|
Giao dịch liên quan của ngân hàng: “Tảng băng chìm” cần được bóc tách
Sự phức tạp trong giao dịch với các bên liên quan gần đây được đề cập nhiều, và là hệ lụy từ tổ chức sở hữu “mạng nhện” khá phổ biến trong hệ thống ngân hàng thương mại.
Trên thực tế, thông tin giao dịch với các bên liên quan của ngân hàng được công bố khá sơ sài trong BCTC dù có được kiểm toán hay không. Các số liệu dưới đây chắc chắn chỉ là một phần nổi nhỏ của “tảng băng chìm” cần được bóc tách trong quá trình tái cơ cấu hệ thống ngân hàng.
(1) Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (OTC: Techcombank)
BCTC hợp nhất quý 3/2012 công bố Techcombank chỉ phát sinh giao dịch cho vay với 3 pháp nhân liên quan là: Tổng công ty Hàng không Việt Nam - VietnamAirlines (với số dư đến cuối quý 3/2012 là 773 tỷ đồng), CTCP Cửa sổ nhựa Châu Âu – Eurowindow (455 tỷ đồng) và Cụm cảng Hàng không miền Trung có số dư gần như bằng 0.
Tổng các giao dịch cho vay đối với VietnamAirlines và Eurowindow đạt 1,228 tỷ đồng. Chi phí lãi suất tính trên số dư cuối kỳ chỉ dao động trong khoảng 1 – 3%/năm, cho thấy mức độ đãi ngộ đáng kể so với mặt bằng lãi suất cho vay của nền kinh tế.
Hiện Phó Chủ tịch HĐQT Nguyễn Cảnh Sơn và người có liên quan (bao gồm CTCP Cửa nhựa Châu Âu) đang nắm giữ hơn 8.08% cổ phần Techcombank, tương đương với 715 tỷ đồng theo mệnh giá.
Tổng công ty Hàng không Việt Nam đang nắm giữ 2.73% vốn cổ phần Techcombank, tương đương với 240 tỷ đồng theo mệnh giá.
(2) Ngân Hàng TMCP Nam Việt - Navibank (HNX: NVB)
Không giống như nhiều ngân hàng khác, BCTC Navibank công bố khá chi tiết các thông tin của giao dịch các bên liên quan.
Theo BCTC kiểm toán năm 2011, số dư Navibank cho vay các bên liên quan tính đến ngày 31/12/2011 lên đến khoảng 2,208 tỷ đồng, chiếm hơn 17% tổng dư nợ cho vay khách hàng 12,915 tỷ đồng. Đáng lưu ý, Navibank còn mua trái phiếu của CTCP Sài Gòn – Đà Nẵng với giá trị 1,000 tỷ đồng, CTCP Phát triển Sài Gòn - Tây Bắc với giá trị 300 tỷ đồng.
Tuy nhiên, số dư cho vay các bên liên quan có dấu hiệu giảm dần. Số liệu đến ngày 30/09/2012 cho thấy, tổng số dư cho vay đối với các bên liên quan tại Navibank giảm hơn một nửa xuống chỉ còn 1,064 tỷ đồng, chiếm 8.5% tổng dư nợ cho vay khách hàng 12,452 tỷ đồng. Đồng thời, các khoản trái phiếu doanh nghiệp nói trên cũng đã được thu hồi.
Một số giao dịch cho vay các bên liên quan đáng chú ý gồm có: Sài Gòn Hàm Tân (392 tỷ đồng), Đầu tư và Thương mại Kinh Bắc (179 tỷ đồng), Dịch vụ Kinh Bắc (157 tỷ đồng), Phát triển Sài Gòn - Tây Bắc (105 tỷ đồng), Công nghệ Viễn thông Sài Gòn (86 tỷ đồng).
(3) Ngân hàng TMCP Đông Á (OTC: DongABank)
Tính đến ngày 31/12/2011, số dư giao dịch cho vay các bên liên quan của DongABank lên đến 2,053 tỷ đồng. Trong đó, đáng chú ý gồm có:
(4) Ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam - Eximbank (HOSE: EIB)
Theo số liệu đến ngày 30/06/2012, hoạt động cho vay các bên liên quan của Eximbank chủ yếu tập trung ở CTCP Bất động sản Exim (OTC: Eximland) với khoản vay lên đến 724 tỷ đồng, và hoạt động gửi tiền 1,291 tỷ đồng tại VCB.
Tuy nhiên, theo BCTC quý 3/2012 hợp nhất (không kiểm toán) thì giao dịch cho vay đối với các bên liên quan sụt giảm đáng kể, chỉ còn khoảng 59 tỷ đồng. Trong khi đó, tiền gửi tại các bên liên quan khác lại lên đến 519 tỷ đồng.
Hoàng Vũ (Vietstock)
ffn
|
