Bất ngờ với startup cho phép mỗi người phát hành cổ phiếu cá nhân
Nuko Numano là một chuyên gia hóa trang thành các nhân vật hoạt hình hay truyện tranh (cosplayer) ở Nhật Bản, người thường tổ chức các buổi livestream cho “fan” của mình, nhưng chỉ dành cho những người sở hữu 5 cổ phiếu trị giá 38 USD/cp của cô. Đây dường như là một “món hời” vì chúng từng được giao dịch ở mức cao chới với 585 USD/cp trong tháng 7/2017, Bloomberg cho hay.
Cô gái 23 tuổi – người hóa trang thành các nhân vật hoạt hình – là một trong số hơn 60,000 người dùng của startup Nhật Bản có tên là Valu Inc, vốn có sự kết hợp giữa một nền tảng giao dịch và một trang web huy động vốn cộng đồng (crowdfunding). “Tôi dự định sử dụng lượng vốn ấy để mua các quần áo đắt tiền mà trước đó tôi chưa đủ tiền mua, và tham gia vào các sự kiện hóa trang quốc tế”, Numano cho biết.
Bất cứ ai – từ người đánh cá và người nổi tiếng trên YouTube cho đến vị đầu bếp bánh ngọt và chuyên gia mạng xã hội – đều có thể bán các cổ phiếu để huy động vốn theo cách tương tự với hoạt động chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO). Chúng thu hút những người mua bằng cách đưa ra các quà tặng và dịch vụ. Chẳng hạn, một người viết blog (blogger) có thể cung cấp các bài đăng độc quyền mà chỉ có những cổ đông mới xem được, hoặc một cosplayer có thể chia sẻ hình ảnh có chữ ký của họ.
Với chỉ một số điều luật, các token – được biết tới như là VA và có thể quy đổi thành Bitcoin – được mua và bán như thể các chứng khoán thực sự. Hoạt động của Valu đều là hợp pháp, vì các VA đều được tạo ra các cổ phiếu trên trang web của mình và không thuộc phạm vi áp dụng của các quy định nào về sản phẩm tài chính. “Chúng tôi đã làm việc với các nhà điều hành Nhật Bản, và họ giúp chúng tôi tìm ra những gì mình có thể làm và những gì bị cấm theo luật hiện hành”, Suno Nishiyama, Phát ngôn viên của Valu, cho hay.
Công ty Valu đã bị giới truyền thông và các blogger nổi tiếng trong nước chỉ trích vì họ cho rằng một nhóm người dùng YouTube đang mua cổ phiếu của nhau và phối hợp để bán ra kiếm lời.
Sau khi gia nhập vào Valu hồi tháng trước, Hikaru – một trong những thành viên của nhóm YouTube ở trên, đã đăng một bài viết trên Twitter và bảng tin nhắn của Valu trong ngày 14/08/2017 rằng ông muốn làm một điều gì đó thú vị và dịch chuyển các cổ phiếu trên Valu của ông cùng một lúc. Sau đó, cổ phiếu của ông nhảy vọt. Ngày kế tiếp, ông Hikaru và 2 người khác đã bán cổ phiếu ra, và thu về khoản tiền tương đương 54,650,000 Yên (tương ứng 490,000 USD), và khiến các token VA này giảm mạnh.
Mặc dù những người sử dụng và blogger khác buộc tội ông Hikaru và bạn của ông vì đã thao túng thị trường, nhưng Hikaru nói với 1.2 triệu người theo dõi ông trên Twitter rằng ông chưa bao giờ muốn kiếm lời từ Valu mà chỉ là tìm “nguyên liệu” cho các video trực tuyến mà thôi. Vazz – một đại diện cho nhóm YouTuber ở trên – cho biết họ đã nhờ tư vấn với luật sư và kết luận rằng họ không vi phạm luật nào cả, đồng thời đang thực hiện các bước để bồi thường cho người sử dụng.
Các quan chức tại Cơ quan Dịch vụ Tài chính Nhật Bản (JFSA) cho hay hoạt động giao dịch token của Valu không hề chịu sự kiểm soát của luật chứng khoán. Koichiro Ohashi, đối tác tại các văn phòng Tokyo của Greenberg Traurig, trường hợp trên không được xem là một vụ gian lận tài chính. “Đây là môi trường tương đối dễ dàng cho các startup công nghệ tài chính (fintech) mới”, ông cho hay, đồng thời nói thêm rằng nếu xảy ra một trường hợp tương tự với tình huống trên ở Mỹ thì có lẽ sẽ dẫn tới các vụ kiện tụng và giám sát chặt chẽ bởi Ủy ban Giao dịch Chứng khoán Mỹ (SEC).
Sau vụ bê bối trên, Valu đã điều chỉnh lại các điều luật của mình. Cụ thể, họ chỉ cho phép bán 10% tổng lượng cổ phiếu đã được phát hành trong 1 ngày. Đó là chưa kể đến các ràng buộc khác như người dùng chỉ được giao dịch tối đa 30 lần mỗi ngày, và giới hạn mức giảm giá không quá 50% và tăng giá không quá 200%”.
Vấn đề trên cũng cho thấy Nhật Bản – vốn nổi tiếng vì quy định quá nghiêm ngặt – đã chấp nhận một cách tiếp cận thoải mái hơn đối với công nghệ tài chính với hy vọng đẩy mạnh một môi trường cho các startup. Thị trường fintech của quốc gia này được dự báo tăng lên 80.8 tỷ Yên vào tháng 3/2022, dựa trên nguồn tin từ Viện Nghiên cứu Yano./.
|