|
Vì sao tỉ giá tăng?
Mức tăng từ 1 đồng đến 2 đồng/USD được Ngân hàng Nhà nước công bố gần như liên tục trong khoảng 10 ngày gần đây đang được dư luận chú ý.
Nhưng, không như những lần điều chỉnh biên độ hoặc tăng tỉ giá công bố trước đây, việc tăng tỉ giá này gần như không gây tác động tiêu cực về tâm lý "làm tăng độ biến thiên của tỉ giá, và làm gia tăng mức độ găm giữ USD" để trục lợi trên thị trường.
Tỉ giá bình quân liên NH do NHNN công bố cao nhất vào ngày 16.9.2009 là 16.987 đồng/USD (hôm sau 17.9.2009 đã giảm còn 16.985 đồng/USD). Ngày 16.9.2008, tỉ giá là 16.512 đồng/ USD, như vậy, tỉ giá do NHNN công bố đã tăng 2,87% nếu so cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, việc điều chỉnh tăng tỉ giá này không phải làm mất giá VND nếu căn cứ vào những yếu tố hiện tại.
Đồng USD đang liên tục giảm giá trên thị trường thế giới
Để có tiền vực dậy nền kinh tế, Mỹ đã phát hành một lượng trái phiếu khổng lồ, làm cho "các trái chủ" thêm lo ngại về khả năng chi trả cũng như những thiệt hại về mặt giá trị do đồng USD mất giá.
Chính vì vậy, dù mới đây những dữ liệu kinh tế mới công bố từ Mỹ là rất khả quan nhưng vẫn khiến cho niềm tin của giới đầu tư bị giảm sút mạnh, mà điển hình là gần đây, liên tục đồng USD có tuần trượt giá mạnh nhất từ tháng 5.2009 so với đồng euro, mức hạ 1,9%. Tuần này, đồng USD hạ giá 2,5% so với đồng yen, tuần hạ giá thứ năm liên tiếp.
Đồng USD bị mất giá sẽ ảnh hưởng ngay đến tỉ giá của các quốc gia có quan hệ thương mại lấy đồng USD làm đơn vị tiền tệ giao dịch chính, nhất là các quốc gia có nền kinh tế hướng về xuất khẩu và Mỹ là một trong những thị trường chủ yếu tiêu thụ hàng hóa của họ.
Việc không điều chỉnh tỉ giá linh hoạt và kịp thời sẽ "vô tình" làm cho đồng nội tệ lên giá so với USD, khiến cho hoạt động xuất khẩu hàng hóa thêm khó khăn trong bối cảnh sức cầu hàng hoá toàn cầu vẫn còn đang trong tiến trình hồi phục chậm chạp.
Dư nợ cho vay ngoại tệ đang tăng
Từ cuối năm 2008 đến khoảng tháng 7 năm 2009, nhu cầu vay ngoại tệ của khách hàng giảm mạnh. Dư nợ cho vay bằng ngoại tệ từ chỗ chiếm khoảng 21%/ tổng dư nợ cho vay nền kinh tế giảm xuống còn vào khoảng 17,5%. Tốc độ tăng dư nợ cho vay bằng ngoại tệ 8 tháng đầu năm 2009 thấp hơn nhiều so với tốc độ tăng dư nợ VND. Nhưng tình hình từ tháng 7 đến nay đã khác, mức tăng dư nợ cho vay bằng ngoại tệ tháng sau so tháng trước gần gấp đôi tốc độ tăng dư nợ VND.
Nguyên nhân chính được cho là do kinh tế chung (thế giới và trong nước) đã có dấu hiệu phục hồi nên doanh nghiệp đã tăng nhu cầu vay ngoại tệ nhập khẩu nguyên nhiên, vật liệu và hàng tiêu dùng; lãi suất cho vay ngoại tệ hấp dẫn khách hàng so với lãi suất vay VND khi kết thúc gói hỗ trợ lãi suất; một số NHTM đã đưa ra một số sản phẩm cho vay ngoại tệ có bảo hiểm tỉ giá cho doanh nghiệp... Nhu cầu vay ngoại tệ tăng đã giảm sức ép rất nhiều lên ngoại tệ kinh doanh. Vì vậy, khi NHNN thực hiện điều chỉnh tỉ giá đã giảm thiểu rất nhiều sức ép tăng giá USD trên cả hai thị trường chính thức và phi chính thức nếu so với trước đây.
Khả năng cung ứng ngoại tệ đã được cải thiện
Mặc dù tình hình xuất khẩu của Việt Nam vẫn chưa khả quan, tính chung 8 tháng đầu năm 2009, kim ngạch hàng hóa xuất khẩu đạt 37,7 tỉ USD, giảm 14,2% so cùng kỳ năm trước, nhưng cùng kỳ kim ngạch nhập khẩu lại giảm ở mức cao hơn (28,2%). Nhập siêu 8 tháng đầu năm 2009 đạt 5,1 tỉ USD (đây là con số thấp hơn dự kiến). Như vậy, cung - cầu ngoại tệ sẽ không quá căng thẳng và nằm trong khả năng điều hành được của NHNN.
Tám tháng đầu năm 2009, vốn đầu tư trực tiếp (FDI) giảm 8,5% so cùng kỳ, tổng vốn đầu tư ODA bằng 83% kế hoạch năm và vốn đầu tư gián tiếp những tháng gần đây đã vào ròng TTCK.
Bên cạnh đó, những thông tin tích cực như Nhật thực hiện việc giải ngân vốn ODA lên đến 1,5 tỉ USD; khoản hỗ trợ 500 triệu USD của ADB cho VN chống suy giảm kinh tế... được cho là sẽ góp phần cải thiện việc thiếu hụt nguồn cung ngoại tệ của Việt Nam.
Vì vậy, cán cân thanh toán của Việt Nam trong năm 2009 sẽ không quá căng thẳng. Mặt khác, hiện tại nguồn vốn ngoại tệ trong dân cư cũng đang được hút vào hệ thống NHTM thông qua công tác huy động vốn với lãi suất khá hấp dẫn so với trước đây (mức cao nhất đã trên 4%/năm).
Giảm giá dần VND có kiểm soát?
Từ lâu nay, các chuyên gia và một số đại diện NHTM cho là Việt Nam cũng cần tiếp tục điều chỉnh tỉ giá VND/USD để khuyến khích xuất khẩu. Đến ngày 16.9.2009, nếu so với cuối năm 2008 thì mức tăng tỉ giá liên NH do NHNN công bố mới tăng 0,03%, còn nếu xét theo tỉ giá mà các NHTM đang giao dịch theo mức trần NHNN quy định, thì mức tăng là 1,97% nhưng tình hình cung - cầu ngoại tệ trên thị trường vẫn đang ổn định.
Tuy nhiên, nếu sự điều hành chính sách tỉ giá này có những bước đi thận trọng quá mức, sẽ vô tình làm giảm đi tác dụng tích cực của chính sách tỉ giá như là một phương cách hỗ trợ cho xuất khẩu, nhất là trong giai đoạn mà nền kinh tế cần giải phóng lượng hàng xuất khẩu tồn kho lớn một cách nhanh nhất.
lao động
|
