|
Thị trường sôi động hơn với sản phẩm phái sinh
Trong cuộc hội thảo cuối tuần qua, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đưa ra lộ trình xây dựng thị trường các sản phẩm phái sinh, mở ra sân chơi mới với những “món hàng” cao cấp hơn chứng khoán.
Thời gian qua, những giao dịch tương tự sản phẩm phái sinh đã tồn tại một cách tự phát. Đó là các dạng mua bán “quyền” khi doanh nghiệp phát hành cổ phiếu, thậm chí có cả “quyền” đối với các doanh nghiệp chưa thành lập, hoặc hợp đồng mua bán cổ phiếu bị hạn chế chuyển nhượng… Như vậy, nhu cầu về chứng khoán phái sinh thực sự đã trở thành cần thiết trong một bộ phận không nhỏ các nhà đầu tư chứng khoán. Tuy nhiên, thực tế đã có khá nhiều tranh chấp xảy ra do chưa có chế tài xử lý rõ ràng.
Những diễn biến mua bán tự phát đối với các sản phẩm tương tự sản phẩm phái sinh như trong thời gian qua, bất chấp việc chưa có chế tài pháp lý, đã cho thấy, nhà đầu tư Việt Nam nói chung khá ưa mạo hiểm. Do đó, khi thị trường phái sinh được phép hoạt động, đây có thể sẽ là một sân chơi lý tưởng cho nhiều nhà đầu tư.
Theo định nghĩa, chứng khoán phái sinh là một loại chứng khoán được sinh ra từ một chứng khoán gốc và giá cả của nó phụ thuộc vào giá cả của chứng khoán gốc. Các loại chứng khoán phái sinh cơ bản là hợp đồng tương lai, hợp đồng kỳ hạn, quyền chọn mua/quyền chọn bán…
Hợp đồng tương lai là loại hợp đồng trong đó có sự thỏa thuận giữa các bên ký hợp đồng về nghĩa vụ mua - bán phải thực hiện theo mức giá đã được xác định cho tương lai mà không phụ thuộc vào giá cả của thị trường tại thời điểm tương lai đó.
Hợp đồng kỳ hạn là loại hợp đồng trong đó có sự thỏa thuận giữa các bên ký hợp đồng về giao dịch hàng hoá với khối lượng xác định, tại một thời điểm xác định trong tương lai, với mức giá xác định vào thời điểm ký hợp đồng. Mức giá trong hợp đồng kỳ hạn có thể thay đổi tại thời điểm giao nhận hàng hoá theo sự thoả thuận của các bên.
Với quyền chọn mua, người mua quyền chọn trả một khoản tiền (gọi là phí quyền chọn) cho người bán. Người mua sẽ có quyền được mua (nhưng không bắt buộc phải mua) một lượng tài sản nhất định theo một mức giá thỏa thuận trước, tại một thời điểm xác định trong tương lai. Một sản phẩm ngược lại gọi là quyền chọn bán.
Theo bà Vũ Thị Kim Liên, Phó chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, qua 10 năm phát triển, thị trường đã manh nha hình thành sản phẩm phái sinh. Việc triển khai các sản phẩm này nằm trong định hướng Chiến lược Phát triển thị trường chứng khoán giai đoạn 2011 - 2020. Đây cũng là sản phẩm tất yếu trong tiến trình phát triển thị trường tài chính.
Theo dự kiến của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, chứng khoán phái sinh được thí điểm là hợp đồng tương lai do dễ hiểu, dễ thực hiện. Tiếp theo, sẽ áp dụng các sản phẩm quyền chọn mua/quyền chọn bán. Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ đánh giá tổng thể các cổ phiếu cơ sở đang niêm yết trên thị trường để lựa chọn cổ phiếu thực hiện phái sinh theo các tiêu chí như có tính thanh khoản cao, có khối lượng giao dịch đủ lớn để khó làm giá.
Chí Tín
đầu tư
|
