|
Người thừa kế di sản của Jack Ma: Lòng trung thành và sức sáng tạo vô biên
Trong lịch sử 24 năm hoạt động của mình, Alibaba Group Holding Ltd. có một dàn quản lý tầm cỡ, từ bản thân tỷ phú Jack Ma cho đến hàng loạt giám đốc điều hành cấp cao thường xuyên tham gia hội nghị và giới ngoại giao. Nhưng người đàn ông vừa được đưa lên để dẫn đầu kế hoạch cải tổ lịch sử của Alibaba lại là một điều bí ẩn, ngay cả đối với một số nhân viên lâu năm của “gã khổng lồ” thương mại điện tử Trung Quốc này.
Người đứng giữa hai thế giới
Việc bổ nhiệm Eddie Wu Yongming để thay thế Daniel Zhang dễ mến đã khiến những người trong cuộc ngạc nhiên, mặc dù nhà khoa học máy tính 48 tuổi này đã làm việc với tỷ phú Jack Ma từ những ngày đầu của Alibaba. Các nhân viên cho biết họ đã sử dụng mạng nội bộ của công ty và các hồ sơ công khai để tìm hiểu thêm về ông chủ mới có vẻ ngoài điềm tĩnh và đeo kính của họ.
Giờ đây, quyết định thay “tướng” này đặt ra rất nhiều câu hỏi về hướng đi cho tập đoàn thương mại điện tử lớn nhất Trung Quốc.
Ông Wu dường như đứng giữa hai thế giới khác nhau: ông là một lập trình viên kỳ cựu lãnh đạo một công ty đầu tư mạo hiểm trị giá 10 tỷ nhân dân tệ (1.4 tỷ USD) với danh mục bao gồm các lĩnh vực mới nhất như lái xe tự động và IoT. Điều đó rất quan trọng vì quyền lực tối cao trên internet của Alibaba đã bị chỉ trích trong những năm gần đây ở nhiều lĩnh vực khác nhau như AI, dịch vụ đám mây và giải trí bằng video. Và 6 công ty con của Alibaba đang ở “chế độ” huy động vốn và chia tách.
Các nhà đầu tư đang phải đau đầu phân tích tác động mà ông Wu có thể tạo ra đối với tập đoàn trị giá 220 tỷ USD cũng như quá trình tái cơ cấu theo 6 lĩnh vực. Nhiều nhà phân tích chỉ ra ưu điểm về kiến thức khoa học của ông, trong khi những người khác tập trung vào khả năng kêu gọi vốn của ông. Cả hai đều có thể là chìa khóa để tiếp thêm sinh lực cho một công ty đã không tăng trưởng ở mức hai con số kể từ cuối năm 2021.
Trên internet, có rất ít manh mối cho thấy tư duy của ông: một vài cuộc phỏng vấn mà ông đã thực hiện trong nhiều thập kỷ qua chỉ có các bình luận về tiến bộ công nghệ. Nhưng có những lúc, tính cách của ông cũng được thể hiện rõ rệt.
Trong số ít những bức ảnh trên mạng của ông Wu có một bức ảnh ông mặc áo thi đấu của FC Barcelona, giơ hai ngón tay cái lên giữa sân vận động Camp Nou chật cứng người. Trong một cuộc phỏng vấn vào năm 2016 với Đại học Thanh Hoa, ông cho biết ông đã đưa con gái đến xem một trận đấu trên sân nhà của Lionel Messi để dạy cho cô bé giá trị của sự kiên trì và tập trung.
“Nếu bạn khởi nghiệp chỉ để kiếm tiền, thì sau khi kiếm được một khoản tiền, bạn sẽ thất bại rất nhanh”, ông cho biết.
Lòng trung thành và sức sáng tạo vô biên
Được gọi với cái tên trìu mến là “Wu Ma”, hay “Mẹ Wu”, vì khả năng tư vấn và tập hợp mọi người, ông Wu đã gây được ấn tượng với Jack Ma khi đó. Năm 1996, ông Wu tham gia dự án kinh doanh đầu tiên của Jack Ma, China Yellow Pages, sau khi tình cờ thấy tin tuyển dụng trên một tờ báo địa phương, ông cho biết trong cuộc phỏng vấn với Đại học Thanh Hoa.
“Ông ấy hài hước cùng cách nói chuyện rất lôi cuốn”, ông Wu nói về ấn tượng đầu tiên về người sếp tương lai.
Ông Wu vẫn đồng hành cùng Jack Ma bất chấp chiến dịch đàn áp của giới chức với Alibaba. Lòng trung thành đó giờ đây có thể phát huy hết tác dụng. Ông đã đi theo người cố vấn của mình đến Bắc Kinh khi Jack Ma làm việc tại Bộ Thương mại Trung Quốc, và cả khi vị tỷ phú rời đi để thành lập Alibaba tại căn hộ ven hồ của mình ở Hàng Châu. Những điều này xảy ra trước khi Jack Ma gặp “cánh tay phải” Joseph Tsai (hiện được bổ nhiệm làm chủ tịch Alibaba).
Jack Ma (bên phải) và “cánh tay phải” Joseph Tsai
|
Brock Silvers, giám đốc đầu tư của công ty cổ phần tư nhân Kaiyuan Capital, cho biết: “Eddie Wu được đánh giá cao với các kỹ năng thương thảo đã được chứng minh, đó có lẽ là điều mà Alibaba cần vào thời điểm này. Ông Wu sẽ có thể bước vào vai trò mới của mình mà không gây bất kỳ xáo trộn nào, nhưng ông ấy là một kiểu giám đốc điều hành dè dặt hơn so với huyền thoại Ma”.
Khi Alibaba phát triển, vai trò của ông Wu tại “gã khổng lồ” thương mại điện tử cũng tăng theo. Ông ấy là kiến trúc sư trưởng của các sản phẩm hàng đầu của Alibaba, từ nền tảng chợ Taobao cho đến trang web bán buôn cùng tên. Năm 2004, ông thiết kế Alipay, dịch vụ thanh toán trực tuyến được mô phỏng theo PayPal và là thứ đã giúp Trung Quốc loại bỏ được tiền mặt. Công nghệ này trở nên có giá trị đến mức vào năm 2011, Jack Ma đã tách nó ra, để thiết lập nên nền tảng cho Ant Group Co. Đây là một động thái mà các cổ đông gồm Yahoo và SoftBank đã phản đối kịch liệt vào thời điểm đó vì cho rằng họ đã mất đi một tài sản quan trọng.
Sau đó, ông Wu là người đi đầu trong việc tạo ra nền tảng quảng cáo của Taobao, Alimama, cho phép các thương nhân mua vị trí nổi bật. Nó nhanh chóng trở thành “con bò sữa” của Alibaba trong những năm đầu. Sau khi Alibaba niêm yết tại New York vào năm 2014, ông ấy trở thành trợ lý đặc biệt của Jack Ma trong 4 năm, cho đến khi ông trùm công nghệ này trao chức chủ tịch cho Daniel Zhang.
Brian Wong, cựu giám đốc điều hành của Alibaba từng làm việc với Wu, nói với Bloomberg TV rằng ngoài chuyên môn về công nghệ, ông Wu còn có sự nhạy bén trong kinh doanh. “Ông ấy nhìn ra gần như mọi khía cạnh của công việc kinh doanh”.
Eddie Wu tại một sự kiện của ngành y Trung Quốc vào năm 2018.
|
Sự nghiệp riêng bên ngoài Alibaba
Năm 2015, ông Wu thành lập công ty đầu tư mạo hiểm của riêng mình, Vision Plus, sau khi rời khỏi vị trí quản lý ở Alibaba. Công ty đầu tư của ông Wu khai thác cái mà họ gọi là “rừng kỳ lân” của Hàng Châu, bằng cách đầu tư vào hàng loạt startup do các cựu nhân viên Alibaba thành lập. Những công ty này bao gồm Xiaodian, một công ty cho thuê sạc dự phòng được thành lập bởi cựu giám đốc dịch vụ phong cách sống của Taobao, và nhà sản xuất kính thực tế tăng cường Rokid, do một kỹ sư của Alibaba thành lập.
Vào năm 2020, trước khi Trung Quốc bắt đầu đàn áp lĩnh vực công nghệ, ông Wu cũng bị vạ lây vì phát ngôn của người sếp. Ông là một trong hơn chục nhân viên ban đầu có cổ phần tại Ant, thứ sẽ giúp họ trở thành tỷ phú khi công ty này niêm yết, trong trường hợp của ông Wu là 1.8 tỷ USD. Rồi tai họa ập đến: Jack Ma vào tháng 10/2020 đã chỉ trích các ngân hàng nhà nước và cơ quan quản lý Trung Quốc. Kết quả, cơ quan quản lý thị trường đã huỷ bỏ đợt IPO của Ant vào một tháng sau đó.
Giống như nhiều nhà đầu tư của Ant, phần lớn thời gian sau đó, ông Wu rời xa “ánh đèn sân khấu”. Vào tháng 03/2021, ông xuất hiện trong buổi lễ niêm yết của công ty Tuya Inc. thuộc danh mục đầu tư của Vision Plus. Tuya là một trong số rất ít công ty công nghệ Trung Quốc niêm yết trong thời kỳ kinh tế rơi vào hốn loạn và đã huy động được 900 triệu USD. Ông Wu là một trong những người ủng hộ mạnh mẽ nhất cho nhà sản xuất thiết bị Iot này.
Nhìn lại, việc ông Wu vươn lên nắm quyền điều hành Alibaba không phải là không có manh mối trước đó. Vào tháng 3, khi ông Daniel Zhang tiến hành tái cơ cấu và chia tác, ông Wu được bổ nhiệm làm chủ tịch của các mảng cốt lõi gồm Taobao-Tmall, đồng thời là giám đốc bộ phận thương mại quốc tế và dịch vụ trong nước của Alibaba. Cùng với Tsai, người hiện là chủ tịch mới của Alibaba, ông Wu sẽ tiếp tục cuộc đại tu lịch sử.
Kim Dung (Theo Bloomberg)
FILI
|
