|
FDI vẫn ngại y tế
Với tỉ lệ đầu tư chi cho lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ khoảng 7-8%tổng GDP, trong khi tỉ lệ các bệnh viện tư nhân mới chiếm 12% trong tổng số các bệnh viện trên cả nước. VN đang bị đánh giá là nước có tỉ lệ đầu tư vào y tế chưa tương xứng với nhu cầu thực tế.
Fortis Healthacare (Ấn Độ) mua 65% cổ phần Tập đoàn ý tế Hoàn Mỹ
Theo đánh giá của các chuyên gia, hệ thống chăm sóc y tế của VN chưa phát triển cả về chất và lượng. Ngân sách nhà nước chi cho y tế hàng năm có tăng nhưng đầu tư cho lĩnh vực y tế của VN hiện nay nếu so với các nước trong khu vực như: Singapore, Thái Lan, Indonesia, Malaysia... vẫn còn ở mức thấp.
Cung - cầu đã gặp nhau
Gần đây, Economist Intelligence Unit (EIU) - cơ quan nghiên cứu của The Economist dự báo, chi tiêu cho lĩnh vực y tế ở VN sẽ tăng từ gần 7 tỉ USD năm 2010 lên 11,3 tỉ USD năm 2015 với tăng trưởng trung bình khoảng 10,3%/năm. Đặc biệt, VN là nước đông dân thứ 13 trên thế giới với 86 triệu dân, hạ tầng về khám chữa bệnh đang quá tải với tình trạng các bệnh viện có từ 2-3 bệnh nhân/giường.
Không chỉ có vậy, nguồn ODA cũng đang được sử dụng tập trung cho các ưu tiên phát triển của ngành y tế nhằm củng cố mạng lưới y tế cơ sở, nâng cấp các cơ sở khám chữa bệnh và phát triển các trung tâm y tế chuyên sâu. Chẳng hạn như: Dự án tái thiết BV Chợ Rẫy, dự án nâng cấp BV Bạch Mai, dự án nâng cấp BV TƯ Huế... đồng thời hỗ trợ cho các chương trình y tế quốc gia: dinh dưỡng, phòng chống sốt rét, lao, HIV/AIDS...
Nắm bắt được nhu cầu này, gần đây có nhiều nhà đầu tư nước ngoài đã “nhanh chân” vào thị trường VN với phân khúc bệnh viện cao cấp... Trong đó, phải kể đến một số dự án đầu tư đình đám như: năm 2011, Cty Fortis Healthcare của Ấn Độ trả 64 triệu USD mua 65% cổ phần trong Tập đoàn y tế Hoàn Mỹ...
Gần đây nhất, tháng 8/2012, Cty Progress Trading và Cty SMS - Slovak Medical Services.Ltd (CH Czech) công bố một số dự án trong tương lai tại VN. SMS tập trung phân phối các thiết bị y tế với công nghệ tiên tiến nhất. Ban đầu SMS sẽ cung ứng các sản phẩm trong chấn thương chỉnh hình, cố định các vết thương, hồi phục chức năng, thiết bị thông gió cho bệnh nhân, thiết bị giám sát bệnh nhân và cảm biến...
Ngoài ra, Tập đoàn Parkway cũng đầu tư bệnh viện quốc tế Thành Đô (quận Bình Tân, TP HCM) với vốn đầu tư khoảng 80 triệu USD, dự kiến vận hành trong quý I/2013, với 319 giường bệnh phục vụ hơn 60.000 bệnh nhân nội trú và ngoại trú trong năm đầu hoạt động, sau đó sẽ tăng lên gấp đôi vào năm 2014. Parkway cũng có kế hoạch triển khai xây dựng bệnh viện thứ hai trong năm 2013...
Nhưng hiệu quả vẫn thấp
Mặc dù các dự án đầu tư vào y tế đang có chiều hướng gia tăng, song nếu nhìn vào tổng thể thì tỉ lệ đầu tư vào y tế so với những lĩnh vực khác vẫn bị xem là thấp. Ông Nguyễn Bá Cường - Phó cục trưởng Cục đầu tư nước ngoài - Bộ KHĐT cho biết, tính đến tháng 7/2012, đầu tư FDI vào lĩnh vực y tế mới có 78 dự án với tổng vốn 1,16 tỉ USD, trong đó có 10 bệnh viện, 66 phòng khám và 2 cơ sở sản xuất thuốc. Lý giải về tình trạng đầu tư vào lĩnh vực y tê còn thấp, ông Trần Đại Thắng - Câu lạc bộ Lobby VN phân tích: nếu tính toán kỹ thì thấy có nhiều điểm khiến nhà đầu tư còn e ngại, cũng là bỏ ra một khoản tiền nhưng đầu tư vào lĩnh vực bất động sản, tài chính ngân hàng... vốn sẽ thu về nhanh hơn mà lợi nhuận có thể cao hơn gấp 2-3 lần. Trong khi đầu tư vào y tế chi phí ban đầu khá lớn, một bệnh viện hiện đại có vốn đầu tư lên đến cả tỉ USD nhưng thu hồi vốn rất chậm.
Không những vậy, một chuyên gia của Bộ Y tế thừa nhận, mặc dù Nhà nước đã ban hành đầy đủ chính sách khuyến khích đầu tư, trong đó Luật Đầu tư quy định, thuế thu nhập DN được hưởng mức thấp nhất là 10% trong cả đời dự án, miễn thuế 4 năm và giảm 50% trong các năm tiếp theo, miễn giảm tiền thuê đất ít nhất 7 năm... nhưng cho đến nay, số bệnh viện tư nhân, gồm cả bệnh viện tư nhân trong nước và bệnh viện vốn đầu tư nước ngoài mới có 137/1.063 bệnh viện trên cả nước. Tập trung chủ yếu tại các TP lớn như Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng... Hiện mới có 28 tỉnh trong 63 tỉnh thành trên cả nước có bệnh viện tư nhân.
Thời điểm để đầu tư
Theo Quy hoạch phát triển mạng lưới khám, chữa bệnh đến năm 2010 và tầm nhìn đến năm 2020 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt từ năm 2006 có đặt mục tiêu đến 2010 có 2 giường bệnh tư nhân trên 10.000 dân, nhưng thực tế chỉ đạt 0,7. Mục tiêu đến năm 2020 đưa số giường bệnh tư nhân lên 5 giường bệnh cho 10.000 dân, tức cả nước sẽ phải có khoảng 40.000 giường, trong khi hiện nay mới có 7.500 giường, chiếm 10% trong tổng số giường bệnh tại VN.
Nhìn ra thế giới, đôi khi không phải lúc nào chất lượng y tế cũng tỉ lệ thuận với sự phát triển kinh tế, chẳng hạn như Cu Ba mặc dù kinh tế kém phát triển, song Cu Ba lại có một nền y học tiên tiến và phát triển. Một trong những bí quyết là Cu Ba luôn dành ngân sách lớn cho y tế, đặc biệt là khâu đào tạo nguồn nhân lực.
VN với 90 triệu dân, nền kinh tế đang phát triển, chắc chắn trong tương lai nhu cầu sử dụng các dịch vụ y tế chất lượng cao sẽ còn cao hơn nữa. Vì vậy, đây chính là thời điểm để nhà đầu tư để mắt tới các dự án về y tế.
|
TS Đoàn Duy Khương - Phó Chủ tịch VCCI:
Y tế có nhiều cơ hội hút đầu tư FDI
Kinh nghiệm từ các quốc gia trong khu vực cho thấy, khi đất nước phát triển thì y tế, giáo dục được đặc biệt chú trọng.Vì vậy, hiện VN đang nỗ lực mở rộng và đầu tư vào các lĩnh vực của ngành Y tế như: Thiết bị chẩn đoán hình ảnh, các thiết bị y tế, công nghệ thông tin, dược và công nghệ sinh học... Chính phủ cũng khuyến khích đầu tư ở khu vực tư nhân theo nhiều hình thức.
Thực tế phát triển đất nước đòi hỏi sự tái cấu trúc nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ chỗ phát triển theo chiều rộng chuyển dần sang phát triển theo chiều sâu. Trên cơ sở đó nâng cao chất lượng tăng trưởng của nền kinh tế, tiết kiệm vốn đầu tư; đóng góp vào sự phát triển bền vững. Lĩnh vực y tế của VN cũng đang trên đà phát triển. Việc thay đổi trong mô hình bảo hiểm y tế và chính sách đầu tư thuận lợi, lĩnh vực y tế đang đứng trước các cơ hội tăng trưởng mạnh mẽ ở VN. Điều này sẽ khiến đầu tư FDI vào lĩnh vực Y tế sẽ tăng trong thời gian tới.
Ông Ravidran Govindan -Chủ tịch Mercatus Capital:
Lĩnh vực tiềm năng ở VN
Hiện nay tại VN, khoảng 10.000 người dân mới có 12 bác sĩ. Con số này thấp hơn nhiều ở các khu vực nông thôn và thậm chí các trung tâm chẩn đoán không được trang bị đầy đủ để phục vụ người dân. Đây là tỉ lệ thấp so với các nước trong khu vực. Điều đó cho thấy, mức độ đầu tư vào lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tại VN đã bị tụt hậu khá xa.
Tuy nhiên, theo quan điểm của riêng tôi, đây là một lĩnh vực rất tiềm năng ở VN. Kinh nghiệm đầu tư vào lĩnh vực y tế ở Ấn Độ và Singapore cho thấy, tuy vốn đầu tư ban đầu cao nhưng về lâu dài sẽ mang lại lợi nhuận lớn cho nhà đầu tư. Với chính sách đầu tư thông thoáng, hiện có rất nhà đầu tư từ nhiều nơi trên thế giới đã đầu tư vào Ấn Độ. Tương tự như vậy, ngành Y tế Singapore đã chấp nhận không chỉ đầu tư mà còn đầu tư các công nghệ mới nhất để phục vụ người dân. Những suy nghĩ, chính sách, cách làm về đầu tư vào y tế của Singapore chính là những bài học kinh nghiệm mà VN nên tham khảo, tôi tin chắc chắn sẽ thành công. Tức là, trước mắt đưa công nghệ mới và đầu tư vào VN cùng với sự hợp tác và phối hợp với các DN quốc tế hàng đầu, thông qua đó sẽ phát triển du lịch chăm sóc sức khỏe.
|
Quốc An
Diễn đàn doanh nghiệp
|
