Giai đoạn cuối năm 2021 lẽ ra sẽ là thời điểm các nước Đông Nam Á bắt đầu mở cửa đón du khách quốc tế trở lại sau gần hai năm. Nhưng sự xuất hiện biến chủng Omicron đã dội cho ngành du lịch tại khu vực này một gáo nước lạnh, theo Economist.

Sau khi có chứng cứ cho thấy Omicron gây bệnh nhẹ hơn Delta, vào tháng 2, các đường biên giới bắt đầu mở cửa lại một lần nữa với mức độ mở khác nhau.

Đây chắc chắn là tín hiệu tốt đẹp đối với Đông Nam Á vì nền kinh tế khu vực này phụ thuộc vào du lịch nhiều hơn bất cứ vùng nào trên thế giới, trừ vùng biển Caribbean, theo Hội đồng Lữ hành và Du lịch Thế giới - một diễn đàn cho khu vực tư nhân trong ngành du lịch.

Mở cửa để bắt kịp láng giềng

Sau gần 2 năm đóng cửa biên giới, Philippines từ ngày 10/2 bắt đầu mở cửa đón du khách quốc tế đã tiêm chủng mà không cần cách ly, theo quan chức Philippines.

“Chúng tôi thấy đây là bước tiến đáng hoan nghênh”, Bộ trưởng Du lịch Berna Romulo-Puyat nói trong một thông báo ngày 28/1 trên website chính thức. “Chúng tôi tự tin rằng ta sẽ có thể bắt kịp các nước ASEAN, vốn đã có động thái tương tự để đón khách quốc tế”.

Trước đó, nước này từng lên kế hoạch đón khách du lịch trở lại từ ngày 1/12/2021 nhưng phải trì hoãn vì Omicron.

Nỗi đau của ngành du lịch Philippines càng bị khoét sâu khi cơn bão lớn quét qua trong tháng 12/2021, hủy hoại nhiều khu nghỉ dưỡng, nhà hàng và quán bar ở địa điểm du lịch nổi tiếng.

Khung cảnh tan hoang của thị trấn Del Carmen, đảo Siargao sau cơn bão Rai vào ngày 21/12/2021. Siargao là hòn đảo du lịch nổi tiếng dành cho người đam mê lướt sóng. Ảnh: AFP.

Thông báo ngày 28/1 cho phép người dân từ 157 quốc gia, vùng lãnh thổ được miễn thị thực khi có chuyến thăm ngắn ngày tới Philippines. Từ trước đại dịch, người dân từ những nơi này cũng đã được miễn thị thực.

Du khách đã tiêm đầy đủ từ danh sách trên sẽ phải xét nghiệm PCR âm tính Covid-19 trước khi bay tới Philippines và sẽ không phải cách ly, theo AFP.

Danh sách 157 khu vực nói trên vắng bóng Trung Quốc, thị trường du khách tăng trưởng nhanh nhất của Philippines, cũng như không có Đài Loan và Ấn Độ.

Nhưng danh sách này vẫn bao gồm 10 thị trường hàng đầu của Manila như Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Australia, Canada và Anh.

Thứ trưởng Bộ Y tế Rosario Vergeire cho biết không có lý do gì để cấm du khách nước ngoài khi tỷ lệ lây nhiễm Covid-19 tại Philippines đang cao như hiện tại, “thậm chí còn cao hơn” một số nước khác. “Căn cứ vào đó, chúng tôi đề xuất nới lỏng quy định”, bà nói.

Thái Lan táo bạo hơn cả

Sau 5 tuần tạm hoãn vì Omicron, chương trình nhập cảnh không cách ly của Thái Lan đã tái khởi động từ ngày 1/2.

Theo Nikkei, động thái này cho thấy chính phủ Thái Lan đang tuyệt vọng muốn khôi phục nền kinh tế phụ thuộc lớn vào du lịch. Trước Covid-19, 20% tổng sản phẩm quốc nội Thái Lan tới từ du lịch và các hoạt động kinh doanh liên quan.

Cụ thể, theo chương trình “Xét nghiệm và Đi”, du khách đã tiêm đầy đủ cần đăng ký trực tuyến trước khi đi và mua trước bảo hiểm sức khỏe với mức chi trả ít nhất 50.000 USD.

Những du khách đầu tiên trong chương trình Hộp cát Phuket của Thái Lan vào tháng 7/2021. Ảnh: Reuters.

Sau khi hạ cánh xuống Thái Lan, du khách phải ở đêm đầu tiên trong khách sạn được phê duyệt để chờ kết quả xét nghiệm PCR. Sau đó, họ được phép đi lại tự do trong Thái Lan.

Vào ngày thứ 5 sau khi nhập cảnh, du khách cần quay lại một trong những khách sạn được phê duyệt (có thể là khách sạn khác nơi ở đêm đầu tiên) để xét nghiệm lần hai. Họ cần đặt trước hai đêm này trước khi đăng ký chuyến đi.

Tuy nhiên, chương trình “Xét nghiệm và Đi” của Thái Lan còn “cồng kềnh”, Bill Heinecke, nhà sáng lập và Chủ tịch Minor International Plc - một trong những tập đoàn du lịch lớn nhất châu Á, nhận xét với Bloomberg.

Ông Heinecke cho rằng Thái Lan nên tham khảo chính sách tái mở cửa tự do hơn của châu Âu hay các điểm nóng du lịch như Maldives. “Nếu đã tiêm và xét nghiệm, bạn cần được di chuyển mà không cần nhiều giấy tờ như thế”, ông nói.

Một phát ngôn viên chính phủ Thái Lan bảo vệ cách tiếp cận hiện nay vì các quy định này là để tăng cường niềm tin với cả người dân địa phương và người nước ngoài, sau đợt bùng dịch Omicron gần đây.

Các bước đi chập chững

Bất chấp làn sóng Omicron đang quét qua Indonesia, chính phủ ở đây vẫn bám theo kế hoạch tái mở cửa hòn đảo nghỉ dưỡng Bali cho du khách nước ngoài đã tiêm chủng từ ngày 1/2.

Động thái tại Bali - nơi đã có tỷ lệ tiêm chủng trên 100%, bao gồm người nước ngoài tạm trú - được cho là sẽ thúc đẩy nền kinh tế và là hình mẫu cho cả nước về việc sống chung với dịch.

Bên cạnh chứng nhận tiêm chủng và giấy xét nghiệm âm tính, người nước ngoài muốn tới Bali sẽ cần đặt trước phòng tại một trong những khách sạn được chính quyền phê duyệt, cũng như mua bảo hiểm y tế sẽ chi trả ít nhất 25.000 USD. Họ được xét nghiệm PCR tại thời điểm đến.

Trong 5 ngày tiếp theo, du khách có thể rời phòng khách sạn để giao lưu với các nhóm mà họ đến cùng hoặc tham gia vào các hoạt động trong khu vực "bong bóng" riêng. Sau 5 ngày, họ sẽ được đi lại tự do trên đảo.

Một bãi biển tại Bali, Indonesia vào tháng 10/2021. Ảnh: Shutterstock.

“Kỳ nghỉ khởi động này khác với cách ly”, bà Nia Niscay, quan chức tại Bali của Bộ Du lịch Indonesia, nói, theo Australia Financial Review.

Tuy nhiên, các công ty du lịch trên Bali lo lắng chương trình “kỳ nghỉ khởi động” này sẽ khó thu hút du khách nước ngoài vì có các lựa chọn khác như Thái Lan. Số khách sạn được phê duyệt tham gia “kỳ nghỉ khởi động” tại Bali cũng còn hạn chế.

Trong khi đó, Malaysia cũng đang muốn mở cửa trở lại sau khi đóng biên giới từ tháng 3/2020.

Tại buổi họp báo hôm 8/2, Hội đồng Hồi phục Quốc gia Malaysia (NRC) khuyến nghị nước này mở cửa toàn bộ biên giới mà không cần cách ly bắt buộc từ tháng 3 để hỗ trợ quá trình hồi phục kinh tế.

NRC đưa ra đề xuất trên khi biên giới Malaysia lúc này chỉ mở cửa cho người nước ngoài theo trường hợp cụ thể, như khẩn cấp, công việc chính thức và các vấn đề liên quan, theo Channel NewsAsia. Một ngoại lệ là hành lang đi lại không cách ly giữa Singapore và Malaysia.

Thời gian cách ly bắt buộc với người nhập cảnh hiện là 7 ngày đối với người đã tiêm chủng đầy đủ, 10 ngày đối với người chưa tiêm đủ liều hoặc không tiêm. Người tiêm mũi 3 chỉ cách ly 5 ngày.

Dù vậy, phát biểu của NRC chỉ nằm ở mức khuyến cáo. Quyết định cuối cùng vẫn thuộc về chính phủ Malaysia.