|
Khi CEO thu nhập bằng cả quốc gia
Với các khoản tiền thưởng siêu “khủng” lên đến hàng chục triệu USD, các CEO hàng đầu của Mỹ đang tạo ra một tầng lớp mãi vượt xa so với tầng lớp 1% những người giàu nhất nước Mỹ, thậm chí ngang ngửa với thu nhập của cả một quốc gia.
Thu nhập siêu khủng
Liệu có CEO nào xứng đáng với mức lương 1 triệu USD/ngày? Con số này tương đương với 42000 USD/giờ, 700 USD/phút hay 12 USD/giây, riêng thời gian họ bỏ ra để đọc đến dòng này của bài báo cũng đáng giá đến 100 USD.
Đối với Apple thì câu trả lời là có. Tim Cook - CEO hiện tại của Apple được trả mức lương khoảng 900.000 USD trong năm 2011. Đây không phải là mức lương quá cao so với những CEO hàng đầu của Mỹ trong những năm qua.
Tuy nhiên, ngoài khoản tiền lương này, Apple còn có chiến lược thưởng bằng cổ phiếu của công ty. Ban đầu, mức cổ phiếu thưởng cho Cook tương đương với 376,2 triệu USD, một con số khổng lồ. Tính đến cuối tuần qua, nó đã tăng lên 634 triệu USD nhờ giá cổ phiếu của Apple tăng vọt.
Cùng với sự thành công của Apple, khoản tiền mà Cook bỏ túi ngày càng nhiều, và nó đang tiếp tục được nhân lên. Một nửa số cổ phiếu mà ông Cook được thưởng có thời hạn vào năm 2016, nửa còn lại vào năm 2021. Điều này cho thấy mối liên kết giữa ông và Apple sẽ còn tiếp tục kéo dài thêm 1 thập kỷ nữa.
Những dữ liệu trong năm 2011 cho thấy, dù nền kinh tế đang trong tình trạng đình đốn và khó khăn, mức lương của các CEO của những tập đoàn lớn vẫn rất ổn định và tăng khoảng 2% so với năm 2010.
Equilar, một tổ chức đã phân tích các khoản tiền CEO thu về trên cơ sở tiền lương, tiền thưởng bằng tiền mặt, những đặc quyền, thưởng bằng cổ phiếu và nhiều lựa chọn khác nhau của 100 CEO giàu nhất tại các công ty đại chúng có doanh thu 5 tỉ USD và đã nộp báo cáo tài chính vào ngày 30/3.
Trong top 100 CEO có mức lương hàng đầu thì những CEO có mức thưởng tăng vọt trong năm qua phải kể đến Robert A.Iger của Walt Disney với mức thưởng là 31,4 triệu USD ở vị trí thứ 7 và Robert Murdoch của New Corporation đứng ở vị trí thứ 10 với mức thưởng là 29,4 triệu USD, tăng 75% so với năm 2010.
Hiện tại, phải chờ đến tháng 6 để bức tranh tổng thể trở nên rõ ràng hơn, nhưng các số liệu công bố đến ngày 30/3 cho thấy một tầng lớp thượng lưu mới đang nổi lên tại Mỹ: đó là những CEO đang làm việc với thu nhập hơn 10 triệu USD/năm.
Tính toàn bộ, tổng số tiền thưởng cho 100 CEO trong nhóm này vào khoảng 2,1 tỉ USD, ngang ngửa với sản lượng kinh tế hàng năm của Sierra Leone - một quốc gia ở châu Phi.
Riêng Tim Cook của Apple là một trường hợp ngoại lệ. Ông là người duy nhất trong danh sách có mức lương lên tới 9 chữ số một năm. Số tiền thưởng bằng cổ phiếu của ông quá khổng lồ, thậm chí còn hơn cả mức của cả 9 CEO đứng sau gộp lại.
Các nhà phân tích đánh giá việc trả lương cao cho CEO đánh dấu sự trở lại của các doanh nghiệp sau thời kỳ khủng hoảng. Trong thời điểm nền kinh tế diễn biến xấu đi, mức lương trả cho các CEO đã giảm mạnh, cùng với sự hồi phục trong năm 2010, mức lương này đã tăng vọt theo.
Sự chênh lệch quá lớn
Theo nghiên cứu gần đây của đại học Geogre Town, một người Mỹ học đại học và sau đó tốt nghiệp với bằng cử nhân trên tay có thể kiếm được trung bình 2,3 triệu USD, không phải trong một năm, mà là cả cuộc đời làm việc của mình. Nếu so sánh với những con số mà các CEO hàng đầu hiện tại kiếm được thì quả là không tưởng.
Các con số cho thấy mức thưởng trung bình của một CEO trong nhóm này là vào khoảng 14,4 triệu USD/năm, gấp nhiều lần so với mức thu nhập trung bình 45,230 USD/năm của người dân Mỹ.
Năm 2010, nhóm 1% chiếm tới 93% tổng thu nhập toàn quốc, còn thu nhập của 99% người dân Mỹ hầu như vẫn dậm chân tại chỗ, theo nghiên cứu của Emmanuel Saez, giáo sư kinh tế tại đại học Calirfornia.
Tuy nhiên, nếu so sánh với 1% số hộ gia đình giàu nhất nước Mỹ, có thu nhập trên 380000 USD/năm, những CEO này vẫn thuộc đẳng cấp hơn hẳn - tầng lớp những người có thu nhập hơn 10 triệu USD/năm.
Còn người lao động Mỹ, theo thống kê trong năm 2011, mức lương trung bình hàng tuần của một người lao động bình thường tăng khoảng 1%, từ 747 USD lên 756 USD/tuần, nhưng đồng USD lại giảm giá khoảng 2%.
"Người lao động Mỹ đang làm được ít tiền hơn, trong khi những vị CEO thì chưa bao giờ kiếm được nhiều như thế", Brandon Rees, phó giám đốc của văn phòng đầu tư A.F.L-C.I.O nói.
Việc thưởng bằng cổ phiếu khiến số tiền các CEO nhận được tăng vọt. Apple không phải là trường hợp duy nhất thưởng cho CEO bằng cổ phiếu, một số CEO khác như Gregory Q.Brown của Motorola Solutions hay Howard D. Schultz của Starbucks cũng có mức thưởng một lần lên tới hàng chục triệu USD.
Hiện tại, một số hội đồng doanh nghiệp cũng đã thừa nhận những chỉ trích bởi mức lương quá cao cho các CEO từ phía cổ đông và công chúng. Một vài công ty đã tiến hành giảm bớt tiền thưởng và có quy định chặt chẽ về mức tiền trả cho CEO với tỉ lệ doanh thu hay cổ phiếu của công ty.
Một số công ty bắt đầu lấy ý kiến của cổ đông để quyết định mức lương của CEO và cắt bỏ hẳn việc thực hiện thưởng bằng cổ phiếu. Nhiều tổ chức cũng đang kêu gọi để những điều chỉnh một số điều trong đạo luật Dodd-Frank nhằm giới hạn mức tiền trả cho giám đốc điều hành so với mức trả cho nhân viên.
Chẳng hạn tại HP, việc lấy ý kiến các cổ đông trong tháng 3/2011 đã tù chối cách thức thưởng cho CEO. Hội đồng đã rút kinh nghiệp sau sự ra đi của Léo Apotheker, người đã làm CEO tại HP trong 11 tháng và khiến công ty này tốn 30 triệu USD tiền bồi thường sau khi thôi việc. Khi chọn Meg Whitman làm CEO mới, HP đã xoa dịu các cổ đông bằng cách đưa ra gói bồi thường dựa trên hiệu suất. Hội đồng đã đề nghị cô với mức lương cơ bản 1 USD, không có thưởng tiền mặt, không thưởng bằng cổ phiếu và có tùy chọn mua lại 1,9 triệu cổ phiếu của công ty.
Quốc Dũng (Theo NYT)
Diễn đàn kinh tế Việt Nam
|
