|
“Lực cản” văn bản
Thời “vàng son” con cá tra đã mang lại lợi nhuận lớn cho người nông dân và DN chế biến cá tra, đem lại nguồn ngoại tệ lớn cho đất nước. Tuy nhiên, từ năm 2008 cho đến nay, ngành cá tra rơi vào khủng hoảng.
Sự tăng trưởng nóng trong khâu nuôi và chế biến khiến cho ngành cá tra đi vào “vết xe đổ” như nhiều mặt hàng thủy sản khác. Các địa phương đua nhau xây dựng nhà máy, mở rộng diện tích nuôi… vượt tầm quản lý của các cơ quan chức năng.
Trong ngành cá tra cũng xuất hiện kiểu mua bán chộp giật, DN hạ giá XK để giành hợp đồng rồi sẵn sàng lừa dối đối tác bằng các thủ thuật như mạ băng (đóng băng một lớp nước trên bề mặt sản phẩm), bơm nước vào miếng cá tra phi-lê.
Không hiếm trường hợp giá XK thấp hơn giá thành sản xuất, sau đó DN quay lại ép giá người nuôi cá trong nước. Việc làm này không chỉ khiến cho chất lượng và uy tín cá tra XK Việt Nam ở các thị trường bị giảm thấp mà còn tạo cơ sở để đối tác NK kiện chống bán phá giá.
Việc ra đời Nghị định 36/2014/NĐ-CP về nuôi, chế biến và XK sản phẩm cá tra với nhiều quy định khắt khe về điều kiện nuôi, chế biến, chất lượng an toàn thực phẩm và hoạt động XK được kỳ vọng sẽ thiết lập kỷ luật cho thị trường cá tra XK, đặc biệt là tình trạng bán phá giá.
Tuy nhiên, dù chưa chính thức “khởi động” nhưng bất cập của Nghị định 36 đã lộ diện. Ví dụ như quy định đăng ký hợp đồng XK cá tra với Hiệp hội Cá tra có thể vi phạm nguyên tắc bí mật kinh doanh, gây bất lợi cho DN. Hoặc như quy định chỉ kiểm soát sản phẩm cuối cùng của con cá tra mà bỏ qua các khâu khác như dư lượng kháng sinh trong thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y thì rất khó đạt được mục tiêu hình thành chuỗi giá trị cá tra bền vững.
Như vậy, Nghị định ra đời nhằm mục đích “xốc” lại hoạt động kinh doanh ngành cá tra nhưng vô hình trung lại tạo ra những “bước cản” cho DN. Trong bối cảnh thị trường XK thu hẹp, các hàng rào kỹ thuật dựng lên để bảo hộ sản xuất trong nước ngày một nhiều hơn, “lực cản” đến từ các văn bản pháp luật sẽ là “đòn giáng” kéo DN xuống sâu hơn “vũng lầy” khó khăn.
Vậy nên mong mỏi của DN ngành cá tra cũng như cộng đồng DN nói chung lúc này là cơ quan Nhà nước khi ban hành các văn bản cần đồng hành với DN, lắng nghe để không tạo thêm áp lực cho DN.
Diệp Anh
Hải Quan
|
