|
Cảnh giác với các kiểu làm giá
Theo nhiều chuyên gia chứng khoán, tổng cộng chỉ có 3 trường hợp bị xử phạt do vi phạm các quy định về giao dịch sau 7 năm thị trường chứng khoán (TTCK) hoạt động là quá ít trong khi các biểu hiện “làm giá” trên thị trường thì không ít.
Tung tin, đặt giá “trần”...
Theo tổng giám đốc một CTCK tại TP.HCM, cách làm giá thường thấy hiện nay trên thị trường là nhà đầu tư (NĐT) tung tin tốt về một loại cổ phiếu (CP) trên sàn và sau đó đặt mua CP này với giá “trần” 2 – 3 phiên liên tục khiến các NĐT khác “đu” theo mua vào.
Ở một thời điểm nào đó, khi giá CP đó đang tiếp tục tăng, NĐT này đột ngột bán ra với số lượng lớn hơn rất nhiều so với lượng CP “mồi” đã mua vào. Những NĐT nhỏ, không hiểu biết, không giữ vững kế hoạch đầu tư... đầu tư theo phong trào thường là nạn nhân của kiểu làm giá này.
Theo quy định, một NĐT chỉ được mở một tài khoản (TK) nhưng NĐT này lại được phép nhận ủy quyền TK của NĐT khác. Chính vì vậy, một NĐT có thể quản lý đến cả chục TK và họ có thể vừa đặt lệnh mua vừa đặt lệnh bán một loại CP trong một phiên giao dịch với cách “làm giá” này. “Trước đây, các NĐT có thể làm giá trong 1 phiên nhưng hiện nay họ chấp nhận bỏ tiền mua CP trong nhiều phiên liên tục để làm giá nhằm tránh bị phát hiện”, Tiến sĩ Nguyễn Văn Thuận – Trưởng khoa Kế toán – Tài chính – Ngân hàng Đại học Mở TP.HCM cho biết.
Tổng giám đốc một CTCK cho biết một trong những hành vi thao túng giá thường thấy là một số thành viên trong hội đồng quản trị, ban giám đốc, người phụ trách tài chính, kế toán... của công ty nắm trước các thông tin quan trọng chưa công bố chính thức như kết quả kinh doanh, tỷ lệ chia cổ tức, dự án... để thực hiện giao dịch mua hay bán CP.
Đây là những giao dịch nội gián khiến giá CP tăng hoặc giảm bất thường. Diễn biến của thị trường trong thời gian qua, nhất là trên thị trường OTC cho thấy biểu hiện thao túng giá kiểu này rất phổ biến nhưng đến nay vẫn chưa có một vụ xử phạt nào bởi việc xác minh, tìm chứng cứ rất khó khăn. Mức xử phạt còn thấp Hiện Ủy ban chứng khoán nhà nước (UBCKNN) đã thành lập bộ phận giám sát chuyên theo dõi các giao dịch, đặc biệt những giao dịch thông qua ủy quyền. Theo tiến sĩ Nguyễn Văn Thuận, khi phát hiện các giao dịch làm giá, thao túng giá, UBCKNN cần công bố rộng rãi để các NĐT biết rằng cơ quan chức năng có thể phát hiện và xử lý những giao dịch như vậy.
Theo nhiều CTCK, vấn đề là mức xử phạt đối với các hành vi thao túng, làm giá còn thấp. Tổng giám đốc một CTCK cho biết những người làm giá thường phải là “đại gia”, có thể có đến vài trăm tỉ đồng trong tài khoản. Mức phạt vài chục triệu đồng đối với mỗi vi phạm không có tác dụng răn đe, nhất là khi việc “làm giá” có thể giúp NĐT thu lợi có thể cả vài tỉ đồng.
Việc Trung tâm giao dịch chứng khoán TP.HCM áp dụng phương thức khớp lệnh liên tục vào ngày 30.7, theo tiến sĩ Nguyễn Văn Thuận, chỉ phần nào hạn chế được các hành động làm giá. Trên sàn Hà Nội, nơi giao dịch khớp lệnh liên tục, có biểu hiện một số CP bị làm giá, dễ nhận thấy là khi mở cửa thị trường, giá CP này được đẩy lên cao nhưng giá giao dịch thật sự trong phiên hôm đó thì thấp hơn.
Tiến sĩ Nguyễn Văn Thuận cảnh báo, các NĐT tham gia vào các phiên giao dịch khớp lệnh liên tục cần theo dõi thị trường từng phút, từng giây để đặt một mức giá mua/bán hợp lý, căn cứ vào giá đóng cửa phiên 1. Nhiều chuyên gia chứng khoán khác lưu ý các NĐT cần tập thói quen theo dõi diễn biến bảng giao dịch, phân tích... để tự bảo vệ mình.
Theo các chuyên gia trong dự án Mutrap (dự án hỗ trợ kỹ thuật cho Việt Nam trong việc nâng cao năng lực khi hội nhập WTO do Ủy ban Châu Âu tài trợ), ở nhiều nước, các hành vi nội gián, thao túng thị trường, tung thông tin giả bị phạt gấp 3 – 5 lần số tiền lời mà NĐT đó thu được, mức xử lý cao nhất là khởi tố hình sự.
TN
|
