|
Người Mỹ nghĩ gì về nền kinh tế của mình?
Nếu bạn hỏi ai đó trên Phố Wall (Wall Street) “Kinh tế Mỹ đang thế nào?”, câu trả lời có thể là “Khá tốt.” Nhưng nếu bạn hỏi ai đó trên các khu phố thương mại (Main Street) thì có lẽ họ sẽ bảo rằng “rất tệ”.
Trong một cuộc khảo sát gần đây do CNN Money thực hiện với những người dân Mỹ có ít nhất 10,000 USD trong tài khoản giao dịch trực tuyến, hơn phân nửa trong số họ (52%) đã cho nền kinh tế Mỹ điểm “C”, 15% khác thậm chí còn cho điểm "D" hoặc "F".
Điều đó cho thấy sự thất vọng vẫn còn dù rằng thị trường chứng khoán nước này đang trên đà phục hồi. Hôm thứ Hai vừa qua, chỉ số Dow Jones đã đạt mốc 18,000 lần đầu tiên kể từ tháng 7/2015.
Điều đó cũng cho thấy một khoảng cách lớn trong cách nghĩ của Phố Wall và các khu phố thương mại về nước Mỹ hiện tại. Tuần trước, Marianne Lake, CFO của JPMorgan Chase, đã mô tả nền kinh tế như sau: “Chúng tôi tin rằng kinh tế Mỹ đang tiếp tục đi đúng hướng, và tiêu dùng đang ổn định”.
Trong khi đó Jaynee Weiss, một cư dân đang sống gần khu Tacoma, Washington, lại nói: “Ai mà không lo lắng về nền kinh tế chứ? Nên nhớ rằng trước năm 2007, hầu hết chúng ta đều có thể nói rằng chúng ta không hề nghe thấy người thân quen nào của mình mất việc. Tất cả mọi thứ đã thay đổi từ năm 2008 đến năm 2010”.
“Cuộc sống của chúng tôi đã thay đổi sâu sắc”
Mọi người không chỉ lo lắng về chuyện kinh tế Mỹ sẽ như thế nào trong những tháng sắp tới, mà còn lo liệu con cháu mình có thể sống nổi hay không. Dân Mỹ nổi tiếng là lạc quan, nhưng theo cuộc khảo sát trên, hơn phân nửa vẫn tin rằng thế hệ tiếp theo sẽ tệ hơn về mặt tài chính.
“Tôi quan sát bốn đứa con đều đã tốt nghiệp đại học của mình làm việc và thật sự lo lắng về tương lai của chúng,” bà Weiss chia sẻ.
Bà Weiss sắp bước sang tuổi 60 và chồng bà cũng sắp 62. Cả hai đều bị mất việc trong đợt Đại suy thoái vừa qua. Hiện giờ cả hai cũng đã tìm được việc mới nhưng lương bổng không được tốt như xưa.
“Cuộc sống của chúng tôi đã thay đổi sâu sắc. Trước đây không hề có chuyện tăng giá, nhưng giờ phí bảo hiểm y tế của chúng tôi cứ tiếp tục tăng,” bà than thở.
Sự trỗi dậy của Trump và Sanders
Nỗi lo về nền kinh tế đã khiến một số cử tri nghiêng về Donald Trump và Bernie Sanders cùng lời hứa hẹn của họ về những thay đổi lớn trong “hệ thống”. Hiện bà Weiss cũng không chắc là bà sẽ chọn ai trong ngày bầu cử sắp tới. Bà thường bầu cho Đảng Cộng hòa. Bà thích những gì mà John Kasich phát biểu nhưng không nghĩ là ông này sẽ chiến thắng. Dù thừa nhận rằng một số điều Donald Trump nói là “hấp dẫn” nhưng bà cũng không chắc là sẽ bầu cho ông ấy hay không.
Phố Wall vs. Phố thương mại
Thị trường chứng khoán Mỹ đã tăng khoảng 200% kể từ cuộc Đại suy thoái. Những ngày vinh quang như trong phim “Sói già Phố Wall” hiện không còn, nhưng mức thưởng trung bình hàng năm vẫn đạt 146,000 USD.
Những ngân hàng lớn đang chật vật xoay sở nhằm tìm lại mức lợi nhuận như xưa, nhưng dù sao họ vẫn có thể bù đắp cho điều ấy bằng cách mở rộng dịch vụ của mình sang các khu phố thương mại, chẳng hạn như đầu tư giùm và cho vay.
Trong khi đó, các khu phố thương mại không thể nhanh chóng trở lại được như trước. Thu nhập trung bình của một hộ gia đình ở Mỹ hiện tương đương với mức mà họ từng có cách đây đến... 20 năm.
Dù thu nhập của một số người đang tăng nhưng tầng lớp trung lưu vẫn tiếp tục chật vật. Bộ Lao động Mỹ dự báo trong số 10 ngành nghề có thể tăng trưởng nhanh nhất ở thập niên tới thì có đến phân nửa là chưa đạt nổi mức lương 25,000 USD/năm./.
|
