|
Chờ thông kênh dẫn vốn
Chức năng tạo nguồn vốn trung, dài hạn cho nền kinh tế của TTCK chưa được cải thiện khi sức cầu trên thị trường quá yếu, song mùa ĐHCĐ năm nay nhiều công ty vẫn tiếp tục theo đuổi kế hoạch tăng vốn, với hy vọng sẽ chớp được cơ hội thuận lợi trong năm để phát hành cổ phần thành công. Huy động vốn trên thị trường sơ cấp cũng được thực hiện với mục đích đẩy nhanh quá trình chuyển đổi mô hình hoạt động.
Quý I/2009, UBCK cấp phép chào bán ra công chúng xấp xỉ 218,43 triệu cổ phần (chưa kể khoảng 4-5 đợt phát hành riêng lẻ). Nếu những đợt chào bán này thành công (nhiều doanh nghiệp được cấp phép nhưng chưa thực hiện phát hành - PV) số vốn huy động được cũng chỉ đạt khoảng 2.304 tỷ đồng do hầu hết phát hành bằng mệnh giá. Khó khăn là vậy, nhưng nhiều DN vẫn đưa chủ trương tăng vốn vào nội dung họp ĐHCĐ. Cổ đông CTCP Vincom (VIC) đã thông qua bằng hình thức văn bản tăng vốn điều lệ lên 2.000 tỷ đồng bằng chào bán hơn 80 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, tỷ lệ 100:73. Số vốn VIC thu được trong đợt chào bán này sẽ bổ sung vào vốn tự có của công ty để thực hiện các dự án BĐS lớn. Năm 2008, số tiền còn lại có thể dùng để chia cổ tức từ kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng VIB là 142 tỷ đồng, tương ứng với tỷ lệ 7,11%. Trong khi chưa tăng được vốn điều lệ như nghị quyết ĐHCĐ năm 2008, Ban điều hành Ngân hàng đề xuất tạm thời chưa chia cổ tức năm 2008 để tăng cường cơ sở vốn phục vụ phát triển kinh doanh và bảo đảm các hệ số an toàn vốn cho Ngân hàng. Năm 2009, VIB đặt kế hoạch tăng vốn lên 3.000 tỷ đồng, tăng 1.000 tỷ đồng so với mức hiện nay, trong đó chào bán tối đa 400 tỷ đồng cho cổ đông hiện hữu; 600 tỷ đồng cho cổ đông chiến lược nước ngoài.
Nghị quyết ĐHCĐ các ngân hàng như STB, ABBank, SCB, HDBank, TPB đều có phương án tăng vốn. Nhu cầu tăng vốn với một số ngân hàng là nhằm nâng cao năng lực tài chính, cải thiện hệ thống công nghệ kỹ thuật…. Song với một số khác, tăng vốn là yêu cầu bắt buộc, nếu không muốn có sự xáo trộn về mạng lưới. Hiện so với quy định của Ngân hàng Nhà nước về điều kiện vốn điều lệ để mở các chi nhánh, có ngân hàng còn thiếu vốn điều lệ. Do vậy, trong năm 2009, đến thời hạn quy định của Ngân hàng Nhà nước, nếu không tăng đủ vốn điều lệ thì ngân hàng có nguy cơ phải chuyển đổi một số chi nhánh thành phòng giao dịch, việc nâng cấp một số phòng giao dịch lên thành chi nhánh cũng khó khăn.
Có thể kể thêm các DN khác như CTCP Đầu tư phát triển công nghiệp thương mại Củ Chi thông qua phương án tăng vốn từ 60 tỷ đồng lên 100 tỷ đồng; CTCK Kim Long tăng vốn từ 600 tỷ đồng lên 660 tỷ đồng bằng cách chào bán riêng lẻ; Công ty Vimeco (VMC), Công ty Tasco (HUT) đều có nội dung tăng vốn điều lệ trong chương trình họp ĐHCĐ. Một đặc điểm dễ thấy năm nay là hầu như các phương án đều không đưa chi tiết cho cổ đông thông qua, mà ủy quyền cho HĐQT quyết định. Tổng giám đốc một công ty giải thích, khó khăn kinh tế đang ảnh hưởng lớn đến khả năng tài chính và độ hấp dẫn đầu tư góp vốn của các NĐT mới cũng như cổ đông hiện hữu. Do vậy, khả năng mua cổ phần phát hành trong năm 2009 của NĐT sẽ phụ thuộc rất nhiều vào diễn biến kinh tế thế giới và kinh tế VN trong từng thời điểm. Nếu lựa chọn một phương án cố định, thiếu linh hoạt sẽ dễ dẫn đến không thực hiện được hoặc không thực hiện thành công kế hoạch tăng vốn.
Với thị trường sơ cấp, kênh huy động vốn cũng phụ thuộc rất lớn vào tâm lý của NĐT, bằng chứng là hoạt động đấu giá cổ phần lần đầu hiện hết sức trầm lắng. Từ đầu năm đến nay, chỉ có vỏn vẹn 2 - 3 đợt IPO thành công ở mức giá xấp xỉ 10.000 đồng/cổ phần. Tổng số tiền huy động được qua đấu giá cổ phần trong 3 tháng đầu năm chỉ đạt khoảng 512 tỷ đồng. Đợt IPO của Công ty Giao nhận Kho vận ngoại thương tổ chức hôm 31/3 đã không thành công khi đưa ra đấu giá 12,74 triệu cổ phần nhưng chỉ bán được 379.500 cổ phần với giá bình quân cao hơn giá khởi điểm 8 đồng/CP (10.308 đồng/CP). Đáng lưu ý là trong đợt IPO này, không một tổ chức nào đăng ký tham gia. Trước đó, HOSE đã phải hủy một số đợt đấu giá vì không có NĐT tham dự.
Ngay những ngành nghề "hiếm", cổ phiếu đắt giá một thời như khai thác khoáng sản giờ cũng ế. Công ty TNHH Khai thác Chế biến Xuất khẩu khoáng sản Khánh Hòa tổ chức đấu giá 3,26 triệu cổ phần đợt đầu chỉ bán được hơn nửa triệu đơn vị, giờ đang rao đấu giá tiếp đợt 2 với 2,78 triệu cổ phần. Một điểm kém hấp dẫn của cổ phiếu này được một số NĐT chỉ ra là cách tính giá trị lợi thế vị trí địa lý các lô đất DN đang sử dụng tới 59,6 tỷ đồng là quá cao, trong khi một diện tích khá lớn trong số đó Công ty chỉ được thuê ngắn hạn, dưới 5 năm. Để tăng tính hấp dẫn, công ty này đang kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xem xét lại với mức định giá thấp hơn nhiều là 26,8 tỷ đồng.
Thị trường như hiện tại, kỳ vọng một đợt chào bán cổ phần thành công là tương đối khó khăn. Chính vì vậy, trước thềm đợt đấu giá 5,6 triệu cổ phần của PV Machino - đơn vị thành viên Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PetroVietnam), ông Nguyễn Ngọc Sự, Phó tổng giám đốc PetroVietnam chia sẻ: "Đợt IPO này NĐT hấp thụ đến đâu chúng tôi xác định mừng đến đó, không bán hết đợt này sẽ tổ chức các đợt khác. Mục tiêu cổ phần hóa các DN của PetroVietnam trong thời gian này nhằm đa dạng hóa hình thức sở hữu và minh bạch về quản trị, thông tin, chứ đặt kế hoạch bán cổ phần với giá cao, có muốn cũng chẳng được".
Anh Việt
Đầu tư chứng khoán
|
