|
Nếu các công ty Mỹ rời đi, các công ty Trung Quốc sẽ ra sao?
Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc lại vừa tăng cao, các công ty Mỹ đang đối mặt với tình trạng phức tạp ngày càng gia tăng ở Trung Quốc, trong khi các công ty Trung Quốc lại đang loay hoay tìm cách để thích nghi – tất cả việc đó cho thấy các cơ hội mới đang đến với các công ty Trung Quốc, theo các chuyên gia phân tích.
Vào ngày thứ Sáu (23/08), Trung Quốc thông báo kế hoạch áp thuế quan bổ sung lên lô hàng trị giá 75 tỷ USD của Mỹ vào hai đợt là ngày 01/09/2019 và ngày 15/12/2019. Đáp trả lại hành động của Trung Quốc, Tổng thống Mỹ Donald Trump đăng một bài tweet vào cuối ngày hôm đó, thông báo chính quyền của ông cũng sẽ tăng thuế quan áp lên tổng số hàng trị giá 550 tỷ USD của Trung Quốc.
Những thông báo áp thuế quan mới nhất diễn ra trong vài ngày qua có thể được hiểu là cho đến cuối năm 2019, tất cả hàng hóa mà Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ đều sẽ bị đánh thuế.
Mặc dù việc đó làm tăng thêm gánh nặng đối với các công ty Trung Quốc, vốn đang phải đối mặt với áp lực từ nền kinh tế giảm tốc trong nước, nhưng dữ liệu và các phân tích khác lại cho thấy các công ty ở đại lục đang tìm cách để duy trì khả năng phục hồi – thậm chí trong một vài trường hợp, việc làm đó có nghĩa là họ đã chấp nhận trả chi phí thuế quan.
“Tôi chắc chắn chiến tranh thương mại Mỹ-Trung sẽ là vấn đề dài hạn”, Wei Jianguo, cựu Thứ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc, cho biết. Ông trả lời CNBC vào ngày Chủ Nhật (25/08) rằng mặc dù phía Trung Quốc vẫn đang chờ đợi một thỏa thuận thương mại công bằng và bình đẳng nhưng nước này cũng đã chuẩn bị để đối phó với bất cứ tác động tiêu cực nào đến từ căng thẳng thương mại.
“Chúng tôi không sợ hãi”, ông Wei, hiện đang giữ chức Phó Chủ tịch kiêm Phó Giám đốc điều hành tại viện nghiên cứu Trung tâm Trao đổi Kinh tế Quốc tế Trung Quốc tại Bắc Kinh, cho biết trong một cuộc phỏng vấn bằng điện thoại với CNBC.
Ông Wei còn liệt kê ra 4 cách mà Trung Quốc đang dùng để cải thiện cho các công ty nội địa. Đó là:
1. Tăng cường hỗ trợ từ Chính phủ
2. Mở kênh nối đến các thị trường quốc tế thông qua các chương trình như khu vực thương mại tự do và Sáng kiến Một vành đai Một con đường – dự án cơ sở hạ tầng lớn do Bắc Kinh chỉ đạo;
3. Phát triển môi trường hoạt động có chất lượng cao hơn cho các công ty nước ngoài và công ty quốc doanh; và
4. Thực hiện các chính sách như cắt giảm thuế và chi phí.
Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã bị cuốn vào xung đột thương mại ngày một leo thang trong hơn 1 năm nay. Mặc dù ban đầu, những tranh chấp chỉ xoay quanh vấn đề thâm hụt thương mại lớn của hàng hóa Mỹ đối với Trung Quốc nhưng sau đó, các cuộc thảo luận được mở rộng thành những lời than phiền về các công ty nước ngoài bị đối xử không công bằng khi tiếp cận thị trường khổng lồ ở Trung Quốc và việc chuyển giao công nghệ bắt buộc.
Các công ty Trung Quốc bị ảnh hưởng như thế nào?
Các mức thuế quan trả đũa mới nhất đánh dấu sự đảo ngược của thỏa thuận đình chiến mà ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đồng ý tại buổi họp mặt diễn ra vào cuối tháng 06/2019, thỏa thuận đó có đề cập đến việc cả hai bên đều đồng ý không áp thuế quan lên hàng hóa của nhau.
“Việc phá vỡ thỏa thuận và hành động hạn chế mà Mỹ đã thực hiện, như tạm ngưng lệnh trừng phạt đối với Huawei, đều thể hiện rằng ông Tập gần như đã từ bỏ nỗ lực cầu cạnh ông Trump”, Michael Hirson, Trưởng phòng thực hành, Trung Quốc và Đông Bắc Á tại công ty tư vấn Eurasia Group, cho biết trong một ghi chú được công bố vào ngày thứ Bảy (24/08) theo giờ Bắc Kinh.
“Các nhà lãnh đạo Trung Quốc có khả năng vẫn chưa đưa ra được quyết định dứt khoát để loại trừ khả năng có thỏa thuận thương mại với ông Trump cho đến sau khi cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ diễn ra vào năm 2020”, ông Hirson nói. “Tuy nhiên, họ ngày càng nghi ngờ về khả năng trở thành một đối tác đàm phán của ông Trump và họ không còn sẵn lòng đưa ra sự nhượng bộ đáng kể nào để xoa dịu ông ta nữa”.
Vào ngày thứ Sáu (23/08), chứng khoán Mỹ lao dốc, trong đó chỉ số Dow Jones giảm hơn 600 điểm.
Nếu các nhà đầu tư quan tâm đến những tác động mà căng thẳng thương mại leo thang đang gây ra cho các tập đoàn Mỹ, thì các công ty Trung Quốc có thể đang bắt đầu tìm kiến nhiều cơ hội kinh doanh hơn.
“Trong thời gian ngắn, việc Mỹ tăng thuế quan sẽ gây ra ảnh hưởng tiêu cực đối với khả năng sinh lời của các công ty Trung Quốc”, Wang Zhe, Chuyên gia kinh tế cấp cao tại Caixin Insight, cho biết vào ngày thứ Hai (19/08) trong một bài luận với CNBC.
“Về lâu dài, nếu căng thẳng thương mại Mỹ-Trung tiếp diễn sẽ gây ảnh hưởng đến cấu trúc của chuỗi ngành công nghiệp toàn cầu”, ông Wang cho biết thêm. “Tất nhiên, việc này cũng sẽ buộc các công ty trong nước (của Trung Quốc) phải thay đổi phương pháp sản xuất, thúc đẩy việc nâng cấp và chuyển đổi trong hoạt động của họ”.
Các nhà phân tích nhấn mạnh hậu quả khác mà chiến tranh thương mại có thể gây ra là các công ty Trung Quốc chiếm được nhiều thị phần hơn do những công ty Mỹ “nhả ra”. Thật vậy, dữ liệu và báo cáo từ các công ty Trung Quốc đang dịch chuyển việc mua bán hàng nông sản, không còn tập trung vào Mỹ mà dần chuyển sang các quốc gia khác, đặc biệt là các nước Mỹ La-tinh.
“Đối với những công ty là nhà nhập khẩu, họ đang chấp nhận một vài chi phí thuế quan hoặc cố gắng né tránh nó, nhưng họ đang mất dần việc kinh doanh vào tay đối thủ đến từ các quốc gia khác – đây là việc vốn đã và đang diễn ra”, Jake Parker, Phó Chủ tịch hoạt động tại Trung Quốc của Hiệp hội Doanh nghiệp Mỹ-Trung. “Khả năng vượt qua những chi phí đó phụ thuộc và biên lợi nhuận, tính sẵn có của các nguồn thay thế và các điều khoản trong hợp đồng của nhà cung cấp”.
Ông Trump kêu gọi các công ty Mỹ rút khỏi Trung Quốc
Vào ngày thứ Sáu (23/08), ông Trump cho biết trong một tweet rằng các công ty Mỹ “được yêu cầu phải lập tức bắt đầu tìm kiếm biện pháp thay thế cho Trung Quốc, bao gồm việc mang công ty của các bạn về NHÀ và sản xuất sản phẩm trên đất Mỹ”. Không rõ là bằng quyền hạn gì hoặc bằng cách nào mà Tổng thống Mỹ có thể đưa ra những mệnh lệnh như vậy.
“Tuy nhiên, nếu mệnh lệnh đó khiến các công ty Mỹ, ở cấp độ này hay cấp độ khác, bỏ trống thị trường Trung Quốc thì có lẽ sẽ mở ra cơ hội cho các công ty Trung Quốc nhảy vào lấp đầy khoảng trống”, Stephen Olson, Nhà nghiên cứu tại Tổ chức phi lợi nhuận Hinrich, cho biết thông qua email vào ngày Chủ nhật (25/08).
Thêm vào đó, ông Olson còn nói rằng “một động thái như vậy sẽ trở thành vết nứt chưa từng thấy trong mối quan hệ thương mại và kinh tế của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới”, điều đó sẽ tạo ra sự không ổn định, đem lại sự không tốt đối với cả công ty Mỹ lẫn Trung Quốc.
Mặc dù việc tiến hành kinh doanh tại thị trường Trung Quốc có nhiều thách thức nhưng rời bỏ thị trường này không phải là đáp án, ông Parker nói.
“Điều quan trọng cần nhớ là các công ty Mỹ chính là ví dụ tích cực cho thấy sự tiến bộ ở Trung Quốc… Các công ty Mỹ mang đến ý tưởng, giá trị và những ví dụ có vai trò là chất xúc tác phù hợp và phổ biến tạo nên sự tiến bộ ấy”, ông Parker nói. Mặt khác, nếu các công ty Mỹ rời khỏi Trung Quốc, họ sẽ bỏ lỡ cơ hội tăng trưởng toàn cầu rất lớn.
“Cách duy nhất để giải quyết nhiều thách thức mà các công ty Mỹ đang đối mặt khi hoạt động ở thị trường Trung Quốc là cả hai bên tiếp tục đàm phán và tìm ra sự thỏa hiệp để gỡ bỏ thuế quan và thiết lập mối quan hệ trên một quỹ đạo vững chắc hơn, dễ dự đoán hơn và mang tính xây dựng nhiều hơn”.
Các công ty Trung Quốc đang tìm cách để thích nghi
Chính quyền của ông Trump đã sử dụng vấn đề thuế quan như công cụ chính trong hành động tranh chấp thương mại. Nhưng vẫn chưa rõ cách mà công cụ đó mang lại hiệu quả khiến Trung Quốc phải hành động.
Theo phân tích của Chris Rogers, nhà nghiên cứu tại Panjiva – đơn vị nghiên cứu chuỗi cung ứng của công ty S&P Global Market Intelligence, giá của một số loại hàng hóa – như hóa chất và đồ nội thất – đều giảm, khi thuế quan được áp dụng.
“Một số công ty Trung Quốc đang giảm giá sản phẩm mà họ bán cho Mỹ”, ông Rogers cho biết trong cuộc phỏng vấn qua điện thoại vào đầu tháng 08/2019.
Ông Wei cho biết vào ngày Chủ Nhật (25/08) rằng một số công ty Mỹ đang chấp nhận chi phí thuế quan, nhưng không nhiều. Ngoài ra, ông còn nói rằng hầu hết các công ty đều đang đợi giải pháp từ các cuộc đàm phán thương mại.
Thay đổi giá hàng hóa mà Mỹ nhập khẩu từ Trung Quốc theo ngành
Nguồn: Panjiva
|
Tuần rồi, ông Parker của Hiệp hội Doanh nghiệp Mỹ-Trung, cũng cho biết phần lớn công ty vẫn đang đánh giá xem các mức thuế quan này sẽ được áp dụng trong bao lâu trước khi thực hiện các thay đổi kinh doanh quan trọng.
“Các công ty là nhà cung cấp bị ảnh hưởng bởi thuế quan đang xem xét các lựa chọn của họ”, ông Parker cho biết trong một email gửi ngày 20/08/2019. “Một vài công ty đang di chuyển nguồn lực của họ. Số khác vẫn giữ chuỗi cung ứng hiện tại và số khác nữa chọn đối phó bằng việc cắt giảm lợi nhuận hoặc né tránh càng nhiều thuế quan càng tốt”.
Các phái đoàn thương mại của Mỹ và Trung Quốc vẫn đang giữ liên lạc, Phát ngôn viên Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Gao Feng cho biết vào ngày thứ Bảy (24/08). Cả hai bên đã tổ chức buổi đàm thoại cấp cao vào ngày 13/08/2019 và dự định sẽ tổ chức một cuộc hội đàm tương tự trong vòng hai tuần tới, trước khi cuộc họp trực tiếp dự kiến diễn ra vào tháng 09/2019, ông Gao cho biết vào tuần trước.
Vũ Hạo (Theo CNBC)
FiLi
|
