|
8-3 và những ngày còn lại cho phụ nữ!
Tối 7-3, dạo một vòng quanh các shop hoa trên đường Hai Bà Trưng, giao dịch tấp nập hơn mọi ngày. Sáng 8-3, những cung đường đại học như Nguyễn Văn Cừ (Q.5), làng đại học ở Thủ Đức, các điểm bán hoa sôi động như mọi năm. Tài xế grab không quen biết hồ hởi khoe, hôm nay chạy nửa buổi, chiều về tắt app để đưa vợ và con gái đi ăn mừng 8-3. Lướt qua mẫu tin nóng trong ngày phụ nữ: Một đại gia ở Cần Thơ đã bỏ ra gần 7 tỷ đồng để đặt bó hoa gắn 100 miếng vàng SJC tặng vợ nhân ngày 8-3…
Chẳng ai (dám) quên, nhất là quý ông, liền anh ngày 8-3 là ngày của hoa, quà tặng và đặc quyền phụ nữ. Qua một năm trời tan tác vì đại dịch, lễ lạt lại càng trở nên quý hiếm lẫn… đắt đỏ. Các nhà dịch vụ càng nhanh nhạy tận dụng thời điểm để tiếp thị khách hàng, xem như không chỉ là một ngày lễ mà còn là cơ hội để chúc mừng nhau, tặng quà cho nhau khi vẫn còn sống, gặp mặt, yêu thương sau mùa dịch bệnh.
Nhưng, tôi lại nghĩ về người vợ sau khi nhận bó hoa đắt đỏ 7 tỷ bạc kia, khoảnh khắc bất ngờ và chắc là hạnh phúc ấy qua đi, sẽ là gì ngoài việc gỡ 100 miếng vàng mang cất với những ngày còn lại? Tất nhiên, món quà đã cho thấy “trình chơi” của chủ nhân nhưng rõ ràng, thực tế đời sống, phụ nữ không chỉ có một ngày 8-3 và 364 ngày còn lại, họ không hề trông đợi quà hay hoa, cái chính vẫn là một đời sống cân bằng và công bằng trong/cho chính họ. Mà để có được, lại không chỉ đến từ một hay vài người đàn ông trong đời họ; nó là sự dịch chuyển của cả guồng máy xã hội, được cải tổ và đảm bảo, kiểm soát bằng định chế pháp luật, bằng nguyên tắc phân phối, sở hữu cũng như đào thoát khỏi một số “luân lý” truyền thống vẫn đang trì níu cả hai giới.
Bé gái V.A 8 tuổi bị mẹ kế và bố tiếp tay bạo hành đến chết đã khiến dư luận rúng động, phẫn nộ lại phản ánh một “khuôn mặt” khác của đời sống hôn nhân, sau hôn nhân, không chỉ của người lớn trong cuộc lẫn ngoài cuộc, của những đứa trẻ vô tội. Tổ chức đại diện cho tiếng nói của phụ nữ - Hội Liên hiệp phụ nữ TP HCM có hẳn một chương trình hành động “Năm an toàn cho phụ nữ và trẻ em gái”. Nhưng trong trường hợp này, cánh cửa nhà đã đóng chặt để tiếng kêu cứu của bé V.A không thể lọt ra ngoài; hoặc nếu có nghe thì hàng xóm cũng im lặng, quay đi. Hay quyền và nghĩa vụ chăm sóc, thăm nom, bảo hộ, giám sát của mẹ ruột và cha ruột đối với bé gái V.A hoàn toàn bị tước đoạt, bỏ rơi, thậm chí người cha còn biến thành kẻ tòng phạm. Bé gái V.A hẳn không mong quà hay hoa trong ngày 8-3, bé chỉ cầu được sống bình yên, không đòn roi, mắng nhiếc qua mỗi ngày. Nhưng bất lực và thất bại.
Báo cáo Giới và thị trường lao động ở Việt Nam năm 2020-2021 của Tổ chức lao động quốc tế (ILO) chỉ số nhiều con số chênh lệch thấp đến cao về giới, trong lĩnh vực lao động việc làm qua hai năm đại dịch. Điều đáng nói là, do tác động của dịch bệnh và quy định giãn cách, phong tỏa, phụ nữ bị giảm giờ làm nhiều hơn nam giới (do các ngành nghề dịch vụ tạm đóng cửa) nhưng khi mở cửa trở lại, số giờ làm của họ lập tức tăng vượt nam, nghĩa là họ phải làm nhiều hơn, song tỷ lệ làm việc nhà thì phụ nữ luôn gánh vác gấp đôi nam giới (phụ nữ dành trung bình 20.2 giờ/tuần làm việc nhà, trong khi nam giới là 10.7 giờ). Cũng như, lao động nữ chiếm tỷ lệ 63.3% trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài nhưng tỷ trọng nữ lãnh đạo chỉ chiếm 1/3 (34.1%), khu vực kinh tế tư nhân trong nước có tỷ trọng trung bình nữ lãnh đạo thấp nhất.
Điều đó cho thấy khoảng cách bình đẳng giới vẫn đáng kể, nhất là khi nữ giới không được đặt vào các vị trí tương xứng với năng lực, phẩm chất, trách nhiệm của họ thì những tiếng nói, hành động đấu tranh chính đáng, hợp pháp, hợp lý dành cho chính họ đã mất dần đi các cơ hội.
Cho nên, nhìn ngược về 113 năm trước với điểm son 8-3 - ngày biểu thị tinh thần đoàn kết phụ nữ các nước (chủ yếu là hệ thống XHCN nhưng lại khởi đầu từ nữ công nhân ngành dệt may ở Chicago, Hoa Kỳ) để tự giải phóng, đấu tranh giành các quyền bình đẳng về kinh tế, chính trị và xã hội, để nhận thấy, hơn trăm năm sau, việc làm, sự thừa nhận vị thế xã hội bằng định chế hay các “hành lang” tôn trọng, bảo vệ người phụ nữ vẫn là bài toán chưa có đáp số sau cùng.
Hẳn nhiên, chức trách và… lỗi ấy không chỉ thuộc về quý ông, nó có cả phần còn lại của chính phụ nữ!
Quốc Học
FILI
|
