|
Thờ ơ với phát hành trái phiếu doanh nghiệp
Số liệu thống kê mới nhất của Công ty Chứng khoán Sài Gòn (SSI) cho thấy, năm 2011 chỉ có khoảng hơn 30 doanh nghiệp đăng ký phát hành trái phiếu doanh nghiệp, với số tiền ít hơn rất nhiều so với năm 2010.
Và trong 4 tháng đầu năm, mới có trên 10 doanh nghiệp phát hành trái phiếu với số tiền thu được chỉ vào khoảng 4.000 tỷ đồng mặc dù đã phải trả với lãi suất 13,5-15,5%/năm.
Theo thống kê của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), tính đến cuối năm 2010, tổng giá trị trái phiếu (bao gồm trái phiếu chính phủ, trái phiếu chính quyền địa phương, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh và trái phiếu doanh nghiệp) của Việt Nam mới đạt 15,3 tỷ USD, trong đó trái phiếu doanh nghiệp khoảng 1,5 tỷ USD - thấp nhất so với các nước trong khu vực.
Theo thống kê của Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), năm 2010, các doanh nghiệp đã huy động được gần 45.500 tỷ đồng từ kênh phát hành trái phiếu thông qua 45 đợt phát hành, tăng so với 30.000 tỷ đồng và 39 đợt phát hành được thực hiện trong năm 2009.
“Trước đây, các giao dịch phát hành trái phiếu doanh nghiệp được thực hiện thưa thớt và chỉ có những doanh nghiệp tên tuổi, có tiềm lực tài chính mới huy động vốn từ kênh này. Nhưng kể từ năm 2007, số lượng và quy mô phát hành trái phiếu doanh nghiệp đã có sự tăng trưởng đáng kể. Ngoài ra, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã xuất hiện xu hướng chuyển dịch từ khu vực doanh nghiệp nhà nước sang khu vực doanh nghiệp tư nhân”, ông Đỗ Ngọc Quỳnh, Tổng thư ký VBMA cho biết.
Số liệu trên cho thấy, thị trường trái phiếu nói chung, trái phiếu doanh nghiệp nói riêng của Việt Nam còn rất nhiều tiềm năng phát triển. Nhưng theo ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, hiện vẫn còn tới 75% doanh nghiệp mỗi khi cần vốn lại… tìm đến ngân hàng, dù không phải doanh nghiệp nào cũng có thể vay được vốn và đều phải trả với lãi suất rất cao. “Dường như chưa có nhiều doanh nghiệp quan tâm thích đáng tới việc tìm nguồn vốn ngoài ngân hàng như phát hành cổ phiếu, đi thuê tài chính, đặc biệt là phát hành trái phiếu doanh nghiệp”, ông Lộc nói.
So với kênh huy động vốn khác, huy động vốn qua phát hành trái phiếu doanh nghiệp, có nhiều ưu điểm nổi bật, như bảo đảm cho trái phiếu doanh nghiệp được sử dụng nguồn vốn linh hoạt, dài hạn, sử dụng vốn một cách chủ động ngay sau khi phát hành, không phải chịu áp lực thanh toán gốc và lãi theo định kỳ; chi phí huy động vốn được xác định hợp lý và thường rẻ hơn so với phát hành cổ phiếu hay vay ngân hàng.
Kênh phát hành trái phiếu có rất nhiều ưu điểm so với huy động vốn qua ngân hàng hay phát hành cổ phiếu, nhưng vì sao chưa có nhiều doanh nghiệp mặn mà? Nguyên nhân, theo ông Vũ Tiến Lộc, là do nhiều doanh nghiệp yếu về năng lực quản lý; công nghệ sản xuất lạc hậu; nhân lực có năng lực, kinh nghiệm, trình độ mỏng; uy tín thấp và bị hạn chế trong việc lập dự án, phương án sản xuất; hệ thống sổ sách kế toán thiếu minh bạch, trong khi đó để bảo đảm phát hành thành công yêu cầu đầu tiên là doanh nghiệp phải minh bạch và có uy tín với nhà đầu tư.
“Thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam có rất nhiều cơ hội phát triển. Thay vì chỉ trông cậy vào ngân hàng, mỗi khi thiếu vốn, doanh nghiệp nên tìm đến kênh trái phiếu doanh nghiệp. Để có thể huy động được vốn qua thị trường trái phiếu, ngoài việc khắc phục những hạn chế kể trên, doanh nghiệp phải nâng cao hiệu quả sử dụng vốn để tạo niềm tin với nhà đầu tư; công bố thông tin một cách minh bạch và chính xác về tình hình hoạt động, tài chính, kế hoạch và chiến lược cụ thể trong tương lai”, ông Quỳnh khuyến cáo.
Hàng Châu
đầu tư
|
