|
Khấu trừ thuế GTGT: Phát sinh cơ chế “xin - cho”
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế GTGT (gọi tắt là Luật sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua và có hiệu lực thi hành. Một trong những điểm mới được quy định trong Luật sửa đổi là hạn chế việc áp dụng phương pháp khấu trừ Thuế GTGT.
Hướng dẫn Nghị định 209/2013/NĐ-CP quy định chi tiết về Luật sửa đổi, Thông tư 219/2013/TT-BTC quy định: Cơ sở kinh doanh đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế, bao gồm: DN, hợp tác xã (HTX) đang hoạt động có doanh thu hàng năm từ bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ chịu Thuế GTGT dưới 1 tỷ đồng đã thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, sổ sách, hóa đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật về kế toán, hóa đơn, chứng từ; DN mới thành lập từ dự án đầu tư của cơ sở kinh doanh đang hoạt động nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ; DN, HTX mới thành lập có thực hiện đầu tư, mua sắm tài sản cố định, máy móc, thiết bị có giá trị từ 1 tỷ đồng trở lên ghi trên hóa đơn mua tài sản cố định, máy móc, thiết bị, kể cả hóa đơn mua tài sản cố định, máy móc, thiết bị trước khi thành lập (không bao gồm ôtô chở người từ 9 chỗ ngồi trở xuống của cơ sở kinh doanh không hoạt động vận tải, du lịch, khách sạn); tổ chức nước ngoài, cá nhân nước ngoài kinh doanh tại Việt Nam theo hợp đồng nhà thầu, hợp đồng nhà thầu phụ; tổ chức kinh tế khác hạch toán được Thuế GTGT đầu vào, đầu ra không bao gồm DN, HTX.
Từ khi Luật Thuế GTGT được ban hành và có hiệu lực đến năm 2012, việc khấu trừ Thuế GTGT là quyền đương nhiên của DN. Song, Luật sửa đổi và văn bản dưới luật đã “cải lùi”, hạn chế quyền này. Thực tế, mới đi vào cuộc sống được mấy tháng, một cơ chế “xin- cho” đã tái xuất trong việc khấu trừ Thuế GTGT, gây ra rất nhiều khó khăn cho DN.
Trước hết, rất nhiều hóa đơn của các DN đã in không sử dụng được mà phải đặt in hóa đơn GTGT trực tiếp, lãng phí vô cùng lớn. Đồng thời, do không được khấu trừ, số Thuế GTGT đầu vào phải đưa vào chi phí, tất yếu làm cho giá thành hàng hóa, dịch vụ của các DN nhỏ và vừa tăng lên. DN nhỏ và vừa đã yếu trong cạnh tranh nay lại càng yếu hơn.
Quan trọng hơn, quy định về điều kiện “được tự nguyện” áp dụng phương pháp khấu trừ thuế là vi phạm về quyền của DN theo Luật DN. Quy định của Thông tư 219 cũng chưa bao trùm được hết những trường hợp phát sinh trong thực tế. Ví dụ, một DN trong năm 2013 có doanh thu dưới 1 tỷ đồng, nhưng đầu năm 2014 đã triển khai một dự án đầu tư với tổng vốn đầu tư tới hàng trăm tỷ đồng. Song, DN này vẫn thuộc diện “không được tự nguyện” áp dụng phương pháp khấu trừ Thuế GTGT. Trong khi đó, ai cũng biết, số Thuế GTGT đầu vào để thực hiện một dự án đầu tư với quy mô nêu trên là không hề nhỏ. Với những trường hợp đó, để được “tự nguyện”, DN lại phải làm công văn, giải trình, tức là lại phải “xin”!
Khi góp ý cho dự thảo Luật sửa đổi, không ít ý kiến cho rằng, thay đổi nêu trên là một “cải lùi”, đẩy khó khăn về cho các DN, đồng thời lo ngại sẽ tái xuất cơ chế “xin- cho” với những trường hợp “tự nguyện đăng ký”.
Tại một hội thảo do Ủy ban Tài chính- Ngân sách của Quốc hội tổ chức, một lãnh đạo Bộ Tài chính đã cam kết rằng, sẽ không thể xuất hiện việc “xin- cho” vì cơ chế tự nguyện sẽ không kèm theo điều kiện gì phức tạp. Vậy, giải thích thế nào về tình trạng có không ít DN đang “chạy maraton” để “xin” được áp dụng phương pháp khấu trừ thuế?
Luật gia Vũ Xuân Tiền
Công Thương
|
