giao dịch vàng liên quan đến nhiều lĩnh vực thuộc chức năng quản lý của các ngành khác nhau như: giao dịch vàng vật chất thuộc quản lý của Bộ Công Thương; về tài khoản, ký quỹ, tín dụng... thuộc chức năng quản lý của NHNN; về đăng ký kinh doanh, liên doanh, liên kết thuộc quản lý của Bộ Kế hoạch Đầu tư. Nhưng theo Dự thảo Thông tư Quy định về kinh doanh vàng trên tài khoản ở trong nước dường như NHNN đã “ôm” hết phần việc của các bộ - ngành khác. Hiệp hội kinh doanh vàng VN cho rằng: Nên có Thông tư liên tịch giữa NHNN, Bộ Công Thương, Bộ Kế hoạch - Đầu tư quy định toàn diện về tổ chức hoạt động của sàn giao dịch vàng chứ không nên để mỗi bộ ban hành một văn bản riêng quy định phạm vi quản lý của mình.
Cũng theo dự thảo Thông tư chỉ cho NHTM cung ứng dịch vụ kinh doanh vàng trên tài khoản trong nước, không được phép thành lập Cty con, Cty liên kết hoặc góp vốn, mua cổ phần của DN khác để cung ứng dịch vụ mua bán vàng trên tài khoản trong nước. Theo Hiệp hội kinh doanh vàng, quy định này không phù hợp với Luật DN, Luật đầu tư, Luật thương mại. Việc tổ chức vận hành sàn giao dịch vàng không thể thiếu sự tham gia của các DN kinh doanh vàng. Hơn nữa, nếu có sự tham gia, liên kết của các DN kinh doanh vàng thì NHTM có thêm tiềm năng, kinh nghiệm quản lý sàn giao dịch vàng, góp phần tăng thêm khả năng đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư, làm cho thị trường vàng phát triển lành mạnh, đảm bảo được lợi ích của nhà đầu tư cũng như của thệ thống NHTM, DN kinh doanh vàng.
Can thiệp quá sâu
Nhiều DN trong Hiệp hội kinh doanh vàng cho rằng Điều 4 dự thảo quy định NHTM được phép cung ứng dịch vụ kinh doanh vàng trên tài khoản ở trong nước sau khi được NHNN cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện cung ứng dịch vụ kinh doanh vàng trên tài khoản trong nước là không cần thiết bởi nếu chỉ là giấy xác nhận sẽ không có giá trị pháp lý. Thực chất đây có thể coi là giấy phép “con” cho hoạt đồng này nên sẽ không phù hợp với chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc loại bỏ các giấy phép con không cần thiết. Mặt khác, kinh doanh vàng trên tài khoản trong nước không phải là hoạt động bị cấm theo quy định của pháp luật. Vì vậy đối với hoạt động này chỉ cần đăng ký là phù hợp với Luật doanh nghiệp.
Bên cạnh đó Dự thảo còn có khá nhiều quy định được cho là chưa phù hợp và can thiệp quá sâu và quá chi tiết không cần thiết vào hoạt động kinh doanh của DN. Chẳng hạn Điều 16 quy định: NHTM cung ứng hoạt động kinh doanh vàng trên tài khoản ở trong nước phải quy định cụ thể, công khai khối lượng giao dịch tối thiểu: Đối với tổ chức: từ 50 lượng hoặc 1.875 gram trở lên/lệnh giao dịch; Đối với khách hàng cá nhân: từ 10 lượng hoặc 375 gram trở lên/lệnh giao dịch. Nhiều kiến nghị từ phía các DN liên quan đến hoạt động kinh doanh vàng qua tài khoản đã được gửi đến Hiệp hội kinh doanh vàng VN đề cập những vấn đề bất cập trong dự thảo Thông tư Quy định về việc kinh doanh vàng qua tài khoản ở trong nước, bản thân Hiệp hội cũng đã có kiến nghị bằng văn bản với NHNN nhưng dường như những kiến nghị đó không được xem xét. Bởi trong một văn bản NHNN gửi các thành viên Tổ công tác liên ngành ghi rõ: “Ngân hàng nhà nước đã dự thảo Thông tư với phương châm không khuyến khích hoạt động kinh doanh vàng trên tài khoản ở trong nước và cần có sự quản lý chặt chẽ của các cơ quan chức năng đối với hoạt động này”.
Việc đưa ra các quy định nhằm đảm bảo an toàn cho hệ thống tín dụng, hạn chế rủi ro với nhà đầu tư và tăng tính minh bạch của hoạt động kinh doanh vàng trên tài khoản trong nước là rất cần thiết. Tuy nhiên với rất nhiều nội dung trong Dự thảo còn bất cập và nếu như Dự thảo được thông qua sẽ không có tác động tích cực đến kênh đầu tư đang được coi là rất hấp dẫn nhà đầu tư. Thậm chí có ý kiến cho rằng nó còn hạn chế động lực phát triển kinh tế bởi sàn giao dịch vàng sẽ là một trong những kênh huy động vốn rất lớn cho nền kinh tế trong thời gian tới. Và những quy định như trong dự thảo sẽ chỉ bảo vệ lợi ích cho thiểu số chứ không phải đại bộ phận các nhà đầu tư và hệ thống DN.
Chính vì vậy Hiệp hội kinh doanh vàng cho rằng: NHNN cần trình Thủ tướng Chính phủ Nghị định khung để có cơ sở pháp lý ban hành Thông tư liên tịch giữa NHNN, Bộ Công Thương, Bộ Kế hoạch - Đầu tư quy định về tổ chức và hoạt động của sàn giao dịch vàng. Nhu cầu về giao dịch vàng qua tài khoản của các nhà đầu tư hiện nay và trong tương lai sẽ rất lớn. Vì vậy, cần chú trọng đến vai trò và năng lực của các cơ quan quản lý chứ không thể hành xử theo kiểu không quản lý được thì “không khuyến khích”.
Phan Nam
Diễn đàn Doanh nghiệp
|
