|
Chắp cánh cho kinh tế tư nhân
Phân bổ hợp lý các nguồn lực quốc gia theo hướng ưu tiên cho thành phần, khu vực kinh tế sử dụng hiệu quả hơn - đó là điều cần phải được làm ngay lúc này để nâng cao hiệu quả của nền kinh tế.
Không nghi ngờ gì nữa, sự ra đời của Nghị quyết số 10-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa 12 về phát triển kinh tế tư nhân và Nghị quyết số 12-NQ/TW về tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước có ý nghĩa cực kỳ quan trọng, hướng đến mục tiêu đến năm 2020 cơ bản hình thành mô hình tăng trưởng kinh tế theo chiều sâu, đảm bảo chất lượng tăng trưởng, nâng cao hiệu quả và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.
Tạo cơ hội tiếp cận tài nguyên
 Chắc chắn là mô hình tăng trưởng theo chiều rộng, chủ yếu dựa vào đầu tư của nhà nước, doanh nghiệp nhà nước, tài nguyên thiên nhiên, nhân công giá rẻ, môi trường ít được coi trọng… đã kết thúc sứ mệnh của nó, nhường chỗ cho khu vực kinh tế tư nhân gánh vác trách nhiệm. Chính vì lẽ đó, phát triển mạnh mẽ khu vực kinh tế tư nhân đang là nội dung và nhiệm vụ trọng tâm của quá trình tái cơ cấu nền kinh tế.
Để phát triển mạnh mẽ khu vực tư nhân, ngoài việc thay đổi nhận thức của xã hội, cải thiện môi trường, điều kiện kinh doanh, cải cách hành chính, giảm chi phí trong thủ tục thuế, hải quan, tiếp cận điện năng, logistic và hỗ trợ doanh nghiệp… thì việc phân bổ lại các nguồn lực quốc gia cũng rất quan trọng. Chính vì lẽ đó, Nghị quyết số 10-NQ/TW đã yêu cầu tạo điều kiện thuận lợi để kinh tế tư nhân tiếp cận thị trường đất đai, tài nguyên một cách minh bạch, bình đẳng theo cơ chế thị trường.
Đây từng là lĩnh vực mà các doanh nghiệp nhà nước được ưu tiên, có lợi thế, hình thành từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung. Nhưng xu thế thu hẹp dần quy mô đầu tư kinh doanh của nhà nước theo quy định của Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp; đẩy mạnh thoái vốn nhà nước khỏi doanh nghiệp một cách thực chất đã tạo cơ hội cho khu vực kinh tế tư nhân tiếp cận các nguồn lực này. Riêng trong lĩnh vực nông nghiệp, cần sớm sửa đổi một số quy định về quyền sử dụng đất nông nghiệp, thiết lập khung khổ pháp lý hình thành thị trường quyền sử dụng đất nông nghiệp để hỗ trợ tái cơ cấu nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới.
Dịch vụ mua sắm công, đầu tư công sử dụng ngân sách nhà nước cũng cần rộng mở cho khu vực kinh tế tư nhân tham gia thông qua cơ chế đấu thầu công khai, minh bạch, cạnh tranh bình đẳng hoặc cùng với ngân sách nhà nước đầu tư theo hình thức đối tác công - tư PPP trên cơ sở hợp đồng giữa cơ quan nhà nước có thẩm quyền và doanh nghiệp để phát triển hạ tầng giao thông, thủy lợi, y tế, giáo dục và các dịch vụ công khác. Trong bối cảnh cân đối ngân sách ngày càng khó khăn, nợ công cao thì đây là xu thế tất yếu để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về kết cấu hạ tầng kỹ thuật của nền kinh tế và chất lượng cuộc sống của người dân.
Bên cạnh đó, Nghị quyết của Đảng cũng yêu cầu tạo điều kiện bình đẳng, thuận lợi cho kinh tế tư nhân tiếp cận vay vốn ngân hàng, huy động vốn trên thị trường chứng khoán, nhất là phát hành trái phiếu doanh nghiệp và sử dụng các dịch vụ tài chính với chi phí hợp lý. Đây vốn là một trong những bức xúc thường xuyên của khu vực tư nhân, cho dù có vẻ như thị trường tài chính nước ta đã tuân thủ các chuẩn mực của nền kinh tế thị trường và Chính phủ cũng đã có nhiều biện pháp nhằm tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân được bình đẳng, thuận lợi trong việc tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy, khu vực tư nhân vẫn khó tiếp cận vốn tín dụng do điều kiện vay vốn, tài sản thế chấp, năng lực quản trị và khả năng tài chính còn hạn chế, trình bày phương án kinh doanh chưa thật thuyết phục, báo cáo tài chính chưa được kiểm toán và thiếu công khai minh bạch…
Không chỉ những tài nguyên hữu hình, nguồn lực quốc gia cũng có thể là cơ sở dữ liệu điều tra cơ bản về tài nguyên, khoáng sản, đất đai, tài nguyên nước, môi trường, dữ liệu về thời tiết, khí hậu - vốn do các doanh nghiệp nhà nước khảo sát, thu thập qua nhiều thế hệ. Rồi quy hoạch phát triển, phân bố không gian kết cấu hạ tầng giao thông, khu kinh tế, khu công nghiệp, quy hoạch tổng thể quốc gia phát triển kinh tế - xã hội cấp quốc gia, vùng kinh tế, địa phương, cơ sở dữ liệu về dân số, chất lượng nguồn nhân lực, lao động… thực hiện bằng ngân sách nhà nước, do đó cũng phải rộng mở, công khai cho khu vực kinh tế tư nhân tiếp cận.
Xây dựng, củng cố mối liên kết
 Trong thời đại của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, việc khu vực tư nhân kết nối với hệ thống viện, trường, trung tâm nghiên cứu khoa học, công nghệ của quốc gia, của các tập đoàn kinh tế nhà nước, sử dụng các thành quả của các hoạt động nghiên cứu và phát triển, ứng dụng, chuyển giao khoa học, công nghệ tiên tiến do nhà nước tài trợ sẽ giúp khu vực kinh tế tư nhân đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, hiện đại hóa công nghệ và phát triển nguồn nhân lực, nâng cao năng suất lao động.
Với việc cơ cấu lại, phân bổ hợp lý các nguồn lực quốc gia theo hướng kiên trì các nguyên tắc thị trường trong quản lý kinh tế, dần tiệm cận với thông lệ quốc tế, khu vực kinh tế tư nhân sẽ được chắp cánh phát triển, tham gia thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế dưới sức ép cạnh tranh ngày càng khốc liệt của thị trường trong nước và quốc tế.
Chính sách tốt và con người thực thi tốt sẽ khích lệ, động viên tinh thần kinh doanh, ý chí khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo trong cộng đồng doanh nghiệp, làm thay đổi về chất của tăng trưởng kinh tế khi khu vực kinh tế tư nhân bùng nổ, đưa kinh tế Việt Nam lên một quỹ đạo phát triển mới.
TS Trần Văn - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội, Đại biểu Quốc hội khóa XII, XIII
DIỄN ĐÀN DOANH NGHIỆP
|
