Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng VN (VEA) - ông Trần Viết Ngãi:
Nếu là người lãnh đạo EVN, tôi sẽ không trích thưởng từ tiền chênh lệch giá
"EVN đã xử lý không thấu đáo. Đặt giả thiết, nếu ở cương vị lãnh đạo EVN, tôi sẽ kiên quyết không trích thưởng từ tiền chênh lệch giá điện. Hoặc nếu có trích thì phải xin Chính phủ cho phép một tỉ lệ nào hợp lý, có tính đến sự hoà đồng trong tầm nhìn của xã hội, sự thông cảm của nhân dân, và trong ý tứ của người chủ DN"- ông Trần Viết Ngãi, nguyên Phó TGĐ EVN, Chủ tịch VEA đã nhận định về cách "hành xử" của lãnh đạo EVN.
Phóng viên Lao Động đã có cuộc phỏng vấn ông chiều 22.10.
Thưa ông, dư luận đã phản ứng gay gắt khi EVN đang đưa ra lý do thuyết phục Chính phủ và người dùng điện cho tăng giá điện, nhưng khoản chênh lệch giá điện năm 2007 lại được EVN trích hơn 1.000 tỉ đồng khen thưởng nội bộ. YÁ kiến của ông về việc này?
- Theo tôi, EVN cần phải giải trình rõ số tiền trích thưởng được lấy từ nguồn nào. Theo Quyết định 276 và Nghị định 199 hướng dẫn thực hiện Luật Thuế TNDN, thì sau khi các DN đã hoàn thành nghĩa vụ thuế, phần lợi nhuận để lại có quyền được trích lập các quỹ và đương nhiên trong đó có quỹ khen thưởng. Nếu là DN bình thường thì cứ thực hiện theo NĐ199, nhưng vì Chính phủ đã có QĐ276 nói rõ, tiền chênh lệch giá điện phải đưa vào quỹ đầu tư phát triển điện thì cái này cũng coi như luật, buộc EVN phải thực hiện.
Ở đây, EVN cần làm rõ 2 nguồn vốn để tạo ra lợi nhuận. Một nguồn là từ ngân sách, vì vậy lợi nhuận tạo ra được từ nguồn này phải trả cho ngân sách để đưa vào đầu tư. Nguồn vốn thứ hai là nguồn do EVN huy động, lợi nhuận, từ đó sau khi đã xử lý thuế thì DN được trích lập các quỹ bình thường. Do đó, EVN cần có giải trình thật đầy đủ phần lợi nhuận có được không phải từ nguồn dính dáng tới việc chênh lệch giá điện thì mới được chia thưởng.
Trong việc chia thưởng, EVN có nói là để động viên CBCNV ngành điện hoàn thành tốt nhiệm vụ. Nếu công bằng đánh giá thì liệu việc hoàn thành nhiệm vụ của EVN có được khen thưởng ở mức cao như vậy không?
- Tôi cho rằng 1.002 tỉ đồng này - xét về con số là to, nhưng chia cho 84.000 CBCNV ngành điện thì mỗi người chỉ được 3 tháng lương thôi (khoảng 12-13 triệu đồng/ người/năm), thực tế là không lớn so với mặt bằng giá cả và đời sống bây giờ. Còn xét một cách công bằng thì mức độ hoàn thành nhiệm vụ của EVN phải được đánh giá bằng cả quá trình. So với cách đây 15-20 năm thì sự trưởng thành của EVN đã gấp 3-4 lần, đáp ứng tốc độ phát triển của nền kinh tế ở mức tăng trưởng 14-15%/năm. Tuy nhiên, nếu bảo đã đáp ứng được yêu cầu phát triển hay chưa thì đúng là chưa đạt; theo tôi, có nguyên nhân khách quan là trách nhiệm đặt lên vai EVN quá lớn.
Là DN xương sống của ngành điện, phải có nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh có lãi, nhưng đồng thời EVN cũng phải làm các nghĩa vụ với Nhà nước, "ôm" cả những lĩnh vực lẽ ra thuộc cơ quan quản lý... Nói đúng nhất về việc không hoàn thành nhiệm vụ, theo tôi là chỉ tiêu đầu tư xây dựng các nhà máy điện, hầu như năm nào cũng chậm tiến độ, nhưng là bởi EVN "lực bất tòng tâm". 5 năm mà phải đầu tư tới 49 nhà máy thuỷ điện, thì không cứ EVN, mà giao cho ai cũng vậy thôi, bất khả kháng.
EVN thậm chí cho rằng, khoản tiền thưởng 1.002 tỉ đồng không là gì so với khoản cần đầu tư mỗi năm lên tới 40.000 tỉ; vì vậy, việc trích thưởng là đầu tư cho con người? Nhưng dư luận lại cho rằng, kể cả như vậy thì việc trích thưởng trong bối cảnh EVN đang dự kiến tăng giá điện là rất phản cảm?
- Tôi đồng ý với điều này. Nếu đặt địa vị tôi là lãnh đạo EVN thì tôi sẽ không trích tiền lãi trong chênh lệch giá điện để đưa vào thưởng. Mức trích thưởng cần được đưa ra vào thời điểm thích hợp, mức độ trích thưởng bao nhiêu là phù hợp. Trước khi EVN đưa ra lấy ý kiến các bên, nên có sự tham khảo ý kiến chuyên gia của các bộ chức năng như Tài chính, Công Thương, LĐTBXH; sau đó mới xin Chính phủ, thậm chí trước khi dự kiến thực hiện, EVN có thể công khai cho cả cơ quan ngôn luận biết về mức dự kiến trích các quỹ, khen thưởng, đầu tư, dự phòng tài chính. EVN cũng có thể không xin trích hết quỹ tiền thưởng (3 tháng lương), mà chỉ trích một phần quỹ này để bù đắp cho người lao động thôi.
Trong bối cảnh khó khăn, một đồng sung vào công quỹ cũng quý và được ghi nhận, nói gì là cả nghìn tỉ đồng. Nếu EVN làm được động thái đó thì tôi nghĩ việc trích thưởng cho CBCNV ngành điện sẽ không gây hiệu ứng dư luận như bây giờ, khi một đằng đòi tăng giá, nhưng khoản tăng lại đem đi chia thưởng, nghe rất phản cảm.
- Xin cảm ơn ông!
Ông Trần Viết Ngãi: EVN được thành lập nhằm mục đích là sản xuất, kinh doanh, đầu tư phát triển điện, vì vậy EVN phải sản xuất, quản lý, vận hành với một tinh thần cao nhất: Đó là đáp ứng đủ điện cho nền kinh tế, cho đời sống nhân dân. Đây là nhiệm vụ chính trị không thể xem nhẹ. Vì vậy, nếu đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của EVN - ngoài các chỉ tiêu điện sản xuất, thương phẩm hoàn thành theo kế hoạch, EVN còn phải cố gắng nhiều hơn nữa, tính toán cân đối ở mức cao hơn nữa, huy động nhiều nguồn lực hơn nữa. Về khía cạnh này thì EVN chưa làm hết bổn phận.
|