Chứng chỉ hành nghề: Phiền toái có được gỡ bỏ?
Câu chuyện chứng chỉ hành nghề lại nổi lên khi mới đây, Ban soạn thảo dự thảo Thông tư hướng dẫn một số điều của Nghị định 108/2006/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Luật Đầu tư đưa ra đề xuất có thể không phải nộp kèm chứng chỉ hành nghề trong hồ sơ tại thời điểm làm thủ tục đầu tư và đăng ký kinh doanh thành lập doanh nghiệp.
Cần phải nhắc lại là, nội dung này từng là điểm nóng trong việc thực hiện Luật Doanh nghiệp do những cách hiểu khác nhau về các đối tượng được yêu cầu phải có chứng chỉ hành nghề. Bối rối này đã được giải toả bằng Nghị định 139/2007/NĐ-CP hướng dẫn một số điều của Luật Doanh nghiệp.
Cho dù số lượng ngành, nghề đăng ký kinh doanh đòi hỏi phải có chứng chỉ hành nghề của những người liên quan theo yêu cầu của Luật Doanh nghiệp là không lớn, song đây là nội dung đang nhận được nhiều ý kiến. Hiện tại, có hai luồng ý kiến trái ngược nhau về vấn đề này.
Về phía Ban soạn thảo, lý do được đưa ra là vào thời điểm thành lập doanh nghiệp, có thể giám đốc và các chức danh chủ chốt chưa được xác định, nên việc yêu cầu có ngay chứng chỉ hành nghề trong hồ sơ đăng ký kinh doanh sẽ khiến nhiều nhà đầu tư phải lách luật. Trường hợp của Công ty Chứng khoán Thiên Việt với tai tiếng giữa người đứng tên giám đốc trong hồ sơ xin đăng ký thành lập với các thành viên sáng lập khác hồi đầu năm ngoái được coi là một ví dụ. Tất nhiên, những bất ổn trong quan hệ nội bộ của công ty này còn có nhiều phức tạp khác, song một số chuyên gia Ban soạn thảo cho rằng, nếu như không có quy định nộp ngay chứng chỉ hành nghề của một số chức danh khi tiến hành thành lập doanh nghiệp, rất có thể việc lựa chọn những thành viên sáng lập sẽ không phụ thuộc quá vào chứng chỉ hành nghề của họ. Thậm chí, có nhiều trường hợp người có chứng chỉ hành nghề có tên trong hồ sơ đăng ký kinh doanh chỉ là thuê để đáp ứng yêu cầu. Còn thực tế hoạt động của doanh nghiệp lại hoàn toàn khác.
Đặc biệt, ý kiến từ một số văn phòng luật sư ủng hộ quan điểm yêu cầu có đủ các chứng chỉ hành nghề của những người có liên quan chỉ cần được thực hiện trước khi dự án đi vào triển khai. Có nghĩa, đây sẽ là điều kiện đủ để nhà đầu tư chính thức bắt tay vào công việc sau khi đã có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Nhiều ý kiến cho rằng, quy định này sẽ tháo gỡ nhiều vướng mắc cho nhà đầu tư nước ngoài khi tham gia đầu tư vào các lĩnh vực yêu cầu phải có chứng chỉ hành nghề của những người có liên quan. Với việc cho phép có khoảng thời gian chậm nộp này, nhà đầu tư nước ngoài sẽ dễ dàng hơn trong các thủ tục tham gia thị trường. Họ sẽ tiến hành ký hợp đồng với những người có chứng chỉ theo yêu cầu sau khi đã chính thức có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, giảm thiểu rủi ro khi ký hợp đồng mà chưa được công nhận pháp nhân. Băn khoăn lớn mà các văn phòng luật sư đưa ra là sẽ có sự va chạm về pháp luật khi quy định này có vẻ như không đúng với Luật Doanh nghiệp.
Đây cũng là một trong những lý do khiến nhóm ý kiến ngược lại không đồng tình với đề xuất trên. Hơn thế, nhóm ý kiến này cho rằng, khi tiến hành các thủ tục đăng ký kinh doanh, các nhân sự chủ chốt đã được xác định trong hồ sơ đăng ký kinh doanh. Cho dù chưa có sự xuất hiện chính thức của HĐQT để bổ nhiệm các vị trí lãnh đạo khác theo yêu cầu của pháp luật, song về nguyên tắc và thông lệ tổ chức, hoạt động của doanh nghiệp, thì bộ máy này được coi là lâm thời và hoàn toàn có đủ giá trị pháp lý khi tiến hành làm các thủ tục đăng ký kinh doanh. Có thể khi tiến hành Đại hội cổ đông, các vị trí lâm thời này không được bầu lại. Điều đó không quan trọng trong thủ tục đăng ký kinh doanh. Song mục tiêu của việc yêu cầu nộp chứng chỉ hành nghề ngay với các vị trí chủ chốt hoặc cán bộ chuyên môn là để nhằm đảm bảo nhà đầu tư xác định rõ yêu cầu và trách nhiệm khi tiến hành đầu tư vào lĩnh vực có yêu cầu đặc biệt này. Hơn thế, quy định hiện hành yêu cầu chứng chỉ hành nghề của những người có liên quan, có thể là cán bộ chuyên môn, chứ không cứ phải là của các vị lãnh đạo, nhà đầu tư sáng lập. Và điều này cũng không phải là quá khó với nhà đầu tư khi đã xác định ngành nghề kinh doanh của mình.
Vấn đề này đang được tiếp tục bàn tới. Dường như khó có quan điểm dung hoà cho trường hợp này. Những cân nhắc đang được đưa ra, song định hướng chính của hồi cuối có vẻ vẫn chưa được xác nhận.
đtck
|