|
Nắm bắt cơ hội từ TPP
Có nhiều thông tin khả quan cho thấy đàm phán Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) có khả năng kết thúc trong quí 1 năm nay. Nếu vậy, hiệp định được ký kết có thể có hiệu lực khoảng cuối năm 2016. Các cơ hội cho Việt Nam được bàn trong vài năm qua đang đến rất gần.
* 2015 - năm của TPP
* Hội nhập: Nước đến chân rồi!
TPP... đang đến rất gần
 Trưởng đoàn đàm phán của 12 nước tham gia TPP nhóm họp trong sáu ngày từ ngày 26-1-2015 tại New York (Mỹ) với kỳ vọng có thể đi đến những thỏa thuận thu hẹp bất đồng giữa các thành viên, mà trở ngại nổi cộm hiện nay là bất đồng giữa Mỹ và Nhật Bản liên quan đến các vấn đề về nông sản, ô tô. Chẳng hạn Mỹ yêu cầu Nhật Bản mở cửa cho nông sản nhập khẩu (thịt heo, thịt bò,...), trong khi nông sản là nhóm hàng mà Nhật kiên quyết bảo hộ.
Điều đáng chú ý, Mỹ và Nhật đều đang nỗ lực tối đa nhằm đạt được thỏa thuận TPP trong mùa xuân năm nay, sau năm năm đàm phán. Phiên đàm phán này cũng được xem là cơ hội để giải quyết các vấn đề sẽ được thảo luận trong cuộc họp cấp bộ trưởng các nước TPP dự kiến vào giữa tháng 3-2015, có khả năng được tổ chức tại Singapore.
Nhiều chuyên gia cũng như quan chức cho rằng mùa xuân là hạn chót để kết thúc đàm phán TPP vì cuối năm nay, tại Mỹ sẽ diễn ra chiến dịch vận động tranh cử cho cuộc bầu cử tổng thống năm 2016. Thậm chí, có chuyên gia kinh tế cho rằng cơ hội để có TPP là “bây giờ hoặc không bao giờ”.
Chính quyền Mỹ mới đây cũng cho thấy quyết tâm sớm ký kết các hiệp định quan trọng mà nước này đang theo đuổi như TPP. Trong thông điệp liên bang vào đầu năm 2015, Tổng thống Barack Obama đã hối thúc Quốc hội trao cho ông quyền thúc đẩy thương mại (Trade Promotion Authority - TPA). TPA hay còn được gọi là quyền đàm phán nhanh cho phép tổng thống ký kết các hiệp định thương mại và Quốc hội sẽ biểu quyết tán thành hoặc không mà không được thay đổi các nội dung của hiệp định.
Trong cuộc gặp gỡ báo giới thời gian gần đây, ông Ted Osius - tân Đại sứ Mỹ tại Việt Nam, nói ông rất tin tưởng TPP sẽ được ký kết. Ông còn nhấn mạnh hiện ông thấy chắc chắn về việc này hơn cả thời điểm cách đây vài tháng. “Tôi biết chắc rằng các nhà lãnh đạo của Mỹ cam kết hoàn thành TPP. Tôi lạc quan về việc Thượng viện Mỹ sẽ trao cho Tổng thống quyền thúc đẩy đàm phán”, ông nói. “Tổng thống muốn trình TPP lên Quốc hội vào mùa xuân này và hy vọng Quốc hội sẽ bỏ phiếu trong mùa hè”.
Nếu diễn biến đúng như kỳ vọng của các bên, nhiều khả năng đàm phán TPP được kết thúc trong đầu năm nay. Thời gian để quốc hội các nước thông qua các cam kết trong TPP được dự báo mất từ 1-1,5 năm. Theo đó, hiệp định này có thể được thực thi vào cuối năm tới.
Ai đang nắm chìa khóa?
Về phía Việt Nam, lợi ích từ TPP được bàn đến nhiều nhất trong thời gian qua là cơ hội xuất khẩu hàng may mặc sang thị trường Mỹ, với thuế suất trung bình từ khoảng 17,5% giảm xuống còn 0%. Chìa khóa để có được ưu đãi này là hàng may mặc từ sợi đến cắt-may được thực hiện hoàn tất tại 12 nước TPP (hay còn gọi là quy tắc xuất xứ yarn-forward).
Về đầu tư vào khâu sợi đến dệt nhuộm (nhằm sản xuất vải - nút thắt của ngành dệt may Việt Nam), hiện nổi rõ ba đối tượng nhà đầu tư: các công ty có vốn đầu tư nước ngoài (FDI); doanh nghiệp trong nước liên doanh với nước ngoài; doanh nghiệp trong nước thì có tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) và các công ty con của Vinatex.
Về các doanh nghiệp nước ngoài, trong hai năm 2013 và 2014, nhiều doanh nghiệp từ Hồng Kông, Trung Quốc, Đài Loan đã đến đăng ký đầu tư vào dệt nhuộm. Có nhiều doanh nghiệp đầu tư cả một chuỗi khép kín, từ dệt vải đến may mặc, như Công ty Gain Lucky Limited (thuộc tập đoàn may Trung Quốc Shenzhou International chuyên sản xuất trang phục cho các thương hiệu Nike, Adidas, Puma...), hay Công ty Forever Glorious (thuộc tập đoàn Sheico của Đài Loan).
Các liên doanh với nước ngoài thường là liên doanh với doanh nghiệp Trung Quốc, Đài Loan, lâu nay đã cung cấp vải cho các tập đoàn thời trang lớn trên thế giới. Theo đó, doanh nghiệp Việt Nam sẽ tận dụng được đầu ra từ các đối tác này. Chẳng hạn Công ty Haputex Development Limited (Hồng Kông) góp 64% vốn cùng Công ty cổ phần Đầu tư Phát triển Việt Hương thành lập Công ty TNHH liên doanh Nam Phương Textile để thực hiện dự án nhà máy sản xuất vải tại khu công nghiệp Việt Hương 2 (Bình Dương), tổng vốn đầu tư 120 triệu đô la Mỹ.
Từ năm ngoái, Vinatex cũng bắt đầu đầu tư 51 dự án, trong đó có 14 dự án sợi, 15 dự án dệt, 15 dự án may, và 7 dự án khác (hạ tầng, trường đào tạo...). Tổng mức đầu tư cho 15 dự án dệt nhuộm hơn 2.500 tỉ đồng.
Theo báo cáo của Vinatex, trong hai năm 2015 và 2016, tập đoàn này và các công ty con tập trung đầu tư gần 10 dự án. Dự kiến đến hết năm 2016, tổng năng lực sản xuất vải dệt thoi từ nguồn sợi tại chỗ tăng thêm hơn 100 triệu mét (tăng 40% so với năng lực hiện nay), vải dệt kim tăng thêm 20.000 tấn/năm (tăng gấp đôi), sợi các loại thêm 29.000 tấn năm (tăng thêm 25%). Ông Lê Tiến Trường, Tổng giám đốc Vinatex, cho biết sau khi các dự án hoàn thành, toàn bộ lượng vải sản xuất ra khoảng 300 triệu mét chỉ mới đáp ứng 50-60% nhu cầu của các doanh nghiệp may thuộc tập đoàn. Do đó, số vải sản xuất được dự kiến sẽ không bán ra thị trường.
Xem thêm tại đây
Thu Nguyệt
tgktsg
|
