|
Sản xuất- tiêu thụ lúa gạo: Không thể mãi “nghiệp dư”!
Phát triển mô hình canh đồng mẫu lớn, tìm giải pháp căn cơ hơn trong công tác tạm trữ lúa gạo và đặc biệt công khai, minh bạch đầu mối xuất khẩu (XK) gạo được coi là những việc cần tập trung giải quyết để sản xuất và tiêu thụ lúa gạo đi vào chuyên nghiệp.
* Sản xuất - tiêu thụ lúa gạo: Lúng túng tìm hướng đi
Tạm trữ lúa gạo nên thực hiện theo hướng có lợi cho nông dân.
|
Mở rộng liên kết và mô hình cánh đồng mẫu lớn
Trong kế hoạch phát triển sản xuất lúa hàng hóa vụ hè thu năm 2013 và các vụ mùa tiếp theo, Chính phủ đã chỉ đạo cần nhân rộng mô hình cánh đồng mẫu lớn, đây là hướng đi đúng của sản xuất nông nghiệp hàng hóa. Thêm nữa, rất cần có sự liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp (DN) và nông dân để đảm bảo đầu vào, đầu ra cho hoạt động XK gạo.
Các chuyên gia trong lĩnh vực nông nghiệp cho rằng, muốn đạt hiệu quả cao, trong chuỗi sản xuất lúa gạo, nhất thiết phải tổ chức lại sản xuất có liên kết theo chuỗi ngành hàng, liên kết 4 nhà, phân phối hài hòa lợi ích của các bên tham gia.
Tham dự tổng kết mô hình liên kết giữa DN và nông dân tại huyện Châu Phú (An Giang), bà Mai Thị Ánh Tuyết - Giám đốc Sở Công Thương An Giang - chia sẻ: Tổ chức sản xuất theo khâu chuỗi với những liên kết và ràng buộc cụ thể giữa nông dân và DN sẽ giúp người dân bán hàng được tốt hơn và giảm thiểu rủi ro. Thực tế cho thấy, mô hình tại huyện Châu Phú do Tổng công ty Thương mại Sài Gòn (Satra) thu mua đã giúp nông dân bán được lúa hàng hóa cao hơn 10% so với thị trường.
Đồng quan điểm này, Giám đốc DN tư nhân Vạn Lợi, tại huyện Hòn Đất (Kiên Giang) bày tỏ: DN nên hợp đồng với nông dân để sản xuất lúa hàng hóa và phải đảm bảo tiêu thụ cho nông dân. Để giảm bớt khâu trung gian, DN XK có thể ký hợp đồng với những DN lớn tại địa phương tập trung nguồn hàng, giao hàng tại nhà máy.
Mở rộng tạm trữ, minh bạch đầu mối
Không thể phủ nhận việc thu mua tạm trữ lúa gạo đã góp phần không nhỏ ổn định giá lúa, giúp người nông dân tiêu thụ được lúa hàng hóa, cũng như giúp DN chủ động được lượng hàng XK. Tuy nhiên, năng lực sản xuất của đồng bằng sông Cửu Long là 11 triệu tấn lúa/vụ mà chỉ mua tạm trữ khoảng 2 triệu tấn là quá ít. Một số địa phương kiến nghị, phương thức mua tạm trữ phải được DN thực hiện theo nguyên tắc đúng thời gian, đảm bảo có lời cho nông dân. Về lâu dài, cần có các chương trình xúc tiến thương mại để giải quyết đầu ra ổn định cho lúa hàng hóa.
Chính phủ đã yêu cầu Bộ Công Thương chủ trì cùng với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, VFA thường xuyên nắm chắc diễn biến và dự báo thị trường XK gạo để chủ động có các giải pháp điều hành kịp thời trong năm nay. Cần phát huy vai trò của hiệp hội về định hướng chất lượng, giá gạo XK để đem lại lợi ích chung, đồng thời, khi chính sách đã ban hành thì hiệp hội phải tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nếu các DN vi phạm.
Ngoài ra, Bộ Công Thương phải khẩn trương trình quy hoạch đầu mối XK gạo theo hướng công khai, minh bạch tiêu chí các DN được phép XK. Kế đến là công khai tiêu chí đánh giá thành tích XK để bảo đảm cạnh tranh lành mạnh theo hướng giữ cố định số đầu mối XK gạo. Những DN không đáp ứng tiêu chí sẽ bị thu hồi giấy phép để cấp cho DN mới.
Thùy Linh
Báo Công thương
|
