Luật Dữ liệu: Động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế số
Trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số, việc xây dựng và ban hành Luật Dữ liệu được xem là bước đi cần thiết nhằm tạo ra nền tảng pháp lý vững chắc cho việc khai thác và quản lý dữ liệu. Dự thảo Luật Dữ liệu đang được thảo luận và nếu được thông qua, sẽ có tác động sâu rộng đến nhiều lĩnh vực, đặc biệt là chuyển đổi số quốc gia, kinh tế số và xã hội số.
Tác động đến chuyển đổi số quốc gia
Tăng cường quản lý dữ liệu quốc gia: Luật Dữ liệu sẽ mang lại một khuôn khổ pháp lý rõ ràng, giúp quản lý, xử lý và khai thác dữ liệu một cách hiệu quả. Dữ liệu được chia sẻ, sử dụng giữa các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và người dân sẽ đảm bảo tính minh bạch, tránh trùng lặp và nâng cao chất lượng các dịch vụ công trực tuyến.
Phát triển hạ tầng dữ liệu: Với sự hỗ trợ của Luật Dữ liệu, việc phát triển hạ tầng dữ liệu quốc gia, bao gồm Trung tâm dữ liệu quốc gia và Quỹ phát triển dữ liệu, sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ. Những cơ sở hạ tầng này sẽ giúp lưu trữ và xử lý lượng lớn dữ liệu, là nền tảng vững chắc để xây dựng Chính phủ số, từ đó nâng cao năng lực quản lý nhà nước và hiệu quả hoạt động.
Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính: Việc sử dụng dữ liệu số hóa sẽ giúp cắt giảm các thủ tục hành chính rườm rà, tiết kiệm thời gian và chi phí cho cả cơ quan nhà nước và người dân. Luật Dữ liệu sẽ thúc đẩy quá trình hiện đại hóa hệ thống quản lý công, hướng đến một mô hình quản lý minh bạch và hiệu quả hơn.
Tác động đến kinh tế số
Thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển doanh nghiệp: Với một khung pháp lý rõ ràng về dữ liệu, các doanh nghiệp sẽ tự tin hơn khi đầu tư vào các công nghệ như dữ liệu lớn (Big Data), trí tuệ nhân tạo (AI), và Internet vạn vật (IoT). Những công nghệ này không chỉ giúp tạo ra các sản phẩm, dịch vụ mới mà còn mở ra cơ hội phát triển mạnh mẽ cho các doanh nghiệp công nghệ, đặc biệt là các startup.
Tăng cường quản lý và bảo mật dữ liệu trong doanh nghiệp: Luật Dữ liệu yêu cầu doanh nghiệp tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về quản trị và bảo vệ dữ liệu cá nhân. Điều này giúp bảo vệ quyền riêng tư của khách hàng, đồng thời tăng cường sự tin tưởng trong các giao dịch thương mại điện tử, tài chính và bảo hiểm - những ngành dựa vào dữ liệu cá nhân rất nhiều.
Tạo cơ hội cho các ngành công nghiệp mới: Dự luật sẽ thúc đẩy sự phát triển của các dịch vụ liên quan đến dữ liệu, từ phân tích dữ liệu, lưu trữ đám mây đến quản lý dữ liệu. Đây là những lĩnh vực mới, nhưng đầy tiềm năng, tạo ra việc làm và giá trị kinh tế lớn cho Việt Nam trong bối cảnh nền kinh tế số ngày càng phát triển.
Tác động đến xã hội số
Tăng cường tiếp cận thông tin: Luật Dữ liệu sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, đặc biệt là ở các vùng sâu, vùng xa, được tiếp cận các dịch vụ công trực tuyến nhanh chóng và hiệu quả. Điều này giúp xóa đi khoảng cách về cơ hội giữa các khu vực, đảm bảo mọi người dân đều được thụ hưởng những thành quả của quá trình chuyển đổi số.
Phát triển văn hóa số: Dữ liệu trở thành tài nguyên công khai, minh bạch, cho phép mọi người dân có thể tham gia và đóng góp vào sự phát triển của xã hội. Đây chính là nền tảng để phát triển một xã hội số hiện đại, nơi mà thông tin và tri thức được chia sẻ và khai thác một cách rộng rãi, hiệu quả.
Nâng cao năng lực quản lý xã hội: Nhà nước có thể sử dụng dữ liệu để quản lý, giám sát và dự báo tốt hơn các vấn đề xã hội như an ninh, y tế, giáo dục và môi trường. Điều này giúp đưa ra các chính sách phù hợp và kịp thời, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân và đảm bảo sự phát triển bền vững.
Các rủi ro nếu không có Luật Dữ liệu
Thiếu khung pháp lý rõ ràng: Nếu không có Luật Dữ liệu, việc quản lý và sử dụng dữ liệu sẽ trở nên rời rạc, không đồng bộ. Điều này dễ dẫn đến việc lạm dụng hoặc thất thoát dữ liệu, đồng thời khó kiểm soát các vấn đề liên quan đến bảo mật thông tin và quyền riêng tư của cá nhân.
Khó khăn trong quản lý dữ liệu quốc gia: Khi không có luật, việc xây dựng những cơ sở dữ liệu chung giữa các cơ quan Nhà nước sẽ gặp nhiều khó khăn, dẫn đến sự phân tán và không nhất quán trong việc sử dụng dữ liệu. Điều này ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý và phát triển kinh tế - xã hội.
Nguy cơ tụt hậu trong cạnh tranh quốc tế: Các quốc gia khác đã có khung pháp lý rõ ràng về quản lý dữ liệu. Nếu Việt Nam không kịp thời ban hành Luật Dữ liệu, chúng ta có thể gặp khó khăn trong việc hội nhập quốc tế và cạnh tranh với các quốc gia khác trong lĩnh vực kinh tế số và dịch vụ công nghệ thông tin.
Tựu trung lại, việc ban hành Luật Dữ liệu là bước đi cần thiết và cấp bách để tạo ra nền tảng pháp lý vững chắc cho chuyển đổi số quốc gia. Luật sẽ không chỉ giúp quản lý dữ liệu một cách hiệu quả mà còn mở ra cơ hội lớn cho sự phát triển của kinh tế số và xã hội số, đồng thời đảm bảo Việt Nam không bị tụt hậu trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt.
Nguyễn Quang Huy - CEO Hitech Academy
FILI
|