Nghệ sĩ Quang Thảo: Cứ sống hết lòng, làm hết sức thì chẳng lo năm tuổi!
Trong làng kịch nghệ Sài Gòn, Quang Thảo không phải là ngôi sao. Nhưng anh lại là người tạo nên “bầu trời” cho nhiều nghệ sĩ tỏa sáng. Anh viết kịch bản, chọn nhạc, dàn dựng và đảm nhận những vai diễn xuất khiêm tốn, dàn bao. Có lẽ, sự tận tụy và khiêm nhường ấy là tính cách Quang Thảo; và nó cũng làm nên một vai diễn của chính anh trên phim trường.
Cầm tinh tuổi con Rồng, Giáp Thìn 2024 này Quang Thảo bước vào “hạn” 49 tuổi. Nhưng như mọi năm, mọi tháng, mỗi ngày, mỗi giờ, luôn là một Quang Thảo ân cần, tử tế và tận hiến. Anh đã dành riêng cho bạn đọc FiLi cuộc trò chuyện ngày Tết.
Phóng viên: - Năm Giáp Thìn 2024 là năm tuổi của nghệ sĩ Quang Thảo. Và có vẻ như nó “tương khắc” để “tương sinh”, tức mang lại cho anh nhiều năng lượng hơn mọi năm, bằng chứng là anh đang cùng lúc từ viết kịch, dựng kịch, diễn kịch, từ sân khấu đến truyền hình…?
Nghệ sĩ Quang Thảo
|
Nghệ sĩ Quang Thảo: - Tôi không quan trọng lắm chuyện năm tuổi hay cái gọi là năm xui tháng hạn vì luôn ý thức rằng, bất cứ khi nào chúng ta sống và làm việc không dựa trên sự thiện lành thì quả xấu chắc chắn sẽ đến. Vậy nên cứ sống hồn nhiên, hết lòng, hết sức với cuộc đời này. Còn nếu ta đã cố gắng hết mức rồi mà vẫn gặp nhiều biến cố thì tôi lại nghĩ tiếp đến thuyết nhân quả của nhà Phật. Không có gì là tự nhiên đến và đi cả, phải có duyên cớ nào đó mà hiện tại mình không thể nhìn-nhận ra được nên không thể truy nguyên nhưng hẳn là mình đã từng “gieo” nên đến lúc phải “gặt” thôi. Vậy, thay vì đau khổ thì mình tập chấp nhận biến cố, xem như mình phải trả món nợđã vay vậy. Nhờ đó, tôi thường tạo được sự cân bằng để tìm ra giải pháp để nhẹ nhàng đi qua biến cố.
* Một Quang Thảo đa năng là ai cũng nhận thấy. Nhưng một Quang Thảo đa tầng - sau cái đa tài ấy là gì? Những lát cắt trong thế giới nội tâm của anh, của cuộc đời anh sẽ được chính anh mô tả ra sao?
- Mọi người hay nói Quang Thảo đa năng vì làm nhiều vai trò: Tác giả, đạo diễn, diễn viên. Nhưng bạn có nhận thấy điều này: một người đa năng chưa chắc đã đa tài. Cái tài chỉ được công nhận bằng thành quả trong từng lĩnh vực mà người đó thể hiện. Tôi chỉ dám nhận mình đa năng chứ không dám nhận mình đa tài. Mỗi công việc tôi làm đều xuất phát từ tấm lòng, từ tim óc của một người khát khao được cống hiến, cố gắng đến tận cùng. Còn kết quả ra sao thì khán giả nhìn nhận.
Tôi thích cách bạn nhìn ra con người tôi: “đa tầng”. Đúng, Quang Thảo có nhiều tầng cảm xúc, nhiều và phức tạp lắm. Riêng hoàn cảnh của mình không đã là “cái kho cảm xúc khổng lồ” rồi đó sao. Nhưng một tác giả thì không chỉ có kinh nghiệm bản thân, hoàn cảnh riêng của mình đưa vào tác phẩm, điều đó cần nhưng chưa đủ vì nó dễ dẫn tới cái nhìn chủ quan, đôi khi phiến diện. Một nghệ sĩ biểu diễn cũng vậy, bạn phải sống nhiều cuộc đời trên sân khấu từ đơn giản đến phức tạp, đâu phải vai nào mình cũng thấy mình trong đó. Chẳng hạn vai diễn là một tên cướp, một kẻ lừa đảo thì mình làm gì có kinh nghiệm. Nên trong mỗi tác phẩm dù viết, diễn hay dàn dựng, tôi đều phải nghiên cứu thật kỹ, đọc thật nhiều và quan sát cuộc sống mỗi ngày, thu hết vào tai mắt của mình, cất giữ đó như một dữ liệu sống. Chính vì phải làm cả ba công việc ấy đôi khi tôi thấy mình giống như đa nhân cách, sống cùng lúc nhiều cuộc đời. Cũng may là mình còn có cái tôi chủ đạo, tức là chính mình, biết làm chủ cuộc chơi để dẫn dắt tất cả nhân vật trong câu chuyện theo đường dây với những tầng cảm xúc hợp lý trong cái gọi là khung kịch bản - chủ đề tư tưởng nên mọi thứ sau cùng vẫn mạch lạc, nhất quán.
Nghệ sĩ Quang Thảo trên phim trường
|
* Cuộc “ly hôn” của 2 nghệ sĩ đàn anh, cũng là người thầy của các nghệ sĩ ở Idecaf là NS Thành Lộc - Hữu Châu với sân khấu Idecaf, anh và Đình Toàn đã chọn là người ở lại. Có một sự giằng xé nào không, một chút “khó lòng” nào cho các anh, các chị khi phải chọn đi hay ở mà đi cùng nó là cách làm nghề, tuyên ngôn nghệ thuật của mỗi một sân khấu?
- Chuyện xảy ra với sân khấu kịch Idecaf vừa qua là hết sức bình thường. Có hợp thì phải có tan. Nếu không có “ly hôn” thì người ta “kết hôn” để làm gì? Quan trọng là trong hành trình “hôn nhân” đó chúng ta đã làm được những gì cho mình, cho đời. Anh Thành Lộc, anh Hữu Châu và nhiều nghệ sĩ khác nữa đã cùng anh Huỳnh Anh Tuấn tạo nên thương hiệu kịch Idecaf, đã mang đến những giá trị nghệ thuật cho kịch nghệ miền Nam trong suốt gần 30 năm qua. Và những giá trị ấy ở lại, mãi mãi, ở trong lòng công chúng.
Việc tôi và Đình Toàn thì không hẳn là ở lại, đúng hơn chúng tôi đang tiếp tục công việc quen thuộc mình đã làm mà thôi. Tôi có buồn khi không còn cơ hội được làm việc với những tài năng lớn, có chút hụt hẫng khi đội hình không còn mạnh như xưa. Nhưng rốt cuộc thì ai cũng có sự lựa chọn của mình, chúng ta không phải là người trong cuộc nên không nên phán xét. Sự thật thế nào chỉ có người trong cuộc mới biết.
* Một diễn viên Quang Thảo mực thước, chỉn chu. Một đạo diễn Quang Thảo tinh tế, nghiêm cẩn. Một tác giả Quang Thảo luôn đi tìm những giấc mơ và thức tỉnh. Anh đã phân thân và sống cho mỗi con người - công việc ấy như thế nào?
- Quang Thảo làm nhiều việc vì thấy mình có khả năng và đam mê chứ không phải đua đòi hay tham lam. Và trong từng công việc, tôi luôn cố gắng hết lòng, giữ sự hồn nhiên để không gượng ép trong sáng tạo; nỗ lực học hỏi, tìm hiểu để thấu đáo, tường tận các góc khuất của tâm hồn, tính cách nhân vật. Suy cho cùng, sự hiểu biết của mình chỉ có một, sự hiểu biết của khán giả thì vô cùng. Cái biết của mình là cái khán giả đã biết rồi. Họ chỉ nhờ mình trình bày có lớp lang để họ thưởng thức thôi. Chính vì vậy tôi luôn cẩn trọng trong từng tác phẩm, luôn cân nhắc cái hiểu biết của mình để khán giả chấp nhận vậy thôi.
* Nên tôi không hình dung anh đã từng là một doanh nhân, một người làm kinh tế rất giỏi đến mức, nhà hàng chay mở ra, khách phải ngồi chờ hàng dài để đến phiên mình?
- Quang Thảo từng mở nhà hàng chay, thời điểm đó nó được bình chọn là một trong những nhà hàng chay ngon và đông khách nhất. Đông khách đến nổi tôi phải… đóng cửa. Thật vô lý phải không? Nhưng tôi xin giãi bày thế này: trước khi bắt tay kinh doanh, tôi nghĩ để nuôi sống nghề diễn, mình phải kinh doanh để có nguồn thu nhập ổn định, đảm bảo cho cuộc sống tương lai. Nhưng khi mở nhà hàng, khách đông, tiền nhiều thì tôi nhận ra mình không còn là mình nữa. Tôi phải được viết, phải diễn xuất, phải dàn dựng thì mới chính là tôi, tôi của hạnh phúc, tôi sống. Vậy là tôi sang nhượng lại, quay về đúng với con người nghệ sĩ của mình.
* Anh đã từng thực hiện 1 kênh Youtube về Người tốt mỗi ngày, anh đang là đại sứ hàng Việt Nam chất lượng cao với nhiều hoạt động vừa gia tăng giá trị cho hàng hóa Việt vừa là cánh tay nối dài để anh và các cộng sự đến với người có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em nghèo, mồ côi… Tôi thích cách anh an nhiên đi và làm những công việc thiện nguyện như thế giữa đời thường.
- Quang Thảo luôn sẵn sàng tham gia bất cứ chương trình thiện nguyện nào khi có cơ hội. Cũng như sẵn sàng chia sẻ với cộng đồng về những điều tốt đẹp, những con người thiện lương mà mình đã biết, đã gặp trong hành trình sống của mình. Làm trước tiên là vì chính bản thân mình. Tôi nghĩ nếu mình còn biết xót xa trước những mảnh đời bất hạnh, biết sẻ chia những nỗi bất hạnh để lòng mình nhẹ nhàng hơn thì tại sao mình lại không làm? Mình làm cái điều mà đem lại cho mình niềm vui, sự thanh thản là mình làm cho mình rồi. Còn ai đó được thụ hưởng sự chia sẻ của mình là do phước phần của họ chứ không hẳn do mình quyết định. Tôi nghĩ chuyện làm từ thiện đơn giản là niềm vui cuộc sống mà ai cũng có thể làm và có thể hưởng.
Nghệ sĩ Quang Thảo hướng dẫn các diễn viên trên sân khấu kịch.
|
* Tôi đã đọc trên báo về một lần anh hiếm hoi chia sẻ một quãng đời thơ ấu đầy tổn thương, mất mát. Anh đã hàn gắn và tự chữa lành cho mình như thế nào?
- Quang Thảo từng chia sẻ với báo chí về cuộc đời bất hạnh của mình trong quá khứ. Nhưng tôi kể ra không phải để khơi gợi một niềm đau mà để cảm ơn giá trị của niềm vui hiện tại, để tự nhắc mình luôn nhớ mình xuất thân từ đâu, để nhớ ơn những người có mặt kịp lúc với mình, đưa tay ra với mình vào những thời điểm khó khăn nhất. Có dịp trao quà cho các em nhỏ mồ côi, trẻ khó khăn tôi vẫn hay nói với các em rằng, tuổi thơ tôi cũng chẳng khác gì các em cả. Quan trọng là chúng ta đừng oán trách số phận mà hãy vượt lên nó. Rồi các em cũng sẽ như tôi, thấy được điều kỳ diệu của cuộc sống này!
Xem những phiên toà mà bị cáo có tuổi đời rất trẻ, phạm tội khi cha mẹ ly hôn không ai dạy dỗ, thất học, bị bỏ rơi, tôi xót xa lắm! Để nhận ra được làm người tử tế, người có ích cho xã hội trong khi tuổi thơ đầy bất hạnh là cả một hành trình khủng khiếp. Ngoài nỗ lực bản thân cần có sự may mắn là gặp được người tử tế soi đường cho mình đi. Tôi đã gặp nhiều may mắn như thế, được dẫn dắt và bước đi cho đến hôm nay…
*Một lời chúc cho mọi người và cho chính mình năm Giáp Thìn, sẽ là gì?
- Năm mới Quang Thảo không cầu gì hơn ngoài sức khoẻ cho chính mình và tất cả mọi người. Nguyện cầu cho chúng ta luôn tìm được sự cân bằng trong cuộc sống, tìm thấy sự an nhiên trong tâm hồn và như thế, chúng ta hạnh phúc theo đúng nghĩa của 2 từ này.
Bảo An (thực hiện)
FILI
|