Đẩy gánh nặng sang người vay

Các chuyên gia kinh tế cho rằng cần tính đến khả năng thả nổi lãi suất vì chính sách đưa mặt bằng lãi suất cho vay về mức tối đa 15% không đủ cứu doanh nghiệp

Trên thị trường tài chính đang xảy ra hiện tượng lãi suất cho vay của ngân hàng (NH) bằng mức lãi suất huy động, cho vay bất động sản lãi suất bằng 0%/năm, thậm chí còn có khoản vay lãi suất âm. Hiện tượng này đã được giới chuyên gia mổ xẻ tại cuộc tọa đàm về chính sách tín dụng tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển, do Học viện NH tổ chức ngày 16-8 tại Hà Nội.

Gài bẫy người vay bằng lãi suất thấp

Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu, lấy lãi suất 15% làm mốc thì biên độ giữa lãi suất huy động và cho vay chênh lệch 6%. Trong 6% này, NH thương mại không “ăn cả” mà biên độ lợi nhuận thực chỉ ở mức 2,5% - 3% vì còn phải trích lập 3% dự trữ bắt buộc (cứ 100 đồng tiền gửi thì phải dự trữ 3 đồng không hưởng lãi), 10% dự phòng thanh khoản (100 đồng lấy ra phải giữ lại 10 đồng trong két)…

Dù lãi suất đã giảm nhiều nhưng với mức hiện nay, doanh nghiệp vẫn không kham nổi.

Chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh đặt vấn đề: Hoạt động của NH khó khăn như vậy nhưng vì sao lãi suất huy động/cho vay cùng một mức và lãi suất cho vay bất động sản chỉ 0%? “Cần đưa thông điệp rõ ràng cho người tiếp cận vốn vay bất động sản rằng ưu đãi là có thời hạn trong khi bản chất đầu tư bất động sản là dài hạn. Khi quyết định đầu tư, lãi suất ưu đãi chỉ một vài tháng nhưng một năm nữa, người vay sẽ phải đối mặt với khả năng bị phát mãi tài sản”- TS Vũ Đình Ánh lưu ý.

Cũng theo TS Vũ Đình Ánh, NH đang gài bẫy người tiêu dùng. Không có tiền thì cho vay thấp nhưng không đánh giá hết được sự vận động của thị trường và tương lai có trả được không. Bất động sản chính là hàng tồn kho của NH vì tài sản thế chấp của NH chủ yếu là bất động sản.

Quy mô tồn kho của loại hàng hóa đặc biệt này rất lớn, theo công bố của NH Nhà nước là khoảng 158.000 tỉ đồng (tính đến ngày 20-4), còn theo số liệu của Ủy ban Giám sát Tài chính quốc gia là 350.000 tỉ đồng. Xử lý vấn đề này phải có giải pháp căn cơ, đồng bộ, không thể đẩy sang người tiêu dùng bằng giải pháp cho vay giá thấp để mua hàng tồn kho.

Chính sách lãi suất gây nhiều bất lợi

Bình luận về điều hành chính sách tiền tệ của NH Nhà nước, chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong cho rằng việc giảm lãi suất cho vay xuống 15% là hơi chậm và không theo quy luật thị trường vì các NH trước đây huy động rất cao, nay phải đột ngột giảm xuống. Đây là hậu quả của chính sách điều hành lạm phát bằng công cụ lãi suất. Trong khi đó, chi trả bảo hiểm tiền gửi tối đa chỉ 50 triệu đồng cho một trường hợp, như vậy là đẩy rủi ro về phía người gửi tiền.

Chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu cho rằng cần tính đến khả năng thả nổi lãi suất vì chính sách đưa mặt bằng lãi suất cho vay về mức tối đa 15% không đủ cứu doanh nghiệp (DN). Để trả lãi vay 15%, phải có lợi nhuận sau chi phí hoạt động là 30%. Lợi nhuận này trừ lãi NH, DN còn giữ lại được 15%. Nhưng trong thực tế, rất ít DN đạt mức lợi nhuận 30%. Nếu thả nổi lãi suất, NH sẽ phải cạnh tranh để giảm lãi suất cho vay, từ đó giảm lãi suất huy động.

PHƯƠNG ANH

Người lao động

>   Cấp 122,4 tỉ đồng tín dụng cho 15 doanh nghiệp (16/08/2012)

>   NHNN: Có 10 TCTD xin giảm chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng (16/08/2012)

>   Tại sao công ty tài chính “muốn” ngân hàng thương mại? (16/08/2012)

>   Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước đồng loạt đi “thị sát” (16/08/2012)

>   TPHCM: Lãi suất vay dưới 15%/năm chiếm 76% tổng dư nợ (16/08/2012)

>   HDBank được nâng mức tăng trưởng tín dụng 30% năm 2012 (16/08/2012)

>   Xin - cho chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng và những hệ lụy (16/08/2012)

>   Vietbank mua lại trụ sở cũ của Techcombank (16/08/2012)

>   Sacombank ưu đãi cho vay du học, lãi suất 14%/năm (16/08/2012)

>   Dòng tiền đầu tư chuyển hướng (16/08/2012)