|
Sàn giao dịch hàng hóa: Chưa thuận tiện với nhà đầu tư cá nhân
Không còn mới mẻ với các nhà đầu tư tổ chức nhưng sàn giao dịch hàng hóa là khái niệm rất lạ lẫm với các nhà đầu tư cá nhân. Tuy nhiên, thông tin để trao đổi cũng như địa chỉ để tìm hiểu kênh đầu tư này hiện rất ít và tập trung chủ yếu ở TP. HCM.
Chị Bùi Minh Châu, một nhà đầu tư tại Hà Nội cho hay, chị rất quan tâm tới sàn giao dịch hàng hóa và có tìm hiểu thông tin về kênh đầu tư này nhưng rất khó tìm được địa chỉ trao đổi. Trên trang web của Sở giao dịch hàng hóa Việt Nam (VNX), có đưa thông tin về thành viên môi giới nhưng toàn bộ ở TP. HCM, duy chỉ có CTCK SME, trụ sở tại Hà Nội được giới thiệu là thành viên kinh doanh. Tuy nhiên, gọi điện đến tổng đài của Công ty thì cô nhân viên trực tổng đài không nối máy được đến người có thể giải đáp thông tin.
Trên thực tế, để tham gia giao dịch, khách hàng cá nhân thực hiện các thủ tục tương tự mở tài khoản chứng khoán như có phiếu yêu cầu mở tài khoản giao dịch, ký hợp đồng mở tài khoản giao dịch, hợp đồng ủy thác giao dịch (nếu có) và bản sao CMND. Khi khách hàng có nhu cầu mở tài khoản giao dịch hàng hóa thì khách hàng phải đến các công ty thành viên của VNX (thành viên kinh doanh/môi giới) để thực hiện thủ tục mở tài khoản giao dịch. Xác nhận kết quả giao dịch sẽ được gửi qua thư tín, thư điện tử hay fax trong ngày làm việc tiếp theo sau ngày giao dịch được thực hiện. Khách hàng cũng sẽ được xác nhận ngay lập tức sau phiên giao dịch bằng tin nhắn nếu đăng ký số điện thoại di động với thành viên của Sở.
VNX cho biết, nếu có nhu cầu, khách hàng có thể tham gia đầu tư ở các sở/sàn giao dịch hàng hoá trên thế giới thông qua VNX. Hiện tại, VNX đã liên kết với Sở Giao dịch hàng hóa Singapore (SICOM) và tiến tới xúc tiến hợp tác với các sàn giao dịch có uy tín trên thế giới như TOCOM (Nhật Bản), LIFFE (Anh), CBOT (Mỹ)… Bên cạnh hình thức giao dịch ký quỹ, VNX có tiến hành giao hàng thực. VNX sẽ liên kết với các kho hàng trên địa bàn và cả ngoài lãnh thổ Việt Nam để thực hiện việc lưu trữ hàng hóa và liên kết với các công ty kiểm định để đảm bảo chất lượng của các loại hàng hóa được thực hiện đúng như trong hợp đồng đã cam kết.
Theo chính sách giao dịch hàng hoá được áp dụng tại VNX, khách hàng cần 10% ký quỹ ban đầu; 7% ký quỹ duy trì và xuống 5% thì xử lý tài khoản. Tuy nhiên, nếu nhà đầu tư truy cập trang web của VNX, khó có thể theo dõi được từ ngày mở cửa giao dịch 18/4 đến nay, hàng hóa được giao dịch trên Sở ra sao, muốn giao dịch, khách hàng cần nộp số tiền tối thiểu bao nhiêu, trong trường hợp nào hợp đồng sẽ bị giải chấp, liên hệ qua số điện thoại nào để được giải đáp thông tin…
Về lý thuyết, với công cụ phái sinh, nhà đầu tư không đủ tiền vẫn có thể kinh doanh và kiếm lời, thậm chí cả trên thị trường giá xuống. Tham gia vào thị trường phái sinh, nhà đầu tư gần như đánh cược vào tương lai. Phải dự đoán chính xác mức giá ở tương lai và xác định được thời điểm giao dịch, nhà đầu tư mới có cơ hội kiếm lời. Ngược lại, nhà đầu tư có thể mất trắng khoản tiền ký quỹ mặc dù khoản tiền cược cho mỗi hợp đồng chỉ khoảng 10% giá trị hợp đồng.
Giao dịch phái sinh đầy mạo hiểm, nhất là đối với các nhà đầu tư nhỏ. Việc xác định ẩn số giá và thời điểm cùng lúc không hề dễ dàng, vì thế, hiểu và nắm bắt thông tin là yêu cầu tối quan trọng. Bên cạnh đó, nhà đầu tư cũng lo ngại liệu luật chơi tại Sở giao dịch hàng hóa có công bằng giữa các bên tham gia, trong trường hợp có rủi ro xảy ra, quyền lợi của nhà đầu tư có được đảm bảo và căn cứ pháp lý bảo vệ họ trong trường hợp xảy ra tranh chấp. Nhìn sang sàn giao dịch CBOT, thị trường phái sinh lâu đời và lớn nhất thế giới, hiện có danh mục hàng hóa giao dịch rất đa dạng từ các loại nông sản, năng lượng đến sản phẩm tài chính. Để quản lý thị trường một cách chặt chẽ và thuyết phục nhà đầu tư, CBOT đã luật hóa và đưa ra bảng điều lệ gồm 31 chương, mỗi chương trung bình 40-60 điều. Ngoài ra, mỗi đối tượng, mỗi loại hàng hóa lại tuân thủ những luật lệ riêng.
Kênh đầu tư mới mẻ này nên được triển khai từng bước, thận trọng để tạo niềm tin và sẵn sàng với các nhà đầu tư. Tuy nhiên, để nhà đầu tư tham gia sở giao dịch hàng hóa mạnh mẽ hơn thì rất cần sự phổ biến thông tin cũng như sự hoàn thiện về khung pháp lý, sự đồng bộ trong thực thi.
Phương Anh
đầu tư chứng khoán
|
