|
TS Lê Xuân Nghĩa: Giảm lãi suất không ảnh hưởng nhiều đến lạm phát
TS. LÊ XUÂN NGHĨA, Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia tiết lộ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ thực hiện giảm lãi suất xuống 17- 19% trên nguyên tắc điều hòa vốn từ khu vực thừa sang khu vực thiếu, đảm bảo thanh khoản cho ngân hàng yếu.
Trong tương lai không xa, trần lãi suất 14% và hạn mức cho vay không quá 80% tổng vốn huy động sẽ bị xóa bỏ.
Theo ông, mục tiêu giảm lãi suất xuống 17-19% của NHNN có khả thi không?
Lãi suất đang có xu hướng giảm. Cụ thể, lãi suất trên thị trường liên ngân hàng đã giảm từ 22% xuống còn 12%, thanh khoản của hệ thống ngân hàng ổn định. Dự báo, lãi suất có thể giảm thêm 1-2% nữa từ nay đến cuối năm.
Hiện một số ngân hàng thương mại (NHTM) thừa tiền, nhưng không thể cho vay do lo sợ rủi ro, hoặc không có khách hàng vay, ném tiền gửi vào dự trữ bắt buộc khiến dư thừa dự trữ bắt buộc tại NHNN là 37.000-38.000 tỷ đồng. Đây chính là dư địa để NHNN hạ lãi suất những tháng tới.
Những biện pháp cụ thể mà NHNN đưa ra để thực hiện mục tiêu giảm lãi suất là gì?
Theo tôi biết, NHNN đã có biện pháp cụ thể. Ngày 26/8, NHNN đã họp với 12 ngân hàng nhằm thăm dò, cũng như thông tin các biện pháp này. Tôi không thể nói cụ thể, tuy nhiên, tôi tán thành cách làm của tân Thống đốc NHNN là trước khi ban hành chính sách nào đều tham khảo kỹ lưỡng ý kiến của nhiều cơ quan, trong đó có 12 ngân hàng lớn. Đây là cách làm khoa học, thực tiễn. Tôi chỉ có thể nói chung nhất, giải pháp tới đây của NHNN sẽ dựa trên nguyên tắc điều phối vốn từ khu vực thừa sang khu vực thiếu và cam kết đảm bảo thanh khoản cho những ngân hàng yếu thanh khoản.
Thừa vốn, nhưng lãi suất vẫn bị neo lại chủ yếu vì lý do tâm lý (ngân hàng sợ khách hàng gửi tiền chạy sang ngân hàng khác), chứ không phải không có cơ sở hạ lãi suất. Hiện Việt Nam không có cơ quan môi giới tiền tệ, nên lưu thông đồng tiền bị tắc nghẽn, từ thị trường 2 (liên ngân hàng), đến thị trường 1 (huy động từ dân cư, doanh nghiệp). Một khi thị trường bị tắc, thì giá cả bị méo mó. Vì vậy, chúng tôi đồng tình với nguyên tắc tạo sự điều hòa vốn thông suốt trong hệ thống ngân hàng của NHNN.
Ông có cho rằng, NHNN nên sớm bỏ trần lãi suất 14% và quy định NHTM chỉ được cho vay không quá 80% huy động tín dụng?
Theo thông tin tôi được biết, NHNN sẽ bỏ quy định buộc các NHTM chỉ được cho vay không quá 80% tổng số vốn huy động theo Thông tư 19/2010/TT-NHNN. Riêng trần lãi suất sẽ bỏ muộn hơn, nhưng chắc chắn sẽ bỏ. Trước mắt, trần lãi suất sẽ được duy trì đến cuối năm, vì thời điểm này khá nhạy cảm, không thuận lợi cho việc bỏ trần lãi suất.
Dư luận cho rằng, giảm lãi suất sẽ ảnh hưởng đến mục tiêu kiềm chế lạm phát. Ông đánh giá thế nào?
Hiện lãi suất cho vay quá cao, vốn thiếu khiến sản lượng hàng hóa thiếu, giá tăng, dẫn tới nguy cơ vừa gia tăng lạm phát, vừa đình đốn sản xuất. Bên cạnh đó, lãi suất cao cũng mang lại rủi ro tín dụng lớn. Cụ thể, do cầu tín dụng nội tệ giảm, khách vay khan hiếm, có hiện tượng thừa thanh khoản cục bộ, các DN lao vào mua trái phiếu chính phủ để giải quyết ứ đọng tạm thời về vốn, bất chấp lỗ. Một số NHTM cũng sử dụng tín dụng dư thừa nhất thời để mua trái phiếu DN, chủ yếu là trái phiếu bất động sản, tiềm ẩn rủi ro cao. Hiện dư nợ tín dụng ở một số ngân hàng nhỏ lên tới 30-40%. Các NHTM này lách hạn mức tăng trưởng tín dụng 20% bằng cách bán nợ cho ngân hàng khác, các công ty quản lý quỹ. Nợ xấu của hệ thống ngân hàng đang tăng lên, dự báo 3,1% vào cuối năm nay.
Việc giảm lãi suất không ảnh hưởng nhiều đến lạm phát. Theo tính toán, nếu loại trừ lương thực, thực phẩm và xăng dầu, thì lạm phát cơ bản tháng 7/2011 chỉ tăng hơn 9% so với đầu năm. Như vậy, lạm phát từ nguồn gốc từ tiền tệ, hoặc tổng cầu chỉ có mức độ. Chúng ta đang bị lạm phát từ giảm sản lượng hàng hóa, nhất là lương thực, thực phẩm. Vì vậy, cần giảm lãi suất, nếu không nhiều DN sẽ phá sản, dẫn tới một số mặt hàng sẽ rơi vào tình trạng giảm sản lượng quá mức, tổng cung giảm quá mức, gây lạm phát song hành đình đốn sản xuất.
Thùy Liên
đầu tư
|
