Những con số biết nói nhìn từ án phạt chứng khoán năm 2024
Công tác giám sát và xử phạt của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước trong năm 2024 đã có những cải thiện rõ rệt, góp phần xây dựng thị trường chứng khoán minh bạch hơn. Điều này được thể hiện qua việc xử lý hàng loạt hành vi vi phạm liên quan đến công bố thông tin, thao túng giá cổ phiếu, và các hoạt động không đúng quy định.
Theo thống kê từ người viết, lũy kế cả năm 2024, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã ban hành 224 quyết định xử phạt với tổng số tiền phạt là 55.5 tỷ đồng, bình quân mỗi quyết định xử phạt gần 248 triệu đồng. Số quyết định xử phạt năm 2024 cao hơn 79 quyết định so với năm trước, tổng tiền phạt tăng hơn 61%.
Một số vụ việc xử phạt áp dụng hình thức xử phạt bổ sung, biện pháp khắc phục hậu quả như: đình chỉ giao dịch, buộc huỷ bỏ thông tin hoặc cải chính thông tin, buộc từ bỏ quyền biểu quyết…
Xét theo giá trị tuyệt đối, mặc dù tháng 2 có ít ngày nhất trong năm nhưng là tháng có nhiều quyết định xử nhất với 34 quyết định và tổng mức phạt hơn 9.8 tỷ đồng, bình quân phạt 289 triệu đồng/quyết định. Kế đến là tháng 5 ghi nhận 23 án phạt với tổng số tiền bị xử lý gần 9.1 tỷ đồng, bình quân phạt hơn 394 triệu đồng/quyết định.
Vi phạm phổ biến nhất đều liên quan đến nghĩa vụ công bố thông tin (CBTT), trong đó có 144 doanh nghiệp vi phạm lỗi không CBTT; 31 doanh nghiệp CBTT không đầy đủ nội dung; 26 doanh nghiệp CBTT không đúng hạn; 16 doanh nghiệp CBTT sai lệch…
Đối với các vụ việc nổi cộm trên thị trường, năm qua có 4 vụ án thao túng cổ phiếu trên thị trường chứng khoán, gồm HCI, PSH, DST và FIR. Dù vậy, kết quả tính toán số lợi bất hợp pháp có được do 4 vụ án trên đều cho thấy không có số lợi bất hợp pháp.
Vụ thao túng cổ phiếu PSH của CTCP Thương mại Đầu tư Dầu khí Nam Sông Hậu là án phạt nặng nhất trong năm qua, tổng cộng mức phạt tiền vụ này đạt 6 tỷ đồng. 4 cá nhân gồm ông Mai Hữu Phúc, bà Võ Như Thảo, bà Đỗ Thủy Tiên, ông Trần Minh Hoàng bị xử phạt 1.5 tỷ đồng/người và cấm giao dịch chứng khoán trong 2-3 năm; 13 cá nhân cho mượn tài khoản để người khác thao túng bị đình chỉ giao dịch trong 9 tháng, theo quyết định ngày 22/10/2024 của UBCKNN.
Năm 2024, UBCKNN cũng đã ban hành các quyết định xử phạt tới 21 công ty chứng khoán (CTCK) và 6 công ty quản lý quỹ (QLQ).
Theo đó, vi phạm phổ biến ở các CTCK, ngoài liên quan đến CBTT, còn có vi phạm quy định hạn chế giao dịch ký quỹ (AAS, BOS, Chứng khoán Pinetree); vi phạm quy định về hạn chế cho vay (VFS, ASS, BOS); vi phạm quy định về nhận lệnh và thực hiện lệnh giao dịch của khách hàng (VNDIRECT, Chứng khoán Việt Tín); cung cấp các dịch vụ chứng khoán khi chưa có ý kiến UBCK (VIG, Haseco, VNDIRECT)…
Ngoài ra, một số CTCK bị xử phạt do "không đảm bảo các thông tin trong hồ sơ chào bán hoặc phát hành trái phiếu riêng lẻ" như CTS. Hay hy hữu với lý do "không đăng ký giao dịch chứng khoán" khiến Chứng khoán Đại Việt (DVSC) bị xử phạt dù đã được chấp thuận là công ty đại chúng từ ngày 04/10/2007.
Nhóm công ty QLQ gọi tên Red Capital, NTP, Chubb Life, KIM Việt Nam, Việt Cát… bị xử phạt chủ yếu do vi phạm CBTT; không đảm bảo cơ cấu nhân sự đáp ứng điều kiện; không thực hiện quản lý tách biệt tài sản của khách hàng; không thực hiện việc điều chỉnh lại danh mục đầu tư…
Dựa trên các quyết định xử phạt đã công bố trong năm 2024, có thể thấy UBCKNN tiếp tục duy trì xu hướng tăng cường giám sát và xử lý vi phạm. Điều này vừa phản ánh nỗ lực của cơ quan quản lý trong việc làm sạch thị trường, vừa là hồi chuông cảnh báo về các "lỗ hổng" trong tuân thủ pháp luật của các Công ty.
Ngày 29/11/2024, Quốc hội biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán như nghiêm cấm thực hiện hành vi thao túng thị trường chứng khoán (TTCK) và xác định rõ 6 hành vi được xem là thao túng TTCK.
Sau khi Luật sửa đổi được thông qua, Bộ Tài chính cũng lấy ý kiến sửa đổi, bổ sung Nghị định 155/2020 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chứng khoán.
Đây là bước tiến quan trọng nhằm nâng cao tính minh bạch, hiệu quả trong hoạt động phát hành, chào bán chứng khoán, ngăn chặn các hành vi gian lận, lừa đảo trong lĩnh vực chứng khoán và thúc đẩy sự phát triển của TTCK mục tiêu nâng hạng lên thị trường mới nổi.
Thế Mạnh
FILI
|