Điều tra 70 mã có giao dịch bất thường
UBCK tiến hành phân tích 70 mã chứng khoán có giao dịch bất thường và đã chuyển sang bộ phận thanh tra để xử lý một số trường hợp.
Trao đổi với ĐTCK, ông Nguyễn Thế Thọ, Vụ trưởng Vụ Giám sát, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) cho biết, công tác giám sát TTCK nói chung sẽ được thực hiện ngày càng chặt chẽ.
10 tháng đầu năm nay, UBCK tiến hành phân tích 70 mã chứng khoán có giao dịch bất thường và đã chuyển sang bộ phận thanh tra để xử lý một số trường hợp. Riêng tại Sở GDCK TP. HCM (HOSE), từ đầu năm đến nay, UBCK đã xử phạt 3 trường hợp nhà đầu tư giao dịch thao túng giá chứng khoán, trong khi các năm trước chỉ xử phạt 1 - 2 trường hợp.
Giao dịch có dấu hiệu bất thường là gì?
Giao dịch có dấu hiệu bất thường, theo Thông tư 13/2013/TT-BTC ban hành tháng 1/2013 là các giao dịch rơi vào các tiêu chí cảnh báo bất thường do Sở GDCK quy định.
Ông Thọ cho biết, tiêu chí về giao dịch bất thường đã được các Sở xây dựng từ năm 2009, tuy nhiên, sau đó có sự sửa đổi, bổ sung tùy theo tình hình thị trường, trách nhiệm giám sát của Sở và hệ thống công nghệ hiện hành.
Tìm hiểu của ĐTCK tại Sở GDCK TP. HCM được biết, tiêu chí cảnh báo bất thường tại đây thuộc dạng văn bản mật, không thể công bố, nhưng nhìn chung, Sở sẽ giám sát giao dịch bất thường trên 2 khía cạnh, bất thường về khối lượng và bất thường về giá.
Tại Sở GDCK Hà Nội (HNX), trao đổi với ĐTCK, ông Hà Anh Tuấn, Giám đốc Phòng Giám sát, HNX cho biết, trên cơ sở tiêu chí nhận biết dấu hiệu giao dịch bất thường xây dựng từ năm 2009, cơ quan này đã soạn thảo và trình xin ý kiến về bộ tiêu chí mới.
Công tác giám sát thị trường là một hoạt động phức tạp, nhạy cảm, đòi hỏi sự chính xác, bảo mật tại tất cả các bước xử lý, từ hoạt động phát hiện nghi vấn, phân tích nghi vấn, đến thanh tra, kiểm tra để kết luận sai phạm.
Nhân sự giám sát TTCK nhiều khi làm việc không kể thời gian
|
Theo tìm hiểu của ĐTCK, tại tuyến giám sát cấp Sở, được gọi là tuyến 1, công tác giám sát được thực hiện trên hiện trạng giao dịch của thị trường. Các Sở phải thực hiện báo cáo hàng tuần với UBCK, trừ trường hợp có dấu hiệu giao dịch bất thường, sẽ phải báo cáo hàng ngày, thậm chí hàng giờ với cơ quan cấp cao hơn.
Với đặc thù công việc như vậy, những lúc TTCK có tin đồn, hoặc có sự việc bất thường, nhân sự giám sát phải làm việc không kể thời gian để thực hiện công việc được giao.
Ứng xử với giao dịch có dấu hiệu bất thường
Theo quy định hiện hành, khi các giao dịch trên TTCK có dấu hiệu bất thường theo tiêu chí giám sát tại hai Sở, Sở sẽ thực hiện báo cáo gửi đến UBCK.
Tại UBCK, các dấu hiệu sẽ được mổ xẻ, phân tích, giám sát sâu hơn, đặc biệt là giám sát dòng tiền và giám sát mối liên hệ giữa các nhóm đối tượng có nghi vấn câu kết thực hiện giao dịch.
Vụ trưởng Vụ Giám sát, UBCK cho biết, việc giám sát sâu giao dịch chứng khoán là bài toán khó với UBCK, bởi chức năng của UBCK còn khá hạn chế, chẳng hạn muốn giám sát về dòng tiền, UBCK phải tìm kiếm sự hợp tác của các ngân hàng hoặc cơ quan chức năng khác.
Tuy vậy, từ đầu năm đến nay, UBCK đã phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành phân tích đối với 70 mã chứng khoán có dấu hiệu giao dịch bất thường, tổ chức 5 đoàn kiểm tra về giao dịch tại các CTCK, hiện đang hoàn thiện hồ sơ để xử lý theo thẩm quyền.
Cũng thông tin từ ông Thọ cho biết, UBCK đã phối hợp với các Sở GDCK kiến nghị phương án xử lý đối với gần 3.000 trường hợp nhà đầu tư sử dụng 2 tài khoản trở lên để thực hiện mua bán cùng một loại chứng khoán.
Liên quan đến ứng xử với giao dịch có dấu hiệu bất thường, bà Lê Thị Tuyết Hằng, Giám đốc Phòng giám sát giao dịch, HOSE chia sẻ, tại một số nước có TTCK phát triển, hoạt động ổn định, khi phát hiện dấu hiệu giao dịch bất thường, các Sở có thể phát tín hiệu cảnh báo đến nhà đầu tư.
Chẳng hạn, tại Hàn Quốc, Sở GDCK sẽ công bố danh sách các mã chứng khoán có biến động bất thường theo một số tiêu chí để nhà đầu tư có thể tham khảo, chẳng hạn, các mã đang bị một hay một số tài khoản tập trung mua - bán liên tục, các mã có giá đóng cửa thường xuyên biến động mạnh…
Tại Việt Nam, do TTCK còn non trẻ, dễ bị tác động bởi yếu tố tâm lý, nên trước các giao dịch có dấu hiệu bất thường, Sở thực hiện báo cáo về đầu mối là UBCK để tiến hành phân tích sâu hơn.
Việc thực hiện công bố, cảnh báo sớm dấu hiệu giao dịch bất thường như các nước có TTCK phát triển, cần thêm thời gian mới thực hiện được.
“Nếu việc công khai các dấu hiệu giao dịch bất thường là chưa thể thực hiện được, thì việc công khai vi phạm và mức xử phạt, sau khi cơ quan quản lý có đủ cơ sở để xử lý, là việc UBCK đã và sẽ làm mạnh hơn trong thời gian tới”, ông Thọ nói.
Tường Vi
đầu tư chứng khoán
|