|
Ngân hàng rơi vào thế khó
Nợ xấu toàn ngành ngân hàng đã giảm đẹp từ 8% xuống 6%. Cùng thời điểm, tốc độ vốn ra của nền kinh tế âm 0,16%, và tiền vào ngân hàng tăng 1,84%. Điều này làm dấy lên mối lo ngại kịch bản tái diễn như năm 2012, tức là tình trạng dòng vốn vào nhiều nhưng ách tắc đầu ra, thừa tiền song lại không cho vay được. Ngân hàng lại đứng trước nỗi lo ứ vốn.
Nhiều ngân hàng thương mại cũng đang đứng trước thế khó
|
Mắc kẹt giữa tiền tỷ
Trong một cuộc trả lời báo chí, ông Nguyễn Đức Hưởng, Phó Chủ tịch Hội đồng Quản trị Ngân hàng Bưu điện Liên Việt (LienVietPost Bank) cho rằng, tình trạng u ám của thị trường tiền tệ, đặc biệt là nút thắt tín dụng không còn là sự lo ngại thông thường mà dần trở thành cơn ác mộng cho cả nền kinh tế.
Lãnh đạo các ngân hàng (NH) cũng cho rằng vốn NH đang trong tình trạng vừa thiếu vừa thừa tiền. Nếu giải ngân cho tất cả các hợp đồng thì không thể, các khách hàng tối ưu có phương án kinh doanh tốt được lụa chọn thì rất ít. Mắc kẹt giữa không vay và cho vay. Tỷ suất sinh lời ROA và ROE của NH hiện nay giảm mạnh. Tiền huy động được rồi nhưng không đẩy ra càng bị thiệt đủ đường. Chưa kể, các khoản vận hành hệ thống (tiền lương, con người) vẫn phải tính vào chi phí đầu vào.
TS Lê Thẩm Dương, Trưởng khoa Quản trị kinh doanh Đại học Ngân hàng TP Hồ Chí Minh khẳng định, việc vay vốn của DN đang bị tắc. Tồn kho cao, đến việc tính toán thu hồi tài sản đều bị đình trệ …tất cả dồn lại đưa đến tình trạng DN không đạt chuẩn. Trong khi đó, nếu ngân hàng hạ chuẩn vay thì còn nguy hiểm bội phần hơn.
Tìm cách cho vay
Đang đứng trước hai lựa chọn, hoặc là chết trên tiền tỷ hoặc phải tìm cách đẩy vốn ra, nhiều ngân hàng đã tìm cách tiếp cận với DN bằng các gói hỗ trợ tín dụng lãi suất thấp.
Chẳng hạn LienVietPostBank triển khai chương trình cho vay tạm trữ thóc gạo vụ Đông Xuân 2012 - 2013 với lãi suất cho vay hỗ trợ là 11%/năm. Theo đó, thời gian triển khai cho vay và giải ngân thu mua lúa gạo tạm trữ từ ngày 20-2 đến hết ngày 31-3
Ngân hàng Thương mại cổ phần Quân đội (MB) cũng triển khai gói tín dụng trị giá tối thiểu 1.000 tỷ đồng – chung sức cùng các DN vừa và nhỏ, với lãi suất cho vay thấp nhất chỉ từ 9,99%/năm. Đây là mức lãi suất tương đối thấp so với mức 13%/năm đang được áp dụng phổ biến trên thị trường hiện nay. Đặc biệt, gói tín dụng này của MB khá linh hoạt khi áp dụng chính sách điều chỉnh theo biến động của lãi suất cơ bản.
Ngân hàng TMCP Đại Dương (OceanBank) cũng áp dụng "Chính sách ưu đãi khách hàng cá nhân, khách hàng DN và hộ kinh doanh mua xe ô tô Trường Hải”. Khách hàng sẽ được ưu đãi vay từ 60% - 100% giá trị xe trong thời gian từ 36 đến 60 tháng khi chọn mua các dòng xe tải và xe ben; dòng xe bus, dòng xe du lịch... Khách hàng sẽ được hưởng mức lãi suất 12%/năm trong 03 tháng đầu tiên kể từ ngày giải ngân, các tháng tiếp theo sẽ được hưởng mức lãi suất ưu đãi thấp hơn 0,5% so với mức lãi suất cho vay mua ô tô của OceanBank tại thời điểm đó.
Các đại gia ngân hàng khác như Viettinbank, Vietcombank cũng chia sẻ nguồn vốn cho các DN bất động sản; người mua nhà.
Có thể nói các NHTM đang nỗ lực khơi lại dòng vốn từ NH và DN nhưng muốn đạt được hiệu quả hay không còn phải chờ.
Xu hướng hạ lãi suất đang đến gần?
Tính đến thời điểm cuối tháng 2 (tuần từ 18 – 23.2), lãi suất đồng Việt Nam (VND) trên thị trường liên ngân hàng đã hạ xuống mức thấp kỷ lục: còn 3,24%/năm với kỳ hạn qua đêm; dao động từ 4,5 – 5,5%/năm các kỳ hạn từ hai tuần đến một tháng... Điều đó phản ánh thị trường vốn đầu ra nghẽn đọng, các ngân hàng buộc phải chấp nhận gửi vốn trên thị trường liên ngân hàng.
Nhưng đẩy vốn ra như thế nào? Điều cốt yếu nhất hiện nay là xác lập niềm tin cho thị trường. Chừng nào niềm tin chưa được xác lập thì các lực lượng kinh tế của thị trường vẫn tiếp tục bất động. Dù NH tìm cách kích tín dụng, bơm vốn thì cũng chịu.
Hiện nay, số DN đứng trước nguy cơ phá sản vẫn cao. Người tiêu dùng cũng đã căn cơ hơn với cách ứng xử chi tiêu của mình. Nhu cầu về vốn do vậy giảm xuống, mà biểu hiện dễ thấy nhất là tổng dư nợ của các ngân hàng giảm, trong khi tổng tiền gửi vẫn tăng.
Thị trường cũng đã có những phản ứng nhất định. Khi các NH chủ động điều chỉnh hạ lãi suất cho vay thì lãi suất đầu vào cũng nghi ngại đứng trước xu thế đi xuống. Chiều 4-3, một người quen gọi điện thoại hỏi: "Hình như có xu hướng hạ lãi suất” rồi kể câu chuyện: "Sáng đi ra ngân hàng gần nhà gửi 1 tỷ đồng, thì nhân viên ngân hàng nói: "Lãi suất cao nhất chỉ 11%/năm. Đây là mức cao nhất có thể, sắp tới có khả năng còn thấp hơn”.
Các NH muốn kích thích tín dụng tăng trưởng trở lại một cách hợp lý, phù hợp với lộ trình thực hiện định hướng tăng trưởng 12% năm, do vậy yêu cầu tất yếu là điều chỉnh lãi suất. Bản thân các DN cũng kỳ vọng rằng, phải hạ lãi suất nữa thì họ mới tính đến chuyện vay vốn ngân hàng.
Nhưng các NHTM cũng đang đứng trước thế khó. Bởi theo quan điểm của NHNN, muốn tăng trưởng tín dụng không những đạt lượng mà phải đảm bảo chất. Cơ quan quản lý muốn mở rộng tín dụng nhưng lại không muốn tái diễn lại cảnh nước chảy chỗ trũng, lại vào đầu cơ bất động sản, lại tăng trưởng nóng. Cơ quan quản lý cũng cho rằng trong vấn đề kích thích tăng trưởng tín dụng không dựa quá nhiều vào lãi suất. Chưa bao giờ, các NHTM lại đứng trước ngã ba đường như thế này!
Hồ Hương
Đại đoàn kết
|
