Vì sao phải “xi nhan” trước khi thực hiện?
Trong phiên họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 2 chiều 6-3, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình thông báo trong vài ngày tới lãi suất toàn hệ thống sẽ đồng loạt giảm 1%.
Một tuần sau đó, ngày 12-3, NHNN chính thức có văn bản. Trong khoảng thời gian chờ có văn bản chính thức, nhiều ngân hàng đã huy động được lượng tiền gửi kha khá từ người dân do họ nhanh chân làm thủ tục kéo dài kỳ hạn để “vét” lãi suất 14%.
Cũng trong tháng 3, NHNN ra Thông tư 03 siết chặt cho vay ngoại tệ, trong đó thu hẹp các trường hợp được vay USD. Thông tư này đến ngày 2-5 mới chính thức có hiệu lực, nghĩa là còn khoảng hai tháng nữa và tình trạng hối hả vay USD đã xảy ra.
Câu hỏi đặt ra là tại sao gần đây NHNN thường tuyên bố trước sau đó mới ban hành văn bản và thời gian chờ có hiệu lực khá lâu?
Về vấn đề giảm lãi suất, trước đó Chính phủ đã nhiều lần kêu gọi các ngân hàng giảm lãi suất cho vay để cứu doanh nghiệp. Nếu giảm lãi suất cho vay thì đồng nghĩa với việc giảm lãi suất tiền gửi. Sau khi thông điệp “vài ngày tới” lãi suất sẽ hạ của NHNN được phát đi, lượng người dân đến gửi tiền đông hơn. Vốn huy động từ ngân hàng thương mại tăng lên và không có hiện tượng người dân rút tiền. Ngoài thông điệp hạ lãi suất tiền gửi xuống 13%, NHNN còn cho biết sắp tới lãi suất đầu vào của ngân hàng còn giảm tiếp. Xu hướng người gửi tiền với các kỳ hạn dài hơn tăng lên. Đó cũng là dấu hiệu đáng mừng của chính sách.
Đến Thông tư 03 cũng vậy, thời gian ban hành và thời gian có hiệu lực cách nhau gần hai tháng. Giả sử nếu siết vay ngoại tệ ngay lập tức, chắc chắn nhiều doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn trong vấn đề vay USD để phục vụ cho việc nhập khẩu. Ngay bản thân nhiều ngân hàng cũng không đủ thời gian để cân đối nguồn ngoại tệ của mình. Vì vậy gần hai tháng trước khi có hiệu lực là giới hạn để ngân hàng tính toán, sắp xếp, đánh giá lại các khách hàng của mình, xem đối tượng nào nên cho vay.
Điều đó khẳng định rằng trước đây chính sách của chúng ta thường mang tính chữa cháy, tình thế, bị thị trường dẫn dắt. Nhưng ở hai trường hợp trên, NHNN đã dẫn dắt thị trường đi theo đúng mục tiêu đề ra.
Nga Sơn
Pháp luật TPHCM
|