|
“Van” thanh khoản của hệ thống ngân hàng
TS. Nguyễn Trí Hiếu đánh giá: “Tuy bơm hút một lượng tiền khá lớn vào lưu thông nhưng không tác động đến lạm phát, cung tiền được NHNN kiểm soát khá tốt; đồng thời NHNN kịp thời hỗ trợ cho một số ngân hàng gặp khó về thanh khoản, nhất là các ngân hàng thuộc diện tái cấu trúc”.
Trung hòa vốn qua tín phiếu
NHNN sẵn sàng hỗ trợ thanh khoản qua OMO cho các ngân hàng
|
Việc NHNN phát hành tín phiếu để hút tiền về liên tục trong thời gian qua được một số chuyên gia nhận định là giải pháp khá hiệu quả. Vì một trong những nguyên nhân tác động đến tỷ giá tháng 7 là trạng thái dư thừa vốn VND nên một số NHTM đã đẩy mạnh kinh doanh ngoại tệ khiến thị trường này có sóng. Để giải quyết tình trạng trên, từ giữa tháng 7 NHNN liên tục phát hành tín phiếu hút tiền về. Qua đó giúp dòng vốn chuyển dịch từ các NHTM thừa vốn sang thiếu vốn mà không làm tăng mạnh cung tiền và không tạo áp lực lên lạm phát.
Tác động của điều hoà vốn qua OMO có thể nhận thấy rõ nhất ở lãi suất trên thị trường liên ngân hàng. Cụ thể, từ đầu tháng 7/2013, lãi suất liên ngân hàng có xu hướng tăng, riêng ngày 12/7 lãi suất kỳ hạn 3 tháng trên thị trường liên ngân hàng tăng lên mức 4,50% - 6,0%.
Với sự can thiệp của NHNN những tuần qua, lãi suất trên thị trường liên ngân hàng giảm nhẹ hầu hết các kỳ hạn. Theo NHNN, lãi suất giao dịch bình quân tuần 29/7 – 2/8 giảm nhẹ ở hầu hết các kỳ hạn, với các mức giảm phổ biến từ 0,06% kỳ hạn 3 tháng đến 0,20% tại kỳ hạn 2 tuần; kỳ hạn 12 tháng lãi suất bình quân giảm 4,20%. Trong tuần từ 5 - 9/8, lãi suất giao dịch bình quân liên ngân hàng kỳ hạn 2 tháng giảm 0,44% kỳ hạn 2 tuần giảm đến 1,24%.
Phó tổng giám đốc một NHTMCP trên địa bàn Hà Nội phân tích: động thái vừa bơm vừa hút của NHNN khá hiệu quả thể hiện rõ là trong ngày NHNN có thể phát hành một lượng tín phiếu kỳ hạn một tuần, đồng thời trong ngày có một lượng tín phiếu kỳ hạn 3 – 6 tháng đến ngày đáo hạn. Như vậy, NHNN điều hòa dòng vốn làm sao để không quá dư thừa, nhưng cũng không thiếu hụt. “Đây là yếu tố rất quan trọng. NHNN đã đảm đương tốt vai trò là người cho vay cuối cùng trên thị trường”- lãnh đạo NHTMCP trên nhấn mạnh.
Không lo thiếu thanh khoản cuối năm
Theo báo cáo của các TCTD qua hệ thống báo cáo thống kê, tổng doanh số giao dịch trên thị trường liên ngân hàng trong 2 tuần đầu tháng 8/2013 tăng hơn 30% được nhận định do tín dụng đang tăng mạnh trở lại đồng nghĩa nhu cầu vốn tăng lên. Do vậy NHNN liên tục bơm ròng trên OMO. Một chuyên gia nhận định: động thái này cho thấy, NHNN sẵn sàng hỗ trợ thanh khoản qua OMO cho các ngân hàng.
TS. Nguyễn Trí Hiếu đánh giá: “Tuy bơm hút một lượng tiền khá lớn vào lưu thông nhưng không tác động đến lạm phát, cung tiền được NHNN kiểm soát khá tốt; đồng thời NHNN kịp thời hỗ trợ cho một số ngân hàng gặp khó về thanh khoản, nhất là các ngân hàng thuộc diện tái cấu trúc”.
Đồng tình quan điểm trên, TS. Võ Trí Thành cho rằng, NHNN điều tiết cung tiền qua các công cụ tiền tệ khá thành công trong việc kiểm soát lạm phát. Thời gian qua NHNN mua trên dưới 20 tỷ USD, nghĩa là một lượng không nhỏ VND đã được tung ra thị trường, nhưng không làm cung tiền tăng như năm 2007 – 2008.
Mặc dù, phát hành tín phiếu không phải lựa chọn tốt nhất cho NHNN nhưng điều hòa cung tiền, trong bối cảnh sự phối hợp giữa chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa chưa được hài hòa, thì đây vẫn là giải pháp tối ưu. Cũng theo số liệu mới công bố từ NHNN tính đến cuối tháng 5/2013, tổng phương tiện thanh toán (M2) đạt hơn 3.899 tỷ đồng, tăng 5,3% so với cuối năm 2013.
Theo nhận định của một chuyên gia ngân hàng mức tăng trên là hợp lý và phù hợp với mục tiêu của NHNN đề ra trong kế hoạch năm 2013 là M2 tăng khoảng 14% - 16%.
NHNN sử dụng công cụ OMO hiệu quả còn giúp tạo mặt bằng lãi suất thấp hỗ trợ nền kinh tế. Dự báo lãi suất thị trường liên ngân hàng từ nay đến cuối năm khó có thể giảm sâu hơn khi nhu cầu vốn sẽ tăng mạnh. Nên để có mặt bằng lãi suất tốt hơn vẫn cần sự hỗ trợ thanh khoản từ NHNN qua việc tiếp tục bơm tiền vào nền kinh tế, điều hòa thanh khoản.
“Tất nhiên việc đẩy một khối lượng tiền lớn vào nền kinh tế, cộng hưởng với CPI tăng mạnh trong tháng 8 sẽ tạo áp lực lên lạm phát. Tuy nhiên NHNN đang sử dụng các công cụ tiền tệ khá tốt, kiểm soát lạm phát. Do vậy, tôi nghĩ rằng khả năng kiềm chế lạm phát qua các công cụ chính sách tiền tệ nhất là qua thị trường mở là hoàn toàn khả thi”- một chuyên gia nhận định.
Song, các chuyên gia cũng lưu ý, NHNN chỉ có thể hỗ trợ thanh khoản hiệu quả khi hệ thống ngân hàng lành mạnh. Còn nếu các TCTD không nỗ lực tái cơ cấu, sức khỏe tài chính tốt hơn, giảm nợ xấu thì sự hỗ trợ từ cơ quan quản lý sẽ trở nên vô nghĩa.
|
Nghiệp vụ thị trường mở - OMO (Open Market Operations) là các biện pháp thực thi chính sách tiền tệ mà theo đó NHTW của một nước kiểm soát cung tiền của nước đó bằng cách mua bán các chứng khoán do chính phủ phát hành hoặc các công cụ tài chính khác. Nghiệp vụ này được thực hiện căn cứ theo các mục tiêu của chính sách tiền tệ, như lãi suất hay tỷ giá.
Khi muốn tăng cung tiền, NHTW sử dụng lượng tiền mới được tạo ra để mua lại các công cụ tài chính trên thị trường mở, như trái phiếu chính phủ, ngoại tệ hay vàng. Ngược lại, nếu NHTW bán những tài sản trên ra thị trường mở, lượng tiền mà các NHTM nắm giữ sẽ hạ xuống, dẫn đến việc giảm cung tiền.
|
Huyền Thanh
thời báo ngân hàng
|
