CIEM: Phải đục trần cho cải cách nếu muốn phát triển
“Chúng ta cải cách nền kinh tế đã 30 năm, dư địa cải cách đã chạm trần. Muốn tăng trưởng, chúng ta phải đục trần để tạo ra tăng trường mới”, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) Nguyễn Đình Cung nhận xét tại hội thảo về xây dựng chính sách cạnh tranh toàn diện tổ chức ngày 3-8 tại Hà Nội.
Thị trường đất đai chưa định hình. Ảnh TL
|
Ông nói tiếp: “Cốt lõi của cải cách kinh tế lần 2 là tập trung xây dựng chính sách cạnh tranh. Nghị quyết 19 của Chính phủ đã giao cho CIEM đến 2017 phải trình đề án chính sách cạnh tranh toàn diện. Đây là một kịch bản cải cách mới”.
Theo ông Cung, đến năm 2017 sẽ có đề án chính sách cạnh tranh toàn diện để đưa ra thảo luận.
Báo cáo của CIEM do ông Cung trình bày đánh giá, tốc độ tăng trưởng giảm dần, mức trung bình giai đoạn 1990-2007 là 7,8%; giai đoạn 2007-2012 còn 6,7%; và từ 2012 đến nay chỉ khoảng 5,8%; nền tảng kinh tế vĩ mô kém vững chắc, nguy cơ bất ổn kinh tế vĩ mô hiện hữu, thường trực trong nền kinh tế.
Ông nói: “Trong bối cảnh Việt Nam hội nhập quốc sâu rộng, chúng ta không thể tiếp tục đà tăng trường giảm dần như hiện nay. Chỉ có cải cách, khôi phục đà tăng trưởng mức 7 – 7,5%, Việt Nam mới giảm dần khoảng cách với các nước trong khu vực”.
Tuy nhiên, ông nhận xét, Việt Nam không thể tiếp tục dùng chính sách phía cầu (như nới rộng chính sách tiền tệ, mở rộng tài khóa, đầu tư nhà nước…) vì sẽ lại gây ra nguy cơ bất ổn kinh tế vĩ mô. Thay vào đó, ông nói, cần có giải pháp tốt hơn như nâng cao năng suất lao động, hiệu quả nguồn lực để tăng trưởng kinh tế bền vững.
Song, theo ông Cung, thực tế hiện nay là việc phân bố nguồn lực rất méo mó bằng mệnh lệnh hành chính, chia chác, bị nhóm lợi ích chi phối. Việc gia nhập thị trường gặp nhiều rào cản như các quy định về quy mô, gây mất công bằng; thị trường đất đai không có.
Trong khi đó, doanh nghiệp nhà nước (DNNN) cạnh tranh không công bằng, luôn tìm cách mua đắt, bán rẻ, đi ngược lại quy luật chung. Điều này tạo ra tín hiệu thị trường cực kỳ sai lệch, làm cho nguồn lực sử dụng kém hiệu quả.
Bà Lanchlan Rosalie từ Ủy ban Năng suất của Úc cho rằng, yếu tố đầu tiên của cạnh tranh là loại bỏ kiểm soát hạn ngạch nhập khẩu. Các lĩnh vực do DNNN độc quyền như điện, viễn thông phải được mở cửa cho tư nhân tham gia.
Bà nói, nguyên tắc cốt lõi của cạnh tranh là chống độc quyền. Cần loại bỏ ưu đãi của DNNN. DNNN không được hưởng ưu đãi về thuế, đồng thời phải chịu chi phí như doanh nghiệp khác. Bên cạnh đó, cần đảm bảo ngân sách nhà nước cũng được sử dụng ưu đãi cho tất cả doanh nghiệp.
Theo đánh giá của Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF), trong 140 nền kinh tế được xếp loai về cạnh tranh, Việt Nam xếp thứ 71 về cạnh tranh trên thị trường nội địa; xếp thứ 77 về hiệu quả chống độc quyền; xếp thứ 64 về mức độ phân phối thị trường của một số tập đoàn./.
tbktsg
|