|
Khi “Sói già Phố Wall” bị săn lùng
“Nếu bạn cảm thấy phiền phức, thì bạn không nên bước vào lĩnh vực này”, huyền thoại đầu tư Carl Icahn nói.
Carl Icahn không quan tâm mọi người nghĩ gì. Ông nói bản thân không quan tâm tới việc một số người có ảnh hưởng đang nói xấu mình.
Chuyện “sói già đơn độc” của Phố Wall như Carl Icahn trở thành kẻ bị săn lùng nghe có vẻ lạ kỳ vì trước đây ông toàn vào thế “kẻ đi săn”. Giờ thì ai đó đang đối xử với ông giống như cách ông đã làm với rất nhiều người bấy lâu nay: Công khai cáo buộc ông quản lý công ty của mình một cách kém cỏi và khiến các cổ đông thất vọng.
Icahn, một trong những hình mẫu ngoài đời thực của nhân vật Gordon Gekko trong bộ phim Wall Street năm 1987, nói: “Đây là một cuộc chơi đầy khó khăn”. Song đó lại là cuộc chơi mà ông Icahn dường như vẫn thích thú ở độ tuổi 87.
Tất nhiên, Icahn thừa nhận một điều: Ông không lường trước được điều này sẽ xảy ra.
Bên bán khống nổi tiếng Hindenburg Research, công ty do Nate Anderson (38 tuổi) điều hành, nhắm tới Icahn Enterprises. Ông Icahn bị cáo buộc đã có những sai lầm, nếu không muốn nói là hành động hoàn toàn phi pháp. Tệ hơn, ông bị cho là nguyên nhân khiến công ty có hiệu suất tồi tệ, điều mà đối với ông Icahn là tội lỗi lớn.
 Bên bán khống Hindenburg Research, công ty do Nate Anderson 38 tuổi, điều hành
Gần 3 tuần đã trôi qua kể từ khi Susan Gordon, trợ lý điều hành của Icahn từ những năm 1990, gọi điện báo tin cho ông. Hindenburg đã vẽ ra kịch bản rằng cổ phiếu của Icahn Enterprises đang được định giá quá cao so với cổ phần cơ bản của công ty và rằng cổ tức cao của công ty, một sức hút lớn đối với nhà đầu tư, không bền vững.
Báo cáo của Anderson sau đó đã khiến giá trị tài sản ròng của ông Icahn giảm tới 15 tỷ USD cho đến nay. Tuy nhiên, “sói già Phố Wall” hầu như đã phớt lờ những câu hỏi phiền phức liên quan tới vấn đề đó. Công ty của ông từng tuyên bố báo cáo của Hindenburg là để “tư lợi”.
Ông Icahn không muốn nói về vấn đề này, ít nhất là nói một cách công khai. Trong một cuộc phỏng vấn dài 90 phút với Bloomberg News vào ngày 21/05, ông từ chối đề cập trực tiếp đến Hindenburg và báo cáo của họ. “Vâng, việc đó thật phiền phức”, ông nói.
Song Icahn khẳng định rằng ông có những suy tính khác trong đầu. Trong số đó là một mục tiêu mới: Công ty giải mã gen Illumina Inc. “Bạn đang nhắm một số người rất quyền lực, nhưng lại để bản thân rối trí. Nếu để những vấn đề như vậy làm phiền mình, bạn không nên tham gia vào ngành này”, ông nói.
Icahn thừa nhận đã mắc ít nhất một sai lầm lớn: Ông đã mất 9 tỷ USD trong những năm gần đây khi đặt cược rằng thị trường tài chính sẽ sụp đổ và rõ ràng, điều đó đã không xảy ra.
Icahn nói rằng mình đã gặp rắc rối khi cố gắng tính toán thời điểm tham gia thị trường. Ông đã rút ra kinh nghiệm cho bản thân và quay lại chấn chỉnh các công ty mà ông đang đầu tư vào.
Những ngày này, ông Icahn chủ yếu sống tại dinh thự của mình trên hòn đảo Indian Creek, phía đông bắc trung tâm thành phố Miami. Người dân địa phương gọi hòn đảo là Billionaire Bunker (hầm trú ẩn của tỷ phú). Jared Kushner và Ivanka Trump, hay nhà quản lý quỹ phòng hộ Eddie Lampert đều là hàng xóm của ông.
Icahn cho biết vẫn chơi quần vợt, vẫn pha chế cocktail, vẫn giải trí bằng vài bộ phim. Đôi lúc cảm thấy có chút tiếc nuối khi kể về những “chiến công” trước của mình. Đôi lúc, ông lại háo hức mong chờ những “trận chiến” mới phía trước.
Những tính toán của Icahn tại TWA, RJR Nabisco, Marvel, Texaco, Blockbuster và một danh sách dài khác từng được xem là huyền thoại. Có thời điểm, ông bị gắn mác “kẻ đột kích” doanh nghiệp. Còn ngày nay, ông và cộng sự thích thuật ngữ nghe có vẻ nhẹ nhàng hơn: Activist investor – những nhà đầu tư mua một lượng lớn cổ phần để đề cử người vào HĐQT và tác động tới ban lãnh đạo.
Chỉ mới năm ngoái, một bộ phim tài liệu của HBO, Icahn: The Restless Billionaire, đã ra mắt nhằm tôn vinh cuộc đời và thời đại của một nhân vật mà ở thời kỳ đỉnh cao ông là nhân vật đáng sợ nhất trong số các CEO của giới doanh nghiệp Mỹ.
Những người biết rõ Icahn nói rằng tình hình hiện nay trái ngược hoàn toàn với thời kỳ đó, và họ cảm thấy thật bức bối.
Mark Stevens, người viết tiểu sử cho ông Icahn và là người sáng lập công ty tư vấn MSCO, cho biết: “Ông ấy chưa bao giờ bị sỉ nhục như thế này”.
Còn đối với những người đối đầu với ông Icahn, bản báo cáo của Hindenburg giống như là một quả bom được mong chờ từ lâu.
Tỷ phú quỹ phòng hộ Bill Ackman đã viết trên Twitter sau khi Hindenburg công bố báo cáo rằng: “Bản báo cáo ngắn này đã củng cố quan niệm về vòng tròn sinh tử”. Tỷ phú Ackman, 57 tuổi, từng cạnh tranh với ông Icahn vào một thập kỷ trước trong thương vụ với Herbalife Ltd. và cuối cùng bị mất tài sản.
Hindenburg được cho là đã giành chiến thắng trong vụ việc lần này, khi khiến giá cổ phiếu của Icahn Enterprises giảm 45% từ đầu tháng 5/2023 và xuống thấp nhất 14 năm.
Rõ ràng, đây là một thập kỷ mất mát đối với cổ phiếu của Icahn Enterprises. Giá đã giảm hơn 60% trong 10 năm qua, trong khi S&P 500 tăng khoảng 153%. Cổ tức của công ty đã mang lại cho các cổ đông tổng lợi nhuận khoảng 6%, song với S&P, con số là khoảng 206%.
Icahn Enterprises sở hữu cổ phần trong nhiều doanh nghiệp thuộc các ngành từ năng lượng, thực phẩm đến bất động sản, cũng như “vũ khí” không quá bí mật của ông Icahn: Quỹ đầu tư tư nhân mà ông sử dụng để tiến hành các kế hoạch của mình.
Khoản đầu tư đổ vào các doanh nghiệp nhằm để ông Icahn có thể kích thích sự thay đổi, cho dù đó là hệ thống quản lý mới, suy nghĩ lại về chiến lược hay cắt giảm việc làm, bất cứ điều gì cần thiết để đẩy giá cổ phiếu lên và kiếm tiền về cho ông. Nhưng đó cũng là nơi ông thực hiện những vụ cá cược ngắn khiến ông mất hàng tỷ đô la.
Icahn, công ty của ông và con trai Brett là những nhà đầu tư duy nhất vào quỹ này.
Rắc rối là, những khoản đầu tư đó đã hoạt động kém hiệu quả trong nhiều năm. Theo tính toán của Bloomberg, một đô la đầu tư vào chúng cách đây một thập kỷ hiện có giá trị chưa tới 50 xu Mỹ.
Nguồn vốn cạn kiệt đồng nghĩa là ông Icahn đang mất đi sức mạnh cần thiết để thị oai với các CEO. Vì vậy, ông đã tăng gấp đôi số tiền đổ vào quỹ đầu tư này kể từ đầu năm 2013, đạt 3.6 tỷ USD.
Icahn Enterprises vào tháng 2 tiết lộ rằng ông Icahn đã mang số cổ phiếu trị giá khoảng 9.8 tỷ USD làm tài sản thế chấp cho các khoản vay ký quỹ. Những cổ phiếu đó hiện trị giá 5.6 tỷ USD.
Sau đó, ông đã tăng số lượng cổ phiếu thế chấp của mình lên 21 triệu. Nếu giá cổ phiếu tiếp tục giảm, ông Icahn có thể phải trả các khoản vay hoặc có nguy cơ bị thanh lý cổ phiếu của mình. Việc bị gọi ký quỹ (margin call) sẽ gây thêm áp lực lên cổ phiếu của Icahn Enterprises.
Trong các hồ sơ pháp lý trước đây, Icahn Enterprises cho biết ông có rất nhiều tài sản khác mà ông có thể sử dụng để trả các khoản vay của mình và tránh bị gọi ký quỹ. Tuy nhiên, trong hồ sơ công bố hồi tháng 5/2023, thông tin đó đã không còn.
Một câu hỏi đặt ra là tại sao ông Icahn lại thế chấp cổ phiếu và vay mượn nhiều như vậy ngay từ đầu. Trước khi Hindenburg xuất hiện, ông sở hữu khối tài sản khoảng 25 tỷ USD, theo Bloomberg Billionaires Index. Chốt phiên 23/05, con số này giảm xuống còn chưa tới 10 tỷ USD. Hindenburg đã suy đoán các khoản vay trên được ông dùng để đầu tư vào các quỹ tư nhân.
Hindenburg không phải là vấn đề duy nhất của ông Icahn. Icahn Enterprises tiết lộ vào ngày 10/05 rằng các công tố viên liên bang ở quận Nam New York đang xem xét cáo buộc của Hindenburg.
Ông Icahn sở hữu khoảng 84% cổ phần của Icahn Enterprises. Với lượng cổ phiếu lưu thông ít ỏi trên thị trường, việc bán khống cổ phiếu của Công ty này trở nên khó khăn và tốn kém. Theo S3 Partners, một công ty dữ liệu tài chính chuyên theo dõi các đợt bán khống, chỉ còn khoảng 100,000 cổ phiếu có sẵn để vay.
Hiện tại, ông Icahn đang lên kế hoạch bảo vệ mình. Icahn Enterprises cho biết họ sẽ mua lại tới 500 triệu USD cổ phiếu của mình trên thị trường mở. Nhưng có thể đã quá muộn để đè bẹp Hindenburg. Những người bán khống cổ phiếu của Icahn Enterprises có xu hướng chốt hầu hết vị thế một cách nhanh chóng sau khi chiến dịch thành công.
Có thời điểm, ông Icahn, với giọng nói khàn khàn, nhìn vào máy quay và nói: “Tôi không thích khơi mào chiến tranh, nhưng nếu ai đó muốn khơi mào chiến tranh với tôi, thì phần nào đó lại khiến tôi thích thú, bởi vì tôi thực sự muốn xem mọi thứ sẽ đi tới đâu”.
Kim Dung (Theo Bloomberg)
Thiết kế: Thu Minh
FILI
|
