|
Cây mắc ca và lời hứa của Bộ trưởng
Tuần này, hai vị Bộ trưởng NN&PTNT và Công Thương đã mở đầu các phiên chất vấn tại Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XIII với nhiều câu hỏi “nóng”.
* “Vua” mắc ca kiệt quệ
* Cây mắc ca: Chỉ trồng 10.000 héc ta chứ không phải 200.000 héc ta
Nóng nhất là việc tiêu thụ nông sản cho nông dân. Các vị đó thanh minh rằng không phải tất cả nông sản thời gian qua đều mất giá, bí đầu ra nhưng ám ảnh về dưa hấu, hành tím, khoai lang vẫn hiện hữu. Các đại biểu Quốc hội đều băn khoăn và nhất loạt đòi hỏi phải tìm cách tháo gỡ, tìm hướng tiêu thụ vững chắc cho nông sản, bất kể trong hoàn cảnh nào, chỉ có thế, nông dân mới thoát nghèo, từng bước làm giàu, bộ mặt nông thôn mới thay đổi được.
Tìm hướng ra vững chắc cho nông sản có rất nhiều việc phải làm, ở cả hai phía. Phía người sản xuất (tức nông dân) phải có nhiều thông tin hơn, phải bỏ lối làm ăn kinh nghiệm chủ nghĩa, theo phong trào, lấy chất lượng thực của nông sản làm cơ sở đứng chân trên thị trường. Về phía Nhà nước phải làm tốt khâu quy hoạch, bảo quản sau thu hoạch, chế biến, quảng cáo và quan trọng hơn cả là tìm thị trường.
Trước đây, Việt Nam thường ỉ lại vào các thị trường dễ tính, khối lượng nhập khẩu nhiều. Giờ đây - nhất là sau vụ dưa hấu ế ẩm và cách tiêu thụ nhất thời mang tính từ thiện của các cơ sở đoàn và toàn xã hội chỉ là biện pháp phong trào, tình thế - vấn đề thị trường mới được đặt ra ráo riết, lấy chất lượng làm cơ sở. Đã xuất hiện, tuy còn le lói những tín hiệu vui như 2 lô cá ngừ đại dương xuất sang Nhật Bản được giá, tiêu thụ nhanh; vải thiều của Hải Dương đã tìm được đầu ra ở những nước nhập khẩu khó tính như Mỹ, Australia… và nhất là ý kiến của Bộ NN&PTNT đưa ra tham khảo nông dân về cây mắc ca, một loại cây mới nhập ngoại, sau ít năm trồng thử.
Việc lấy ý kiến về cây mắc ca chừng mực nào đó có vẻ chẳng liên quan đến buổi tường trình của hai vị Bộ trưởng trong phiên trả lời chất vấn Quốc hội nhưng thực chất nó lại liên quan trực tiếp đến nhau. Nó chứng tỏ một cách làm ăn mới, không chỉ hô hào xuông lần đầu tiên đã được thực thi. Nó chứng tỏ lời của các vị Bộ trưởng không chỉ là lời hứa rồi để đấy mà đã được thực hiện. Nhưng nó cũng chứng tỏ lời hứa vẫn chỉ là lời hứa nếu dự án đầu tiên về nông sản được quy hoạch, kế hoạch từ sản xuất đến tiêu thụ rơi vào cảnh đầu voi đuôi chuột, đánh trống bỏ dùi.
Cây mắc ca, đúng ra là hạt của nó đang rất hiếm và được giá trên thị trường thế giới. Từ khi được nhập khẩu vào Việt Nam, mắc ca được trồng ồ ạt với không ít lời đồn thổi về giá cả và trên thực tế không ít lời đồn là có thật, khiến nhiều người trồng ngây ngất. Mắc ca nhanh chóng tăng diện tích từ vài trăm, vài ngàn đến chục ngàn héc ta ở cả 3 miền.
Tìm được loại cây trồng có lợi ích kinh tế, ai chẳng mong muốn. Nhưng nếu không đủ thông tin thị trường, thông tin kỹ thuật, người ta sẽ phá cao su, cà phê, tiêu, hạt điều đi để trồng mắc ca theo kiểu phong trào. Với tình trạng đó, cộng thêm với việc chế biến thô sơ, không đúng kỹ thuật mắc ca sẽ đưa lại thảm họa, chí ít là nhiều kết quả không mong muốn về nước tưới, đất trồng, vốn đầu tư, giá cả tiêu thụ… đến lúc đó hối thì đã muộn, như dưa hấu, hành tím, khoai lang, vải thiều, gạo, cao su hiện nay.
Nhưng có lẽ may cho người say mê mắc ca, thứ hạt này được phát hiện giữa lúc nhiều nông sản bí đầu ra và may cho hạt mắc ca vào đúng lúc các vị Bộ trưởng phải làm một cái gì đó cụ thể để chứng minh lời hứa của mình. Bộ NN&PTNT đã nghiên cứu bài bản về thứ cây này. Tuy được giá nhưng không phải địa phương nào cũng trồng được mắc ca và khi thu hoạch quả về, việc chế biến phải nghiêm ngặt về thời gian và kỹ thuật.
Liệu sau quy trình, quy hoạch này, có xảy ra tình trạng như cây cà phê, cây điều, cây hạt tiêu hay không. Hãy để thực tế trả lời. Nếu tránh được, đây là dấu hiệu đáng mừng về việc Nhà nước can thiệp vào quá trình từ sản xuất đến xuất khẩu một loại nông sản để chấm dứt thực trạng dở khóc dở cười về khá nhiều loại nông sản hiện nay.
Vũ Duy Thông
kinh tế đô thị
|
