Biên độ dao động hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu dự kiến 7-10%
Dự kiến biên độ dao động cho hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu dự kiến là 10% đối với chỉ số HNX30 và 7% với chỉ số VN30 giống như biên độ trên thị trường cơ sở. Đây là biên độ cao hơn thông tin đưa ra trước đây ở mức 5-7%.
Theo thông tin từ buổi hội thảo “Kinh nghiệm quốc tế về chứng khoán phái sinh” do UBCKNN cùng Tập đoàn Maybank KimEng tổ chức vào ngày 12-13/11/2015, năm 2014 Chính phủ đã có quyết định phê duyệt cho đề án phát triển thị trường chứng khoán phái sinh mà lộ trình trong năm 2016 – 2020 sẽ là các sản phẩm phái sinh trên chứng khoán, cụ thể là chỉ số cổ phiếu và trái phiếu Chính phủ. Tại buổi hội thảo, đại diện từ Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) đã công bố dự thảo mẫu hợp đồng tương lai trên chỉ số cổ phiếu cũng như sản phẩm hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ.
Đối với hợp đồng tương lai trên chỉ số cổ phiếu, tài sản cơ sở sẽ là chỉ số VN30 và HNX30 với giá trị hợp đồng từ 100-300 triệu đồng (tương đương số nhân cho HNX 30 là 1-3 triệu đồng và VN30 là khoảng 200,000-500,000 đồng). Đại diện từ HNX chia sẻ thêm, theo thống kê trên thị trường cơ sở, giá trị hợp đồng giao dịch có thể lên đến 500 triệu đồng nhưng khi khảo sát các thành viên thị trường đều muốn quy mô giá trị hợp đồng tương lai nhỏ hơn để dễ dàng giao dịch. Đồng thời, giá trị hợp đồng nhỏ cũng sẽ giúp tránh pha loãng tính thanh khoản của thị trường, nếu hợp đồng quá dài hạn có khả năng sẽ không có giao dịch.
Dự kiến thời hạn hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu sẽ không dài, thời gian đáo hạn bao gồm tháng hiện tại, tháng kế tiếp, hai tháng cuối 2 quý tiếp theo. Giờ giao dịch từ 8h30-15h00 (vì đây là thị trường tương lai thể hiện độ kỳ vọng cho thị trường cơ sở nên nhà đầu tư sẽ có khoảng thời gian để giao dịch trên thị trường tương lai là chỉ báo cho thị trường cơ sở nên giờ giao dịch sớm hơn trên thị trường cơ sở) bao gồm các lệnh ATO, khớp lệnh liên tục và ATC. Ngày giao dịch cuối cùng là ngày thứ Năm của tuần thứ 3 trong tháng đáo hạn.
Biên độ dao động giá dự kiến bằng biên độ trên thị trường cơ sở nhằm quen thuộc với nhà đầu tư, trong đó biên độ giao dịch hợp đồng tương lai chỉ số HNX30 là 10% và VN30 là 7% (trên thế giới, do thị trường tương lai có độ rủi ro cao hơn nên biên độ dao động thấp hơn hoặc bằng thị trường cơ sở). Theo vị đại diện từ HNX, biên độ dao động cũng sẽ không ảnh hưởng nhiều khi nhà đầu tư đảm bảo được mức ký quỹ đủ đảm bảo cho giao dịch.
Phương pháp xác định giá gồm (i) giá ATC; (ii) giá khớp cuối cùng; (iii) giá thanh toán hàng ngày của hợp đồng tương lai có tháng đáo hạn gần nhất và giá thanh toán của ngày liền trước của hợp đồng không xác định được theo giá (i) và (ii) và (iv) giá do HNX quyết định trên cơ sở phối hợp với VDS (giá lý thuyết).
Giá thanh toán cuối cùng là kỳ vọng trên thị trường cơ sở, trùng giá thực tế trên thị trường cơ sở, nên giá thanh toán cuối cùng sẽ là giá trên thị trường cơ sở nhân với số nhân hợp đồng.
Về mặt giới hạn vị thế và giới hạn lệnh, giới hạn vị thế nhằm hạn chế tham gia quá đà của nhà đầu tư làm bùng nổ lượng hợp đồng ảo và không để vỡ thị trường. Do tính đòn bẩy cao nên giới hạn vị thế cho nhà đầu tư cá nhân là 1,000 hợp đồng, tổ chức là 10,000 hợp đồng theo thông lệ quốc tế. Còn về giới hạn lệnh chỉ thấy trên thị trường Hàn Quốc và dự kiến áp dụng tại Việt Nam là 1,000 hợp đồng/lệnh. Nếu nhà đầu tư chứng minh danh mục đầu tư với khối lượng lớn, vượt giới hạn cần có đơn xin phép để Trung tâm thanh toán bù trừ (CCP) và Sở giao dịch đưa ra giới hạn vị thế phù hợp với sản phẩm.
Đối với hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ là dạng chuyển giao vật chất không phải bằng tiền như chỉ số cổ phiếu. Với sản phẩm này, dự kiến sẽ đưa ra bộ 3 sản phẩm với tháng đáo hạn vào cuối 3 quý gần nhất). Quy mô hợp đồng hướng đến chủ yếu là nhà đầu tư tổ chức với quy mô 1 tỷ đồng và khối lượng giao dịch tối thiểu là 10 hợp đồng. Biên độ dao động giá trong ngày là 2.5% so với mức giá tham chiếu. Thời gian giao dịch dự kiến từ 8h15-11h00 và 13h00-14h30. Ngày giao dịch cuối cùng là ngày 20 của tháng giao hàng (hoặc ngày làm việc tiếp theo nếu ngày 20 là ngày nghỉ).
Minh Hằng
|