|
Đã có dấu hiệu thiếu đường ăn
Đầu năm 2009, giá đường chỉ ở mức 8.000 – 8.500đ/kg, tăng dần từ tháng 3 (9.500 – 9.700đ/kg), tháng 5 – 6 (11.500đ/kg), đến đầu tháng 7 (12.000 đ/kg), tăng 30 – 40%. Giá bán lẻ đường trắng nhiều nơi đã lên tới 14.000 – 15.000đ/kg.
Vụ mía đường 2008 – 2009 kết thúc vào giữa tháng 6.2009. Theo thông tin từ bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn thì sản lượng đường vụ này đạt 909.000 tấn, giảm 240.000 – 260.000 tấn so với vụ trước, tỷ lệ giảm tương ứng là 25%. Nguyên nhân là trong vụ này, người dân nhiều nơi bỏ trồng mía sang trồng các loại cây khác...
Thiếu 150 – 160 ngàn tấn
Trong khi đó, khoảng 40 nhà máy sản xuất đường trong nước đã ngừng sản xuất do vụ mía đường năm nay kết thúc sớm hơn các vụ trước khoảng hai tháng. Lượng đường tồn kho tại các nhà máy, tính đến giữa tháng 6 vừa rồi cũng giảm thấp hơn cùng kỳ năm trước khoảng 170.000 tấn, chỉ đạt trên 185.000 tấn.
Nếu tính tổng nhu cầu tiêu thụ của cả vụ (tính từ tháng 9.2008 đến hết tháng 8.2009), theo con số khá thống nhất ở các bộ là khoảng 1,2 triệu tấn. Tổng lượng cung thực tế về đường ăn, tính cộng cả lượng tồn kho trước khi vào vụ (173.600 tấn), với sản lượng cả vụ như trên và lượng nhập khẩu theo hạn ngạch năm nay chỉ khoảng 61.000 tấn (đã được cấp hết), tất cả đạt 1,144 triệu tấn. Tồn kho trong lưu thông được đánh giá chỉ vào khoảng 100.000 tấn. Rõ ràng không đáp ứng đủ nhu cầu. Lượng đường thiếu trên thị trường sẽ vào khoảng 50.000 tấn.
Con số thiếu này là với điều kiện vụ mía đường 2009 – 2010 vào đúng hạn. Nhưng đáng lo là chính bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn lại cho biết vụ tới sẽ vào muộn, sản lượng mía đường các tháng 9, 10 không nhiều và đến tháng 11, các nhà máy chế biến đường mới hoạt động. Cộng thêm yếu tố là năm nay, hè nắng rất nóng và kéo dài (nhuận hai tháng năm) nên khả năng thiếu đường, theo một chuyên gia thị trường của bộ Công thương, có thể lên tới 150.000 – 160.000 tấn trước khi vào vụ mới.
Trên thực tế, sự bất ổn về cung – cầu đã thể hiện qua giá bán trên thị trường. Thống kê từ các cơ quan quản lý giá cả, thị trường các tỉnh, các bộ đã cho thấy giá đường trắng hiện nay (giá bán buôn, đã có thuế của các nhà máy) đạt mức cao nhất từ vụ đường 2006 – 2007 trở lại đây.
Tránh sốt giá
Theo thống kê của hải quan, sáu tháng đầu năm, các doanh nghiệp đã nhập khoảng 40.000 tấn. Hiện nay, bộ Công thương đã nhận được hơn 20 đề nghị nhập khẩu bổ sung đường với số lượng khoảng 115.000 tấn. Một số nhà máy đường cũng có đề nghị nhập khẩu bổ sung hạn ngạch do thiếu nguyên liệu, không đủ sản lượng dự kiến. Một số doanh nghiệp thương mại tại các thành phố lớn như Hải Phòng, TP.HCM cũng có đề nghị cho nhập khẩu để bình ổn thị trường trước khi vào vụ mới. Do đó, các bộ: Công thương, Tài chính, Nông nghiệp và phát triển nông thôn nhất thiết phải sớm trao đổi để thống nhất cần nhập khẩu lượng đường bao nhiêu để đáp ứng nhu cầu thị trường, tránh sốt giá.
Một số chuyên gia kinh tế cho rằng, việc điều hành thị trường, nhất là cơ chế nhập khẩu bằng hạn ngạch với mặt hàng đường ăn trong mấy năm nay rõ ràng là không phù hợp với thực tế. Cần phải có chính sách thông thoáng, tự do hơn cho việc kinh doanh, nhập khẩu mặt hàng này. Khi thị trường có dấu hiệu thiếu hàng, tăng giá thì rất cần nhập khẩu ngay để đảm bảo nguồn cung. Việc tiếp tục hạn chế nhập khẩu bằng hạn ngạch, thuế suất cao (80% với đường thô và 100% với đường trắng) với ý định bảo hộ sản xuất rõ ràng ngày càng không phù hợp với thực tế hiện nay.
Mạnh Quân
Sài Gòn Tiếp Thị
|
