Doanh nghiệp bất động sản “gồng mình” gia hạn nợ trái phiếu, tăng áp lực đáo hạn trong năm 2025
Năm 2024, thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) phục hồi đáng kể, nhưng bên cạnh đó, một thực trạng lớn vẫn tồn tại là nhiều doanh nghiệp chậm thanh toán nghĩa vụ nợ và phải đàm phán gia hạn trái phiếu.
Nhóm bất động sản phục hồi mạnh mẽ
Theo bộ phận nghiên cứu Chứng khoán VNDIRECT (VNDIRECT Research), dù gặp nhiều thách thức về thanh khoản, thị trường TPDN năm 2024 vẫn ghi nhận sự phục hồi mạnh mẽ, đặc biệt là quý cuối năm.
Quý 4/2024, có 161 đợt phát hành TPDN thành công với tổng giá trị khoảng 154,400 tỷ đồng. Trong đó, nhóm bất động sản (BĐS) phát hành gần 45,300 tỷ đồng, chiếm 31% tổng giá trị phát hành, tăng 117% so với quý trước và 91% so với cùng kỳ năm 2023.
Lũy kế cả năm 2024, giá trị phát hành TPDN đạt xấp xỉ 466,700 tỷ đồng, tăng 34% so với năm 2023. Đặc biệt, phát hành riêng lẻ chiếm áp đảo với gần 431,800 tỷ đồng, tăng 38%. Nhóm ngân hàng vẫn đóng vai trò chủ đạo với giá trị phát hành 280,000 tỷ đồng, tăng 63% và chiếm 65% tổng giá trị TPDN riêng lẻ. Tuy nhiên, chính nhóm BĐS mới là điểm sáng, giúp duy trì đà phục hồi của thị trường.
Nối dài danh sách công ty chậm trả nợ
Số liệu của VNDIRECT Research cho thấy, danh sách doanh nghiệp gặp khó khăn thanh toán gốc/lãi trái phiếu tiếp tục kéo dài trong năm 2024, với hơn 90 công ty. Dư nợ TPDN của các doanh nghiệp này lên đến 190,000 tỷ đồng, chiếm 15.6% tổng dư nợ thị trường, với phần lớn đến từ nhóm BĐS.
Trước bối cảnh thị trường nhà đất chưa thực sự hồi phục và thanh khoản của doanh nghiệp vẫn căng thẳng, nhiều công ty đã lựa chọn đàm phán với trái chủ để gia hạn kỳ hạn trái phiếu, nhằm kéo dài thời gian thanh toán và chờ dòng tiền cải thiện. Giá trị trái phiếu đã được gia hạn trong năm 2024 lên đến 50,000 tỷ đồng, phần lớn thuộc về nhóm BĐS, khiến áp lực nợ dồn sang năm các năm tiếp theo.
Áp lực đáo hạn trái phiếu tiếp tục đè nặng năm 2025
Năm 2025, áp lực đáo hạn của thị trường TPDN vẫn lớn. Theo ước tính của VNDIRECT Research, tổng giá trị TPDN riêng lẻ đáo hạn vào năm nay lên đến 203,000 tỷ đồng, tăng 8.5% so với năm 2024. Đặc biệt, nhóm BĐS phải đối mặt với áp lực lớn nhất, với hơn 130,000 tỷ đồng trái phiếu đến hạn, hơn gấp đôi năm 2024 và chiếm 64% giá trị đáo hạn toàn thị trường.
Một yếu tố đáng lo ngại là 56,000 tỷ đồng trái phiếu BĐS đã được gia hạn sẽ đến hạn thanh toán trong năm 2025. Điều này khiến tình hình thanh khoản của doanh nghiệp càng trở nên căng thẳng hơn khi thị trường nhà đất chưa quá tích cực.
“Trong bối cảnh thị trường BĐS vẫn còn trầm lắng, việc tháo gỡ pháp lý cho các dự án vẫn còn chậm so với kỳ vọng, khó khăn đối với hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp BĐS sẽ vẫn còn tiếp diễn. Do đó, chúng tôi cho rằng áp lực đối với dòng tiền và vấn đề TPDN đáo hạn sẽ vẫn là thách thức lớn đối với nhóm doanh nghiệp này trong năm 2025”, VNDIRECT Research nêu.
Không chỉ BĐS, các doanh nghiệp tài chính – ngân hàng cũng có khối lượng trái phiếu đáo hạn đáng kể trong 2025, với giá trị hơn 33,000 tỷ đồng, chiếm hơn 16% tổng giá trị đáo hạn.
Giá trị TPDN đáo hạn theo quý trong năm 2025 (Đơn vị: tỷ đồng)
|
Thị trường khó bứt phá
Dù thị trường TPDN 2024 đã phục hồi đáng kể, nhưng vẫn còn nhiều thách thức trong năm 2025. Theo nhóm nghiên cứu, niềm tin nhà đầu tư hiện nay chưa vững chắc. Nhiều doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn thanh toán nợ, đặc biệt là nhóm BĐS, khiến nhà đầu tư e dè khi tham gia thị trường.
Bên cạnh đó, Luật Chứng khoán sửa đổi 2024 yêu cầu TPDN riêng lẻ dành cho nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp phải có xếp hạng tín nhiệm và tài sản đảm bảo hoặc bảo lãnh thanh toán từ tổ chức tín dụng. Quy định này có thể làm giảm đáng kể lượng phát hành mới.
Cuối cùng, hơn 65% tổng giá trị TPDN đáo hạn năm 2025 sẽ rơi vào quý 3 và quý 4, tạo áp lực lớn lên dòng tiền của doanh nghiệp nếu thị trường không cải thiện đủ nhanh.
VNDIRECT Research dự báo thị trường TPDN năm 2025 vẫn sẽ tiếp tục phục hồi nhờ nhóm ngân hàng duy trì phát hành, nhưng những rủi ro từ nhóm BĐS vẫn là yếu tố đáng lo ngại nếu dòng tiền của doanh nghiệp không cải thiện kịp thời, sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến niềm tin nhà đầu tư.
Tử Kính
FILI - 20:18:03 14/02/2025
|